Van bahçelerini süsleyen Avrupa kökenli çiçekler koruma altına alınıyor

MESUT VAROL - Van'ın Edremit ilçesinde yüzyıllardır bahçelerde doğal olarak yetişen ancak yok olma tehlikesi altında bulunan çiçekler, kurulacak Kültür Bahçesi'nde koruma altına alınacak.

Tarihi İpekyolu üzerinde olması nedeniyle farklı kültürlerle etkileşim sonucu başta Avrupa olmak üzere birçok medeniyete ait süs bitkisinin yüzyıllar önce taşındığı kentte, bu türlerin bazıları bölgede doğal yaşam alanı buldu.

Yörenin iklim, toprak ve diğer
çevresel koşullarına uyum sağlayan ve günümüze kadar ulaşan başta "Van lalesi" ve "zerrinkadeh" olmak üzere "eylülçiçeği", "koyungözü", "gülhatmi", "zambak", "itsoğanı, "patatesçiçeği", "leylak", "kişmirigülü", "çobandeğneği", "zereşk" ve "sonbahar leylağı" halen ilçedeki bahçelerde kısmen varlığını sürdürüyor.

Özellikle ilkbahar aylarında boy gösteren sınırlı sayıdaki çiçeklerin korunması ve yaygınlaştırılması için Edremit Belediyesi ve Yüzüncü Yıl Üniversitesince (YYÜ) ortak bir çalışma başlatıldı.

Tek tek tespit edilerek kayıt altına alınan kentin önemli kültürel değeri konumundaki çiçekler, kurulacak Kültür Bahçesi'nde yeniden yaygınlaştırılarak turizm ve ekonomiye kazandırılacak.

- "Vatandaşlarımız buradan gelir elde edecek"

Edremit Belediye Başkanı İsmail Say, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentin binlerce yıllık tarihinin yanı sıra özel bitkileriyle de adından söz ettirdiğini söyledi.

Rengarenk dokularıyla dikkati çeken bitkilerin ilgisizlik nedeniyle yok olmayla karşı karşı kaldığını belirten Say, şunları kaydetti:

"Şehrimizi temsil eden, tarihi dokumuzu birbirine bağlayan birçok bitkiyi örnek bahçemizde yaşatacağız. Tarihi değerlerimizi kaybetmemek için yüzyıllardır devam eden geleneği tarih dokusuyla birleştireceğiz. Bu örnek bahçeden sonra oluşturacağımız kooperatif çalışmasıyla bu değerlerimizi pazarlama imkanı da bulacağız. Bahçe sahibi vatandaşlarımız buradan gelir elde edecek. Hem sahiplenme duygusunu vereceğiz hem de pazarlayabilecek alanlar oluşturarak marka değerlerle şehrimizi iç turizmin gözdesi haline getireceğiz."

- "Yaklaşık 15-20 türden bahsediyoruz"

Tarım ve Orman Bakanlığı Doğal Çiçek Soğanları Uzman Kurulu Üyesi ve YYÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Alp ise kentin hafızasını oluşturan birçok bitkinin zamanla azaldığın belirtti.

Kentleşmeyle beraber çiçeklerin sayılarında ciddi bir azalma yaşandığını tespit ettiklerini anlatan Alp, "Bu bitkiler yüzyıllardır burada yaşayarak kentliyle hemhal olmuş. Bunları incelediğimizde türlerinin ciddi anlamda azaldığını fark ettik. Bu kapsamda bir proje başlatarak bu türlerin durumlarını tespit ettik." dedi.

Proje kapsamında acil korunması gereken çiçekleri fotoğraflayarak kayıt altına aldıklarını ifade eden Alp, şöyle devam etti:

"Tespitlerimizde Van lalesi ve patatesçiçeğinin çok azaldığını gördük. Bunları bahçelerinde yetiştiren vatandaşlarımızdan temin edeceğiz ardından bahçede çoğaltacağız. Ardından bunu yetiştirmek isteyenlere dağıtacağız. Böylece o kent hafızasının devamını sağlamış olacağız. Yaklaşık 15-20 türden bahsediyoruz. Önemli olarak gördüğümüz güller var. Halkın sevgisini, beğenisini kazanmış bu bitkileri tekrar yaygınlaştırmayı hedefliyoruz. Böylece kenti kent yapan değerleri tekrar kente kazandıracağız. Bu bitkiler medeniyetimizin birer parçasıdırlar. Bu değerler turizme değer katar."