Vücuttaki değişimlere dikkat: Menopoz belirtileri nelerdir?

Menopoz Yunanca kökenli bir kelimedir. Esasında Mens (ay) ve pause (durmak) sözlerinin birleşimi ile oluşmuştur. Adet döngüsünün sona ermesi olarak tanımlanır. Kadınların yaşlanmasının doğal bir süreci olan menopoz ne demek? En sık görülen belirtileri nelerdir? İşte detaylar...

Menopoz Nedir?

Menopoz kadınların hayatında bir dönemdir. Genellikle menopoz dönemin sıkıntılı geçtiğine dair bir algı oluşsa da bu durum herkeste aynı olmayabilir. Esasında yumurtalıkların artık yeterli miktarda yumurta üretmemesi sonucunda östrojen miktarının azalması ile ortaya çıkar. Bu miktarın azalması ile birlikte her ay adet gören kadınların adetlerinde düzensizlik baş gösterir. Menopozun belirtilerinin en bilineni adet döngüsünde meydana gelen değişimdir. Menopoz dönemi için Dünya Sağlık Örgütü’nün yapmış olduğu tanıma göre kadınların son adet gördüğü tarihten itibaren yaşanan dönem ele alınır. Buna göre kadınların menopoz dönemine girmiş olmaları için son adet tarihinden itibaren 12 ay geçmiş olması ve bu dönemde kadının hiç adet görmemiş olması gereklidir.

Menopoz Dönemi Tanımları

“Menopoz ne demek?” sorusuna cevap niteliğinde olabilecek Dünya Sağlık Örgütünün yapmış olduğu bazı tanımlamalar vardır. Bu tanımlamalar şunlardır;

• Perimenopoz; menopoz dönemine girmeden evvelki 2 ya da 3 yılı kapsayan dönemdir. Bu dönemlerde kadınlarda sıcaklama, zamansız terleme ya da bir anda üşüme gibi durumlar görülebilir. Bu dönemde gebelik oluşabilir. Ancak uzmanlar gebelik durumunun olmasını tavsiye etmezler.
• Menopoz; perimenopoz sonrasındaki dönemdir. Menopoz belirtileri arasında en önemlisi adet döngüsünün sona ermesidir. Kadınların doğurganlıkları kaybolur.
• Erken menopoz; 30 yaş ve üstü görülen menopozlar erken menopoz olarak adlandırılır. Bu dönem özellikle son yıllarda yaygın olarak görülmeye başlanmıştır. Çeşitli tedavilerle birlikte menopoz dönemini geciktirmek mümkündür.
• Postmenopoz; menopoz dönemi ile yaşlılık dönemi arasında geçen evredir. Bu dönemde de menopoz belirtileri görülmeye devam eder. Ancak yaşlılık dönemine doğru belirtilerde azalma görülür.

Menopoz Belirtileri

En bilinen menopoz belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Ateş basması ve terleme
• Çarpıntı
• Depresyon, duygu durumunda değişmeler
• Baş ağrısı
• Çabuk sinirlenme
• Uykusuzluk
• Cilt, göz ya da ağızda kuruluk
• Menstrüel kanama düzeninde değişiklik, kısa ya da uzun süreçli kanama, kanama miktarında artış ya da azalma
• Metabolizmada yavaşlama ve kilo artışı
• Ruhsal gerginlik

Erken Dönem Menopozu Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Erken menopoz belirtileri kanama düzensizlikleri ile başlar. Ancak bu düzensiz kanamaların tamamı menopoz olmayabilir. Mutlaka bir hekim kontrolünde erken menopoz teşhisi konulmalıdır. Erken menopoz görülmesinde etkili olan faktörler şu şekilde sıralanır;

