Uzmanlar görüş ayrılığında
NEW YORK (İHA) - ABD'nin Irak'a yönelik askeri operasyon ihtimali giderek güçlenirken, operasyonun dünya ekonomisi üzerine etkileri konusunda uzmanlar arasında derin görüş ayrılıkları bulunuyor.
ABD Kongresi bütçe uzmanları ve The Economist dergisinin çalışmalarına göre, muhtemel Irak operasyonunun, beklenildiği gibi kısa sürede sonuçlanması halinde, büyümeye ve petrol fiyatlarına etkisi sınırlı kalacak. Bazı uzmanlar ise operasyonun dünya ekonomisine etkilerinin uzun süreceğini ve küresel büyümeyi yavaşlatıp, enflasyonun yükselmesine ve işsizliğin artmasına sebep olabileceğini belirtiyor.
The Economist Intelligence Unit'in araştırmasına göre, petrol piyasasının beklentileri, operasyonu takip eden bir kaç hafta içerisinde fiyatların 35-40 dolar arasında seyredeceği yönünde. Ancak araştırmada, savaşın çıkmasıyla beraber petrol arzında düşüşün yaşanmaması halinde fiyatların hızla eski seviyesine döneceği de vurgulanıyor. Araştırmada, uzun dönemde petrol fiyatlarında istikrarın yakalanmasının ise ancak, Suudi Arabistan'dan sonra en büyük rezervlere sahip olan Irak'ın yeniden piyasaya katılmasına bağlı olduğu kaydediliyor.
Siyasi gözlemciler, muhtemel Irak operasyonundan en az etkilenecek ülkeyi, dev stratejik petrol rezervlerine sahip, Afrika ve Latin Amerika'da alternatif kaynakları bulunan ABD olarak açıklıyor. Gözlemciler, Ortadoğu petrolüne bağımlı Avrupa'nın ve özellikle Japonya'nın petrol fiyatlarındaki artıştan çok daha olumsuz etkileneceğini bildiriyor. Siyasi gözlemcilere göre, birçok sanayileşmiş ülke, 1970'lerde yaşanan petrol krizlerinden sonra, fiyat riskini azaltmak üzere adımlar atmışken, operasyonun en büyük zararı Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere vereceği vurgulanıyor.
Bu arada, Irak'ta operasyon beklentilerine rağmen, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC), petrol arzını beklenen seviyenin üstünde tutması, fiyatların yükselmesini engelliyor. OPEC'e üye ülkelerin toplam üretimi, yapılan anlaşmanın 2 milyon varil üstüne çıkarak 24 milyon varile ulaşmış durumda. Suudi Arabistan'ın tek başına, belirlenen kotadan 1 milyon varil daha fazla üretmesi, muhtemel Irak operasyonu öncesi Suudi Arabistan'ın elinden geldiğince çok petrol satmayı amaçladığı şeklinde yorumlanıyor.
