Varis çorapları, en sıklıkla toplar damarlardaki pıhtıya bağlı tıkanıklık (derin ven trombozu) ya da toplar damar yetmezliği ve varisleri olan hastalar tarafından kullanılan bir tıbbi çorap türüdür. Varis çorapları, üretimleri sırasında kullanılan tekstil malzemesi, dokuma tekniği ve elastik yapıları sayesinde bacağa belirli noktalarda ve belirli miktarda basınç uygularlar. Uzun süre ayakta sabit durduğumuzda ya da oturduğumuzda yer çekimi etkisiyle toplar damar içi kan basıncının en yüksek olduğu nokta ayak bileğidir. Bu nedenle, varis çorapları en yüksek derecede basınç ayak bileği bölgesinde olacak ve ayak bileğinden yukarıya doğru çıktıkça dereceli olarak azalacak şekilde bacağa basınç uygularlar.
Varis çorapları temel olarak toplar damarlarda kan dolaşımını iyileştirmek, bacak ağrısı ve şişlik gibi yakınmaları azaltarak hastanın yaşam kalitesini iyileştirmek amacıyla kullanılırlar. Uzun süre ayakta durmayı gerektiren öğretmen, garson, polis, berber gibi meslek gruplarının ve uzun saatler boyunca masa başı çalışanların günlük yaşamlarında varis çorabı giymeleri önerilmektedir. Varis çorapları yararlı etkilerini, bacaklardaki toplar damarlarda tıkanıklık ya da yetmezlik nedeniyle artmış kan basıncını (venöz hipertansiyon) azaltarak oluştururlar. Böylece oksijen içeriği düşük kanın bacak toplar damarlarından kalbe geri dönüşü kolaylaştırılmış olur. Varis çorapları, derin toplar damarda pıhtı oluşması (derin ven trombozu) riskinin arttığı uzun uçak ya da otobüs yolculukları sırasında, gebelik döneminde, Ortopedi ya da Genel Cerrahi ameliyatları sonrasında ve uzun süreli yatak istirahatı gerektiren tıbbi durumlarda pıhtı gelişmesini önlemeye yardımcıdır. Son olarak, varis çorapları, toplar damar yetmezliği ve varis nedeniyle ayak bileğinde yara oluşmasının önlenmesi ve var olan varis yarasının iyileşmesine de katkıda bulunurlar.
Doç. Dr. İlker Kiriş, varis çorabının mutlaka bir doktor muayenesi sonrasında hastaya özel olarak ve uygun basınçta reçete edilmesi gerektiğini de belirtti. Hastanın bacağının 2 ya da 3 farklı noktada ölçüsü alınarak hastaya uygun numarada çorap verilmelidir. Günlük pratikte en sık kullanılan varis çorabı türü diz altı seviyede ve orta basınçlı çoraptır. Varis çoraplarının hastaya verilirken bacak ölçüsünün uygun şekilde alınmaması ya da yeterince açıklama yapılmaması gibi nedenlerle bazen hastalar varis çoraplarını etkili bir şekilde kullanamamaktadır. Bu da halk arasında varis çoraplarına yönelik olumsuz bir ön yargı oluşturmaktadır. Ayrıca varis çoraplarının kötü bir görüntüye neden olduğu fikri de yaygındır. Günümüzde tıbbi üretici firmalar tarafından kadın hastaların günlük giysileri ile uyumlu şekilde kullanabilecekleri konforlu, renkli ve şık çoraplar üretilmektedir.
Sonuç olarak, varis çoraplarının yaz aylarında kullanılması yüksek hava sıcaklığı nedeniyle hastalar açısından zordur. Kış ayları ise hava sıcaklığının düşmesiyle birlikte hastaların varis çoraplarını daha rahat ve konforlu kullanabilecekleri bir dönemdir. Bir doktor tarafından reçete edilen ve hastaya özel olarak verilen uygun bir varis çorabı yaşam kalitesine belirgin derecede katkıda bulunacaktır.
İHA