Van çöplüğü'nde kimyasal tehlike
VAN (İHA) - Van şehir çöplüğünde yapılan araştırmada, metal atıklardan oluşan kimyasalların, tehlike sınırını geçtiği belirlendi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kimya Bölümü öğrencilerinden Aydın Arılık ve Halil Durak, şehir merkezinin Özalp yolu üzerinde bulunan çöplük alanında araştırma yaptı. Metal atıklar konusunda yapılan araştırma sonuçlarında, tehlike normalin bir kaç misli üzerinde çıkınca araştırmacı öğrenciler yetkilileri uyardı.
Çöplük alanında açıklamalarda bulunan öğrenciler, metal atıkların, sızma yolu ile Sıhke Göleti'ne ulaştığını, buradan da avlanan balıklarla insan vücuduna, ayrıca Akköprü Deresi ile de Van Gölü'ne ve açılan sondaj kuyularına ulaştığını söylediler. Metal atıkları labaratuvar ortamında incelediklerinde nikel, kobalt, krom, kadminyum ve kurşun değerlerinin normalin üç veya daha fazla üzerinde çıktığını sözlerine ekleyen öğrenciler, durumun sağlık açısından incelenmesi gerektiğini söylediler.
Öğrencilerden Aydın Arılık, çöplüğün ana yol ve gölet yakınında bulunması sebebiyle araştırma konusu yaptıklarını, sonuçların kendilerini bile şaşırttığını vurguladı. Arılık, "Biz, Van çöplüğündeki ağır metaller araştırmasını iki ayrı dönemde yaptık. İlk araştırmamızı 2002 sonbahar aylarında, ikincisini de 2003 yılı ilkbahar ayında gerçekleştirdik. Çöp merkezi ve Sıhke Göleti çevresinden aldığımız minerallerle yaptığımız ağır metal tayini çalışmalarında, tehlike boyutlarını gözler önüne sermeye çalıştık. Yetkilileri ve özellikle belediyeyi bu konuda daha duyarlı olmaya çağırıyoruz" dedi.
METALLERİN KANSEROJEN ETKİLERİ VAR Öğrencilerden Halil Durak ise alınan örneklerde ortaya çıkan metal yoğunluğu konusunda bilgi verdi. Yoğunlukları aşırı derecede fazla çıkan ve Sıhke Göleti'ne karışan kimyasallardan krom, kadminyum ve kurşunun kanserojen madde içerdiğini sözlerine ekleyen Durak, "Örnekleri farklı noktalardan aldık. Özellikle Sıhke Göleti çevresine dikkat ettik. Bilindiği gibi gölette bulunan balık tüketiliyor. Yaptığımız çalışmalarda elde ettiğimiz değerler şaşırtıcı sonuçlar verdi. Nikel, Van'da ağır sanayi olmamasına rağmen çok yüksek miktarda çıktı. En fazla miktarları da gölete kadar giden dere yatağından elde ettik. Bu da Van için büyük bir tehlikedir. Ağır metal tehlikesi çok sinsi ilerliyor. Hiç bir zaman hemen kendisini belli etmiyor. Vücutta birikiyor ve tahribata başlıyor. Ağır metaller toprağı kirlettiğinde bir çözüm yolu yok. O toprağı terk etmeniz gerekir. Bunun için önlemleri en kısa sürede almak ve çöpteki maddelerin geri kazanılmasını sağlamak gerekir. Sağlık konusunda ise krom, kadminyum ve kurşunun kanserojen etkisi var. Tabii ki bunlar hemen ortaya çıkmıyor. Durumun sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi için öncelikle bir veri bankasına ihtiyaç vardır. Önlemler telafi etmekten daha kolay, daha ucuz oluyor. Bu nedenle en acil şekilde önlemleri almamız gerekiyor" şeklinde konuştu.
