Van'da idrardan prostat kanserini tespit eden tanı kiti geliştirildi

YILMAZ KAZANDIOĞLU - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) bünyesindeki Teknokent'te, prostat kanseri şüphesi olan hastaların idrar örneklerinin incelenerek kısa sürede sonuç alınmasını sağlayan tanı kiti geliştirildi.

Teknokent'te kurduğu biyoteknoloji firmasında çalışma yürüten Genetik Mühendisi Oğuzhan Aydınözü, kanser şüphesi olan hastalardan alınan biyopsi örneğinin sonucunun 15-20 günde çıkması nedeniyle yaşanan zaman kaybını önlemek için çalışma başlattı.

Firmada istihdam edilen aralarında moleküler biyologların da bulunduğu 5 kişilik ekibiyle 2 yıldan bu yana çalışma yürüten Aydınözü, idrardan alınan örneklerle prostat kanseri tanısının konulabildiği "Real Time PCR Tabanlı Prostat Kanser Tanı Kiti"ni geliştirdi.

İnceleme ve raporlama süreçleriyle birlikte bir günde sonuç vererek hastaların biyopside beklediği süreyi ortadan kaldıran kit, Sağlık Bakanlığı tarafından da onaylandı.

- "Yüzde 99,8 doğruluk payı elde ettik"

Aydınözü, AA muhabirine, hastaların biyopsi için sıra beklemeyeceklerini belirterek, şunları söyledi:

"Testimiz idrarda sonuç veriyor. 2 saat içinde 'real time pcr' dediğimiz yöntemle sonuçları hemen hastalarımıza ulaştırabileceğiz. Bu, kanser hastalarının biyopsi bekleme sürecini kısaltmış olacak. Hastalarımız bu testi hastanelerde daha rahat yapabilecekler. Sağlık Bakanlığı onayladı. Bir süre sonra kitlerimiz hastanelerimizde kullanılmaya başlanacak."

Aydınözü, prostat tanı kitlerinin genellikle yurt dışından geldiğini ve farklı genlerde çalıştığını belirterek, "Bu kitlerin sonuçlarını biyopsi sonuçları ile karşılaştırdığımız zaman, diğer genlerin doğruluk payları yüzde 15-20 arasındaydı. Biz farklı bir gen üzerinden çalıştık. Burada da yüzde 99,8 bir doğruluk payı elde ettik. Daha sonra çalışmalarımızı bu yönde sürdürdük." dedi.

Çok fazla prostat hastasının olduğunu ve biyopsi için 15-20 gün beklemek zorunda kaldıklarını aktaran Aydınözü, "Hastalarımız artık raporlama dahil bir gün içinde sonuçlarını alacaklar ve tedavileri hızlı bir şekilde başlayacak. Seri üretime geçtiğimiz zaman artık yurt dışından ithal edilmesine gerek kalmayacak. Hatta biz bu kiti ihraç edebileceğiz. Şu anda dünyada böyle bir kit yok." ifadelerini kullandı.

Aydınözü, geliştirdikleri prostat kanseri tanı kitinin "Turkishtime" dergisinde yayımlanan "Teknoparklardan Çıkan AR-GE 250 Araştırması ve Yenilikçi 10 Proje" arasında yer aldığını vurguladı.

- "Tanı kitinin geliştirilmiş olması gurur vericidir"

YYÜ Dursun Odabaş Tıp Merkezi Üroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Kasım Ertaş da erkeklerin en sık karşılaştığı sorunlar arasında prostat kanserinin yer aldığını belirtti.

Prostat kanseri tedavisinde çeşitli yöntemlerin kullanıldığını ifade eden Ertaş, şunları kaydetti:

"Bu yöntemler arasında cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi tedavi yöntemleri bulunuyor. Kanserde erken tanı hayati önem taşıyor. Tanı için bazı işlemlerin yapılması gerekiyor. Bu tarz kitlerinin geliştirilmesi erken tanıyı kolaylaştıracaktır. Bu sayede hastaların yaşam süresi uzayacak. Üniversitemiz bünyesinde tanı kitinin geliştirilmiş olması gurur vericidir. Bu tarz tedavi edici, tanı koydurucu, ilerleyici çalışmaların yapılması ülkemizin sağlıktaki önemini ve sağlık turizmi cazibesini daha üst seviyelere çıkaracaktır."