• En önemli unsur genetik faktörlerdir. Ailede erken menopoza girmiş olan bir kişi varsa dikkatli olmak gereklidir. Düzenli doktor kontrolü ile yumurtalıkların işleyişi tespit edilebilir.
• Düzensiz adet görülmesi menopoz yaşında düşüşe neden olabilmektedir. Bu nedenle adet düzenine dikkat etmek gereklidir.
• Emzirme döneminin 2 yıldan fazla sürmesi, uzun süre doğum kontrol hapı kullanmak gibi faktörler de erken menopozu tetikleyen unsurlar arasındadır.
• Menopoz kanama düzensizlikleri dışında sürekli ateş basması gibi belirtiler de gösterebilir. Kadınların kanser gibi ağır hastalıklar geçirmesi menopozu etkileyen faktörler arasındadır.
• Sigara kullanan kadınların sigara kullanmayan kadınlara göre daha erken dönemlerde menopoza girdikleri saptanmıştır.

Menopoz Teşhisi Nasıl Konur?

Menopoz teşhisi kadınların adetlerinin üçüncü gününde kandan alınan FSH düzeyi ile tespit edilir. Bu düzey 40’ın üzerinde ise menopoz teşhisi konmuş olur. FSH düzeyi 25 ile 40 seviyesindeyse Premenopoz (menopoza geçiş) teşhisi konur. Menopoz belirtileri görülmese bile kandan alınan örnek ile teşhis koymak mümkündür. Premenopoz döneminde kadınların hamile kalma ihtimallerinin olacağı doktorlar tarafından belirtilir.

Menopoz Tedavisi Nasıl Olur?

Menopoz tedavisi esasında doktorun vereceği karara göre yapılır. Eğer kadın erken menopoza girmişse bu durumu geciktirici tedaviler uygulanır. Ancak 40 - 50 yaşları arasında menopoza giren kadınlar için menopoz geciktirici tedavi uygulanmaz. Bu durum yaşamsal bir döngünün sonucudur ve doğal akışına bırakmak en doğrusudur. Menopoz döneminde kadınların vitamin ve mineral ihtiyaçlarında artış yaşandığı için düzenli olarak vitamin almaları önerilir. Özellikle kalsiyum ve D vitamini oldukça önemlidir. Menopoz tedavisi uygulanırken uzmanların önerileri şunlardır;

• Sağlıklı beslenmek menopoz döneminde en önemli hususlardan birisidir. Özellikle şekerli yiyeceklerden uzak durmak protein ve kalsiyum ağırlıklı beslenmek dönemin hafif atlatılmasında etkilidir.
• Tedavi döneminde düzenli egzersiz yaparak fiziksel ve ruhsal anlamda rahatlamanız mümkündür. Bu rahatlama ile birlikte bedeniniz süreci daha kolay atlatacaktır.
• Menopoz döneminde fazla kilolardan kurtulmak ya da kilo almamaya dikkat etmek gereklidir. Bu dönemde bir uzmandan destek alabilirsiniz.
• Kadınlarda menopoz yaşları son dönemlerde değişkenlik göstermeye başlamış ve erken menopoza sık rastlanır olmuştur. Böyle bir durumda hormon tedavisi uygulanabilir. Bu hormon tedavisi menopoz dönemine erken giren kadınlara menopozu geciktirmek için yapılan takviyedir. Böylelikle menopoz yaşı birkaç yıl geciktirilebilir.

Menopoz Döneminde Yaşanan Şikayetler Nasıl Azaltılır?

• Menopoz döneminde yaşanan şikayetleri azaltmak için ince ve birkaç kat giyinebilir, böylece sıcak basması ya da vücut ısısındaki ani değişme durumunda kıyafet çıkarabilir ya da giyebilirsiniz.
• Terlemeye karşı mutlaka dışarı çıkarken yanınıza bir atlet ya da yedek kıyafet almanız gerekmektedir.
• Menopoz döneminde hormonların değişmesi ile birlikte cinsel yaşam ile ilgili çeşitli zorlanmalar sıklıkla görülür. Böyle bir durumla baş etmek için çeşitli yağlardan faydalanarak rahatlamak mümkündür. Ayrıca bu konu hakkında doktorunuza danışmaktan çekinmemelisiniz.