Uzmanlardan Van'daki depremler için "Büyük bir depremin öncüsü değil" yorumu

EMRE ILIKAN - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Afet Yönetimi ve Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Sağlam Selçuk, Van'da son günlerde yaşanan sarsıntıların büyük bir depremin öncüsü olduğunu söylemenin yanlış olduğunu belirtti.

Selçuk, son günlerde kentte yaşanan depremlere ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, sarsıntıların normal hayatı bozmayacak şekilde yaşanabilecek depremler olduğunu söyledi.

Depremlerin özellikle kentin kuzeyinde ve Erciş ilçesinin güneyinde yoğunlaştığını dile getiren Selçuk, şunları kaydetti:

"Son bir haftada 12 deprem meydana geldi. Bölgeye bakıldığında geçen haftadan bu yana bir deprem yoğunluğu yaşıyoruz. Bu yoğunluk bölge halkında bir paniğe sebep oldu. Son haftada yaşanan depremin doğrultulu atılımlı bir faydan kaynaklandığını görüyoruz. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünün 2012 yılında yaptığı diri fay haritasına baktığımızda bu bölgede herhangi bir diri fayın olmadığı dikkati çekiyor. Üniversitemizin Jeoloji Mühendisliği ve Jeoloji Fizik Mühendisliği bölümlerinin yaptığı çalışmalarda bölge içinde aslında diri fay üzerinde görülmeyen birçok fay var. Depremlerin Erciş fayının doğuya doğru olan devamındaki segmentler üzerine meydana geldiğini görüyoruz. Bu segmentlerin yaklaşık olarak uzunlukları 15-20 kilometre arasında değişmekte."

Selçuk, Doğu Anadolu Bölgesi'nde birden fazla aktif fay bulunduğunu, bu fayların farklı büyüklüklerde deprem üretmesinin de normal olduğunu ifade etti.

Kendilerine "Büyük bir deprem bekliyor musunuz?" sorusunun sıkça sorulduğunu kaydeden Selçuk, "Farklı zamanlarda farklı büyüklüklerde deprem üreten faylarımız var. Ama bunların ne zaman deprem üreteceğini bilmiyoruz. Yapmamız gereken en önemli şeylerden biri de depremlere hazırlıklı olmayı öğrenmemiz gerekiyor." dedi.

- "Yerkabuğu belli bir enerji biriktirmiş"

Deprem konusunda belirli bir tarih vermenin doğru olmadığının altını çizen Selçuk, şöyle konuştu:

"Van'da son günlerde yaşanan depremlerin büyük bir depremin öncüsü olduğunu söylemek yanlış olur. Yerkabuğu belli bir enerji biriktirmiş, 'Ben bu enerjiyi açığa çıkaracağım' diyor ve küçük küçük depremlerle bunu dışarıya çıkarıyor. Bizim açımızdan bakılırsa güzel bir şey oluyor. Yerkabuğu enerjiyi biriktirip birden açığa çıkarmaktansa küçük küçük açığa çıkarması, küçük küçük depremler üretmesi daha iyi. Şu an bu fay hattı üzerinde yaşadığımız depremler büyük bir depremin habercisi mi? Hayır değil. Erciş fayının maksimum üretebileceği deprem potansiyeli 5,5-6 civarında. Bunun üzerine deprem üretme potansiyeline sahip değil."

- "Büyük bir deprem beklenmemektedir"

Van YYÜ Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Onur Köse ise kent merkezinin yaklaşık 50 kilometre kuzeyinde, Erciş Körfezi ile Gedikbulak, Ermişler, Karaağaç, Bağdaşan, Akçift, Kumluca ve Çolpanköy mahalleleri çevresinde 3 yıldır 3-5 ay aralıklarla 4 üzeri büyüklüğünde depremlerin meydana geldiğini ifade etti.

Bu depremlerin önemli bir kısmının doğrultu atımlı faylar üzerinde oluştuğunu aktaran Köse, şunları kaydetti:

"Yıkıcı bir ana şok meydana gelmeden hiç bir deprem için ana şokun öncüsü olduğunu söylemek bilimsel olarak mümkün değildir. Bazı kaynaklar her ne kadar daha büyük bir depremin habercisi olarak yorumlasa da bu depremleri faylar üzerinde intersismik gerilim boşalımları olarak değerlendirmek daha doğru olacaktır. Son depremin merkez üssündeki yüzey morfolojisi itibarıyla yeterince büyük bir deprem olduğu düşünülmektedir. Aynı hat üzerinde daha büyük bir deprem beklenmemektedir."