Uzmanlardan uyarı "temkinli olun"
Borsa Uzmanları Derneği Başkanı İsmail Tavlı, borsadaki düşüşün biraz da global trend değişiminin bir ifadesi olduğunu belirterek, "Temkinli olmakta yarar var" dedi.
Tavlı, borsadaki düşüşün özellikle tutsat kredilerinde, ABD ve İngiltere'de yaşanan sıkıntıların yansıması olarak kabul edilebileceğini söyledi. Borsadaki düşüşün biraz da global trend değişiminin bir ifadesi olduğunu belirten Tavlı, "Diğer taraftan son 5-6 yıldır uluslararası piyasalarda yükseliş trendinin düzeltmesi şeklinde de algılanabilir. Bu yönden değerlendirdiğimizde bizim piyasalarımızın belki da az olmakla birlikte bu piyasalarla aynı yönde hareket edeceği beklentisini taşımaktayız. Temkinli olmakta yarar var" dedi.
Türkiye'de kamu maliyesindeki denk bütçe yaklaşımı ve kamunun borçlanma ihtiyacının azalmış olmasının olumsuz piyasalarda dahi uzun vadede kısmi olumlu etki yaratacağına işaret eden Tavlı, Türkiye'de bankacılık sisteminin riskinin de değer riskli piyasalara göre daha az olduğunu söyledi.
Uluslararası Finansal Yönetim Enstitüsü Derneği (UFE) Başkanı Selçuk Tümay da, Türk ekonomisinin dünyadaki gelişmelerden etkilendiğini belirterek, "Dünyada bu çıkışların bir süre daha devam edeceğini düşünüyorum. Bunların Türkiye'de özellikle kurlar üzerinde artırıcı etkisi olacak" dedi.
FinansOnline ve Mynet Finans yazarları da aynı görüşleri destekler nitelikte bir tavır sergiliyor.
ERDAL SAĞLAM: HÜKÜMETİN HAREKETE GEÇMESİ LAZIM
FED'in faiz indirimleri önceleri olumlu etkide bulunuyordu ama aynı indirimler, dünyada olduğu gibi, Türkiye'de da artık paniği artırıyor. Merkez Bankası son faiz kararıyla daha temkinli olacağını gösterdi. Piyasalar, olumsuz sürecin kalıcı hale gelmesini önlemek için artık Hükümetin harekete geçmesini istiyor.
Piyasalar, Bernanke'nin son açıklamasından sonra, 2008 için neredeyse tüm umutlarını yitirmiş görünüyor. Bernanke'nin de istediği gibi, ABD'nin vergi düşürmek dahil faiz indirimlerine ek mali tedbirler alıp almayacağı henüz bilinmiyor ama şu anda hemen herkes 2008 yılı için giderek kötümserleşiyor.
Piyasalarda geçmiş ABD resesyonları ve bunların süreleri ile gelişmekte olan ülkelere etkisi analiz edilmeye başladı. Buradan yola çıkılarak dünyanın ve Türkiye'nin bu yaşananlardan ne kadar etkileneceği kestirilmeye çalışılıyor. Şu anda hala belirsizlik hakim ama herkesin üzerinde mutabık kaldığı konu, en fazla olumsuz etkilenecek olanın borsalar, bu arada İMKB olacağı yönünde.
Bu tür dönemlerde tüm ülkeler bu olumsuzluktan, az ya da çok etkileniyor. Şimdilik Avrupa'nın etkilenmemesi özellikle Türkiye açısından olumlu bulunuyor. Böyle devam ederse Latin Amerika ülkeleri çok olumsuz etkilense bile Türkiye'nin bunu ucuz atlatacağı konuşuluyor.
Ama herkes biliyor ki; Avrupa'nın da bir süre sonra ABD ekonomisindeki bu olumsuzluklardan etkilenmesi kaçınılmaz olacak. Dolayısıyla Türkiye'nin böyle bir savunma mekanizması da ortadan kalkacak.
