Van Tso: “deprem Hala Devam Ediyor”

Van Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Yönetim Kurulu tarafından depremin yıl dönümü nedeniyle bir açıklama yayınlandı.Van’da hala depremin devam ettiği ifade edilen açıklamada, depremde hayatlarını kaybedenlere Allah’tan rahmet dilenirken, böylesi felaketlerin bir daha yaşanmaması temenni edildi. Açıklamada, “2011 yılında yaşadığımız yıkıcı depremlerin ardından ilimiz adeta bir travma geçirmiş ve ne yazık ki bu travmayı hala atlatabilmiş değil. Yaklaşık 4 yıl önce yaşanan depremin izlerini hala yaşadığımız sokaklarda, iş yerlerimizde, halkın yüzünde, tüccar ve esnafın iş hayatında rahatlıkla görebiliyoruz. Depremler sonrası ilimizde 644 kişi hayatını kaybetmiş, 30 bin konut, 3 bini aşkın iş yeri ağır hasar görmüştür. Deprem sonrası yaşanılan sosyal travmaların yanı sıra oluşan ekonomik sorunlar hala canlılığını korumaktadır. İlimizde özellikle ekonomik yaşam deprem sonrası bir türlü toparlanma fırsatı bulamadı. Deprem tahribatının yanı sıra geçen kısa sürede üst üste yapılan seçimler, dünyada ve ülkemizde yaşanan ekonomik sorunlar, yine yaşadığımız coğrafyada yaşanan iç savaşlar bölge ülkelerindeki krizler, ülkemizde süre gelen siyasi gelişmeler, çözüm sürecinin bir türlü sonuca ulaşamaması ve bunun sonucunda meydana gelen çatışmalı ortam Van ekonomisinin iyice çökmesine sebep olmuştur. Deprem sonrası ilimizde yapılan 18 bin civarında afet konutlarının maliyetlerinin yüksek olması ve geri ödemelerinin başlaması halkın önünde ciddi mali külfet oluşturmuştur. Bütün girişimlerimize rağmen konut fiyatlarının düşürülmesi ve yeniden yapılandırılmasına yönelik taleplerimiz karşılık bulamamıştır. Daha önce Kocaeli depreminde uygulanan vergi terkini ne yazık ki ilimizde uygulamaya konulmadığından iş dünyası biriken vergi borçlarını ödeyecek durumda değildir. Bu konuda da tüm çabalarımıza rağmen olumlu cevap alabilmiş değiliz. Oluşan ekonomik kriz nedeni ile tüccar ve esnaf bankalar ile sorunlar yaşamış ve ticari sicilleri bozulan birçok esnaf bugün iş yapamaz duruma gelmiştir. Ticari sicil affının derhal uygulamaya konulması ve bankaların özellikle kredi kullandırma da uyguladıkları katı tutumun önüne geçilmesi gerekmektedir. İlimizde protesto edilen senet sayısında Ağustos 2015 itibari ile yüzde 148 artış sağlandığını görmekteyiz, yine ilimiz kişi başına bireysel kredi riski en yüksek il konumuna gelmiştir. Depremin üzerinden 4 yıl geçmiş olmasına rağmen deprem döneminde harcandığı söylenen yaklaşık 5 milyar TL toplumsal bir fırsata dönüşmemiş, sadece münferit kurum ve kişilerin refahına hizmet etmiştir. Nitekim deprem döneminde ilimizde harcanan 4 milyar 824 milyon 185 bin 24 TL’nin 2 milyar 362 milyon TL tutarındaki oranı afet konutlarına harcanmıştır. Bu rakam konut sahiplerine rucü edilerek vatandaşımız borçlandırılmıştır. Yapılan afet konutlarının inşaat yapım aşamasından kesinlikle ilimiz esnafı yararlandırılmamıştır. Konutların tamamına yakını il dışından gelen firmalar tarafından yapılmıştır. Burada da kent ekonomisine herhangi bir katkı sağlanmamıştır. 1 milyar 210 milyon 552 bin 445 harcama ise diğer bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları harcamalarını oluşturmuştur. Yani harcanan yaklaşık 5 milyar TL paranın yarısını vatandaşlarımız geri ödeyecektir. Bu iki kalem dışında kalan tutarda yurt dışından gelen malzemelere ve insani yardımlara harcanmıştır. Kent ekonomisinin gelişmesine, imar planlarının zamanında çıkarılmasına, ilimize özel bir ekonomik paketin açıklanmasına yönelik herhangi bir çalışma olmamıştır. Bu nedenle; Van için derhal bir ekonomik acil eylem planı hazırlanmalı. Planda yukarıda değinilen konuların yanı sıra yatırım olanaklarının iyileştirilmesi ve ticaretin önündeki tüm engellerin kaldırılması yer almalıdır. Tekrar depremde hayatını kaybedenleri rahmetle anıyoruz, devam eden sorunlarımızın bir an önce çözülmesi konusunda da yetkililerin Van’da faaliyet yürüten STK’lar ile iş dünyasını dinleyerek acil önlem almalarını beklediğimizi belirtmek istiyoruz” denildi.