Vergi kanunu tasarısı yasalaştı

ANKARA (İHA) - TBMM Genel Kurulu'nda çeşitli vergi yasalarında değişiklik yapan, bazı binek otoların ÖTV oranlarını artıran, özel iletişim vergisinin tüm iletişim hizmetlerinden alınmasını öngören, özel eğitim kurumu yatırımlarını 5 yıl gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutan tasarı yasalaştı.

Tasarı üzerindeki oylamaya katılan 284 milletvekilinden 258'i 'Kabul', 20'si 'Ret', 6'sı da 'Çekimser' oy kullandı. Kabul edilen yeni düzenleme, Emekli Sandığı otellerinin de satışına imkan tanıyor. Öte yandan hükümet, tasarının görüşmeleri sırasında af niteliği taşıdığı için 330 oyla kabul edilmesi gereken maddeleri, gerekli çoğunlu sağlanamayacağı için geri çekti.

AK PARTİ'Lİ YALÇINBAYIR'DAN TEPKİ TBMM Genel Kurulu'nda bugünkü görüşmeler saat 11.00'de başladı. Vergi Yasa Tasarısı üzerindeki müzakereler gün boyunca devam etti. Görüşmelerde bazı önergeler nitelikli çoğunluk (330) bulamadığı için reddedilirken, 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren yapılan tapu kadastro işlemlerinde alınan harçlarla ilgili 37. madde komisyonca geri çekildi. Bu hüküm üzerinde söz alan AK Parti'li Ertuğrul Yalçınbayır, böyle bir düzenlemenin anayasaya, yasalara, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına ve Avrupa sözleşmelerine aykırı olduğunu sert bir biçimde ifade etti. Hükmü ağır bir dille eleştiren Yalçınbayır, "Meclis kanunla konulmamış bir şeyi nasıl değiştirebilir? Bence harcı usulsüz almıyorsunuz" dedi. Bursa'daki 200 bin kadastro mağdurunun ve bu yönde Türkiye genelinde rahatsızlığı olanların Maliye Bakanlığı'na müracaat ederek haklarını almaları çağrısında bulunan Yalçınbayır'ın sözleri CHP'lilerce alkışlandı.

Ardından kürsüye gelen Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, tasarının anayasaya ve yasalara uyduğunu belirterek, Yalçınbayır'ın meclisin iradesi üzerinde bu şekilde konuşmamasını istedi.

AF MADDELERİ GERİ ÇEKİLDİ Müzakereler sırasında komisyon 37. maddenin yanı sıra tasarının içindeki vergi affını içeren geçici 4, 6, 8, 9, 10, 11 ve 13. maddeleri de bir kez daha görüşülmek üzere geri çekti. Plan Bütçe Komisyonu, maddeleri görüşme sırası geldiğinde TBMM Başkanlık Divanı'na verdi. Başkanlık Divanı, hükümetin bu maddeleri komisyonda geri çektiğini ve bir başka yasada düzenleyeceğini duyurdu. Böylece maddeler görüşülmedi ve metinden çıkarıldı.

Görüşmelerine önceki dün başlanan ve bugün kabul edilen tasarıyla birlikte getirilen bazı yenilikler şöyle;

İş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan, elde ettikleri kurum kazançlarını 30 Haziran 2005'e kadar Türkiye`ye getirmeleri halinde kurumlar vergisi alınmayacak.

Tasarının yasalaşıp yayımlandığı tarihten önce elde edilen, ancak henüz Türkiye`ye transfer edilmeyen kar payları için ise vergi istisnası uygulanmayacak.

Tüketici finansman şirketleri ile kişiler arasında düzenlenecek kredi kartı üyelik sözleşmeleri de damga vergisinden muaf olacak.

HER TÜRLÜ İLETİŞİME VERGİ Telekomünikasyon Kurumu ile görev ya da imtiyaz sözleşmeleri imzalamak veya bu kurumdan ruhsat ya da genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işletenler, yüzde 15 oranında özel iletişim vergisine tabi olacak. Cep telefonu işletmeleri, eskiden olduğu gibi yüzde 25, radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetlerden ise yüzde 15 özel iletişim vergisi ödeyecekler.

İHRACAT KREDİLERİNE İLİŞKİN VERGİLERE AF Süresi geçtiği halde ihracat taahhüdü kapatılmayan ihracat kredilerine ilişkin banka ve sigorta muameleleri vergilerinin asılları ödenmiş olması kaydıyla, bunların gecikme zamları ve gecikme faizleri silinecek. Ödenmemiş Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintilerinden de yine zam ve faiz alınmayacak. Ancak bu uygulamadan faydalanabilmek için, bankaların bu borçları "zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar" kategorisine almış olmaları gerekiyor.

Hazine arazilerinin satışını düzenleyen yasada da değişikliğe gidilerek hazine taşınmazlarının düzenlenecek protokollerle belediyelere doğrudan satışına imkan tanındı.

Özel finans kurumları vergi bakımından bankalarla eşit hale getirilirken, vergilemede özel finans kurumlarının da banka sayılması öngörüldü.

Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetler; altın, gümüş ve platin arama, işletme, rafinaj faaliyetleri ve iç ve dış güvenlik kuruluşlarına silah, makine, cihaz, sistem ve benzeri alımlara KDV istisnası, özel kazançlarına ise gelir ve kurumlar vergisi istisnası getirildi.

