Vatandaşlar, yeni anayasada Türkiye vatandaşlığı tanımı istiyor

Türkiye genelinde 26 ilde yapılan "Yeni Anayasa" konulu kamuoyu araştırmasında vatandaşlar, "Türk vatandaşlığı" yerine "Türkiye vatandaşlığı" tanımının koyulmasını istiyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ünal Bilir yönetiminde, Sosyoloji Bölümü’nde okuyan bir grup gönüllü öğrenci tarafından 11 Ocak ile 13 Şubat 2012 arasında, 26 ildeki il ve ilçe merkezleri ile köylerde yaşayan 3 bin 991 kişi ile yüz yüze görüşülerek yapılan araştırmasının sonuçları belli oldu. Yeni yapılacak anayasaya ilişkin düşünce ve önerilerini doğrudan dile getirme fırsatı bulamayan vatandaşların konuya ilişkin eğilim, beklenti ve önerilerini belirlemek amacıyla yapılan araştırmaya, 19 meslek grubundan bin 958 kadın ve 2 bin 33 erkek katıldı. Araştırmada vatandaşlığın tanım ve niteliği, inanç ve ibadetlerin gerektirdiği kıyafet şeklinin kamusal alanda serbest/yasak olması, Türkçe'den başka bir dilin anadil olarak okutulması/öğretilmesi veya başka bir anadilde eğitim, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetinin sınırları gibi konularda sorular yöneltildi. Katılımcılara mümkün mertebe mevcut anayasal düzenlemelerle üzerinde tartışılan başka düzenlemelere ilişkin seçenekler üzerinden sorular yöneltilirken vatandaşların, kendi düşünce ve önerilerini ifade etmesine özen gösterildi.

Araştırma, hiçbir kurum veya kuruluştan finans desteği almadan, tamamen öğrencilerin özverisi ve çabaları ile yapıldı. Araştırma konularının belirlenmesinden araştırma noktalarının seçimine değin birçok konuda öğrencilerin inisiyatif almasına özen gösterildi. Araştırmanın veri analizleri, 4. sınıf öğrencileri Kübra Küçükali ve Semra Gülmez tarafından yapıldı. Gelecek kuşakların hayatına yön verecek yeni bir anayasaya katkı sağlamak amacıyla yapılan araştırmada, toplam 56 genç sosyolog adayı öğrenci görev aldı.

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na gönderilen araştırmaya katılan vatandaşların yüzde 42,85’i "Türk vatandaşı", yüzde 56,28’i ise "Türkiye vatandaşı" tanımını doğru buldu. Türkiye vatandaşı tanımını doğru bulanların yüzde 26,94’lük kısmı, "Anayasada herhangi bir alt kimlik kabul edilmemelidir" diyor. Türk vatandaşı ve Türk tanımını doğru bulan vatandaşların nispeten en fazla bulunduğu bölge yüzde 46,07 ile Ege olurken Doğu Anadolu Bölgesi’nden araştırmaya katılan vatandaşların yüzde 75’i, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden katılanların da yüzde 70,07’si Türkiye vatandaşı tanımını doğru buluyor ve, "Vatandaşın kendi seçtiği alt kimlik. anayasada kabul görmelidir" şeklinde görüş belirtiyor.

"İnanç ve ibadetlerin gerektirdiği kıyafet şekli kamusal alanda serbest olmalıdır" diyenler yüzde 49,84, "İnanç ve ibadetlerin gerektirdiği kıyafet şekli kamusal alanda yasak olmalıdır" diyenler yüzde 46,83 oranında. 18-25 yaş grubundaki gençlerin yarıdan fazlası, inanç ve ibadetlerin gerektirdiği kıyafet şeklinin kamusal alanda serbest olmasını’ istiyor.

"Din ve ahlâk eğitim öğretimine yönelik dersler tümden devletin gözetim ve denetimi altında yapılmalı. İlgili dersler, ilk ve orta öğretim kurumlarında zorunlu olarak okutulmalıdır." diyenler yüzde 43,12, "Tümden devletin gözetim ve denetimi altında yapılmalı ancak isteğe bağlı, seçmeli olmalıdır." diyenler ise yüzde 32,25 oldu.