BİZE ULAŞIN
ROMA (ANKA)- Türkiye OECD ülkeleri arasında düzenlenen "uzun ömür" istatistiklerinde kadın ve erkekler ortalaması açısından sonuncu oldu, erkeklerde uzun ömür beklentisi açısından ise AB ülkesi Macaristan'dan daha iyi konuma yükseldi.
OECD'nin istatistik verileri içeren Factbook 2007 yayınında Türkiye'nin vatandaşları için hayat beklentisini hızlı artırıp OECD ortalamasına yaklaştırması övüldü. Factbook 2007'nin "Hayat Kalitesi-Sağlık-Hayat Beklentisi" bölümünde 1960'ta 48 ve 57.5 yıl ömür beklentileri olan Türkiye ve Meksika'nın bu alanda sağladığı hızlı gelişmeye dikkat çekildi ve şöyle denildi:
Türkiye örneği
"Hayat beklentisindeki artışlar son 40 yıl boyunca birçok ülkede sabit kaldı, 1960'larda ortalama 1.8 yıl, 1970, 1980 ve 1990'larda ortalama 2.3 yıl artış sağlandı. Hayat beklentisindeki artış, göreceli olarak düşük düzeylerde başlangıç yapan ülkelerde özellikle belirgin olmuştur. Türkiye'de, doğumda hayat beklentisi 1960 ve 2004 yılları arasında 20 yılın üzerinde arttı, OECD ortalamasını hızlı bir şekilde yakaladı. Aynı şekilde Meksika'da hayat beklentisi 1960'tan bu yana 17 yıldan fazla arttı. Bu artışlara bebek ölümlerinde kaydedilen dikkati çeker düzeyde azalış da katkıda bulundu."
Sonunculuktan kurtuldu
Türkiye 2004 rakamları itibarıyla erkeklerde hayat beklentisinde OECD ülkeleri içinde Macaristan'ı geçti. Daha önce kimi yıllarda da Türkiye erkekler kategorisinde doğuşta uzun hayat beklentisi rakamları açısından küçük sürelerle Macaristan'ın önünde yer almıştı. Türkiye'de erkekler için hayat beklentisi 68.8 yıl şeklinde belirlendi. Macaristan 68.6 yıl ile erkeklerde ömür beklentisinde sonuncu olurken, bu alanda OECD ortalaması 75.4 yıl olarak belirlendi. İzlanda ise 79.2 yıl ile birinci oldu.
Kadınlarda hayat beklentisinde ise Türkiye yine OECD sonunculuğunda yer aldı. Kadınlarda 73.6 yıl hayat beklentisi olan Türkiye'yi, 76.9 yıl ile Macaristan izledi. OECD ortalaması 81.1 yıl şeklinde ölçülürken, kadınlarda hayat beklentisi, birinci Japonya'da 85.6 yıl oldu. OECD Factbook 2007'ye göre, Türkiye'de 2004'te doğuşta hayat beklentisi "kadınlar ve erkekler" için ortalama 71.2 olarak ölçüldü. Türkiye'nin ardından sondan ikinci ülke ise 72.8 yıl ile Macaristan oldu. Bu alanda OECD ortalaması 78.3 yıl. Hayat beklentisi en uzun olan ülke ise 82.1 yıl ile Japonya.
İstatistiklerle ilgili açıklamada doğuşta hayat beklentisinin sağlıkla ilgili en sık alıntı yapılan göstergeler olduğunu belirten OECD, şu açıklamada bulundu:
"OECD ülkelerinde son onyıllarda kaydedilen hayat süresi beklentisi artışları, tedaviye ulaşmada sağlanan ilerlemeler ve ilaçların etkinliklerinde artışlar gibi, hayat standartlarındaki yükselme, hayat tarzlarında iyileşme ve daha iyi eğitim gibi ölüm oranlarını etkileyen kimi faktörlere bağlıdır. Daha iyi beslenme, sağlık koruma ve uygun evlere kavuşma gibi diğer faktörler de özellikle gelişmekte olan ekonomilerde rol oynamıştır.
Belli bir süreçte ülkelerde yaşam süresi beklentisini etkilemiş olabilen birçok tıp dışı ve tıbbi faktörün göreceli katkısını tahmin edebilmek zordur. OECD ülkelerinde, her ne kadar ulusal gelirin en üst düzeylerinde aradaki ilişki daha az vurgulansa da, genel olarak, daha yüksek ulusal gelir (kişi başına Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla'yla ölçülen) genellikle, doğuşta daha uzun ömür beklentisiyle birliktedir."
OECD yıllığında şöyle denildi:
"Teşkilat üyesi ülkelerde 2004 yılında hayat beklentileri süresinde kadın ve erkekle arasındaki fark, erkekler için 75.4 yıla, kadınlar için 81.1 yıla ulaşan hayat beklentisiyle ortalama 5.7 yıl noktasında bulunmaktadır… Cinsler arası hayat süresinin birbirine yaklaşmasının nedenleri arasında kadınlar ve erkeklerde sigara içme, erkekler arasında kardiyo vasküler nedenlerle ölümlerin azalması kısmen yer almaktadır."