ÖZEL OKULLARA VERGİ İSTİSNASI Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar 5 vergileme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulacak. Üniversiteler ve yüksek okullar ile özel okullarda öğrenci kapasitesinin yüzde 10'unu geçmemek üzere bedelsiz olarak verilen eğitim ve öğretim hizmetleri istisna kapsamına alınıyor.

Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik Ar-Ge harcamalarının yüzde 40'ı, gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilecek.

Milli Piyango İdaresi'nce düzenlenen piyango, sayısal loto, hemen kazan gibi oyunlar 6802 sayılı yasa kapsamında şans oyunları vergisine tabi tutulacak.

MÜCBİR SEBEP HALİ İLAN ETMEDE MALİYE BAKANLIĞI YETKİLİ Mücbir sebep hali ilan etmeye, bu tür durumlarda beyanname verme sürelerini ertelemeye ve beyanname verme zorunluluğunu kaldırmaya Maliye Bakanlığı yetkili kılındı. Bakanleık, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin ödeme süresi afet tarihinden sonraya denk gelen her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren bir yıla kadar uzatabilecek.

YABANCI PARA İLE MUHASEBE KAYDI Ödenmiş sermayesi en az 100 milyon dolar ya da eşiti yabancı para karşılığı TL ve sermayesinin en az yüzde 40'ı yurt dışında yerleşik kişilere ait olan işletmeler, kayıtlarını Türk Lirası dışında başka bir para birimiyle tutabilecekler.

BİNEĞE DÖNÜŞTÜRÜLEN ARAÇLAR İÇİN ÖTV Binek tipe dönüştürülen ticari araçların vergi oranları yeniden belirlendi. Silindir hacmi 3000 cc'ye kadar olan araçların vergisi yüzde 10, 3000-4000 cc olan araçların vergisi yüzde 52, 4000 cc ve üstü araçların vergisi ise yüzde 75 olacak.
Özelleştirilecek araç muayene istasyonlarının, her türlü kontrolü ve bunların çalışma esaslarını belirleme konusunda Ulaştırma Bakanlığı'na yetki verildi.

OTOYOL KAÇAKLARINA 10 KAT CEZA Otoyol ve köprülerden ücret ödemeden geçiş yapanlara, geçiş ücretinin 10 katı idari para cezası kesilecek.
Trafik cezalarında ödeme derhal yapılmadığı takdirde para cezalarının, tutanağın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekecek. Bir ay içinde ödenmeyen cezalar için her ay yüzde 5 faiz uygulanacak. Bu suretle bulunacak tutar ise asıl cezanın iki katını geçemeyecek.

AF GETİREN MADDELER ÇEKİLDİ Öte yandan hükümet, tasarının görüşmeleri sırasında af niteliği taşıdığı için 330 oyla kabul edilmesi gereken maddeleri, gerekli çoğunlu sağlanamayacağı için tekrar Plan ve Bütçe Komisyonu'na çekti.

VERGİ BARIŞI ÖDEME SÜRESİ UZATILDI Tasarıya eklenen geçici bir madde ile vergi barışı uygulamasından yararlanma süresi Eylül 2004 sonuna kadar uzatıldı. Buna göre vergi barışından yararlanmak için başvurmuş olup da ödemelerini aksatanlara, borçlarını ödemek için yeni bir imkan tanındı. Ödeme süresinin sona erdiği Haziran ayından itibaren, Kanunun çıktığı tarihe kadar yapılan fazla ödemeler ise daha sonra yapılacak ödemelere mahsup edilecek.

TMSF BÜNYESİNDEKİ MALLARA KDV İSTİSNASI Genel Kurul'da önceki gün yapılan müzakerelerde AK Partililerin verdiği bir önerge ile de TMSF tarafından batık banka patronlarının el konulan mallarının satışında KDV alınmaması hükmü getirildi. Bu düzenlemenin gerekçesi, "Mal ve hakların tesliminin istisna kapsamına alınarak, TMSF'ye verilen görevlerin uygulanmasının kolaylaştırılması fona intikal eden mal ve hakların satışının teşvik edilmesi ve vergisel yönden sağlanması" şeklinde açıklandı.

MALİYE BAKANI'NA AF YOK Bilindiği gibi tasarının yine önceki görüşmelerinde Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'a af getirdiği iddia edilen 11. maddesi metinden verilen bir önerge ile çıkartıldı. Çıkartılan hüküm, 'sahte veya içeriği itibariyle yanıltıcı belge düzenleme ya da bu belgeleri kullanma eylemlerinin aracılı ihracat yoluyla işlenmesi durumunda, bu eylemlere ilişkin cezaların imalatçı ve tedarikçi ihracatçılar hakkında hükmolunmasını' öngörüyordu. Böylece ihracat işleminde sahte belge kullanılması durumunda, ceza aracı ihracatçı yerine alt kademedeki tedarikçilerine kesilebilecekti. Düzenlemenin kapsamı dışında tutulan sektörel dış ticaret şirketleri ile dış ticaret sermaye şirketleri ise sahte belge olaylarından sorumlu olmayı sürdürecekti. Bu hükümle faizsiz bankacılık esasına göre açtığı 'ayni' nitelikteki ihracat kredileri dolayısıyla aracı ihracatçı konumunda yer alan Al Baraka Türk'ün, tedarikçi firmanın kestiği faturanın sahte çıkması nedeniyle yargılanan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın da aralarında bulunduğu eski yöneticilerinin kurtarılmasının amaçlandığı iddia ediliyordu.