HURŞİT GÜNEŞ: İŞİN TADI TUZU KALMADI
ABD'de mali kesimde alenen bir kriz yaşanıyor. Ancak bizim dikkatimizi çeken iki konu var. Birincisi Türkiye'deki mali piyasaların artık kendi iç makrodinamiklerinden koparak tamamıyla küresel etki altına girmesi. İkincisi de, küresel dinamiklerin temel belirleyicisinin hala ABD ekonomisi olması. İşin burası gerçekten çok önemli.. İleride bir tarihte Çin devreye girebilir ama ABD ekonomisi açık ara önde. 15 trilyon dolara yakın gelire, AB'nin 4 büyük ekonomisi yaklaşsa da geçemez. O nedenle ABD ekonomisini yakından izlemekte büyük yarar var. Küresel krizin kaynağı da ABD, çözümü de ABD olacak.
Bu nedenle içeride mali piyasalar daha bir süre sallanacak görünüyor. Yani bu ara tadımız tuzumuz kalmadı.
SALİH NEFTÇİ:YİNE ZOR BİR HAFTA MI?
Geçen hafta borsalara tepki alımlarının gelmesi olasılığı vardı. Tam tersi oldu. Hisse senetlerindeki göçüş hız kazandı. Tüm borsalara yayıldı. Bu arada beklentiler de daha olumsuza döndü. Bu sabah Japonya açılışına baktık. Yine kan gövdeyi götürüyordu. Nikkei yüzde 3'e yakın gerilemişti. Geçen haftaki yüzde 6'lık gerilemeden sonra Hong Kong borsasında yüzde 2'nin üzerinde bir düşüş daha görülüyordu. Elbette gün içinde fiyatlar biraz toparlayabilir. Ama böyle giderse hafta yine çok kötü başlamış olacak.
Ve zor geçecek.
Ama bizim görebildiğimiz kadarıyla.
Borsalarda tanık olduğumuz bu hareket büyük bir olasılıkla esas olarak bir düzeltmeden ibaret. Yıllar sürecek bir bear market'in başladığını sanmıyoruz. Ama düşüşler de epey sert.
YİĞİT BULUT: İÇERİDE SİYASİ RİSK "KIRILMA NOKTASINA" GİDİYOR Değerli yatırımcılar, geçtiğimiz haftalarda DOW ve BOVESPA ile ilgili senaryoları özellikle 12,500 altı ve 59,500'ün kırılmasını "uzun bir süre" tartıştık. Borsada düşüş devam ediyor
Bu yüzden bugün bu konulara fazla girmeden sadece şunu söyleyeceğim; DOW yeniden 12,500 üstünde kapanış yapmadan ve BOVESPA yeniden 59,500-60,500 kanalı içine dönmeden "dünya piyasalarına ve özellikle İMKB'ye marjinal fayda" sağlayacak duruma gelmeleri mümkün değil.
Peki biz neye dikkat edeceğiz ?
İMKB'de geçtiğimiz hafta "48,192" desteği tuttu. Bu tutmanın altında DOW ve BOVESPA'da "tepki gelir" beklentisi vardı. Bu "umut" halen korunmaya çalışılıyor. FED kararı beklentisi, Başkan BUSH paketi gibi detaylar tepki oluşmasına yardım edebilir yalnız "net bir tepki oluşmaz" ve özellikle DOW'da 11,960 desteğini test edersek; bizde 48,192'nin tutması çok zor hale gelir.
Bu noktada "teknik" detaylardan uzun süredir tartışmadığımız ama geçtiğimiz hafta "yükseliyor" dediğimiz "siyasi risk" analizine geçmek istiyorum.
Sevgili yatırımcılar, bu köşede piyasaların geleceğini analiz ederken, "yurtdışı dinamiği" 2007 Kasım ayında değiştirip "sistem büzüşecek" noktasına getirmeme rağmen, "iç siyasi risk dinamiğini" her zaman "ihmal edilebilir" noktasında tuttum. Daha açıkçası "yurtdışı bizi olumsuz etkileyecek ama içeriden marjinal bir olumsuzluk olmaz" tezini, bu yazıyı yazana kadar korudum !
Bugün, nasıl 2007'de "yurtdışında bozulma geliyor, genleşme bitti, büzüşme bekleyin" tezini ortaya attıysam, yeni bir tezi sizlerle paylaşıyorum; "iç siyasi risk son 28 yılın en noktasına gidiyor… Türkiye 1980 sonrası gördüğü en riskli döneme girdi."
