Yağışların devamı halinde Hatay’da pamuk ekiminde sıkıntı yaşanacak

Hatay genelinde yaşanan taşkın nedeniyle su altında kalan buğday ekili arazilerden ümit kesildi. Günlerdir su altında bulunan buğday arazilerinden taşkın sularının çekişmesi halinde yaklaşık 1 ay içerisinde ilde pamuk ekimine başlanacak. Gıda Tarım ve Hayvancılık il Müdür Vekili Abdulsettar Bayram, şu anda pamuk ekimi konusunda bir sıkıntı bulunmadığını ancak yağışların devamı halinde sorun yaşanabileceğini aktardı.

Hatay Valiliği'nde Vali Mehmet Celalettin Lekesiz başkanlığında düzenlenen ‘Pamuk üretimi ve hasatı ile ilgili sorunlar’ konulu toplantıda basın mensuplarının sorularını cevaplayan Gıda Tarım ve Hayvancılık il Müdür vekili Abdulsettar Bayram pamuk ekimi için 1,5 ay süre olduğunu söyledi.

Şu anda pamuğun ekimi konusunda bir sıkıntı olmadığını aktaran Bayram “Çünkü pamuğun ekim işlemine yaklaşık 1,5 ay var. Ancak yağışlar devam eder de böyle su baskınları olursa o zaman sorun olabilir. Ama şu anda suların çekilmesini bekliyoruz, daha bir buçuk ay zamanımız var. 1 ay sonunda sular tamamen çekilecektir ama çiftçimiz toprak tavına erdikten sonra ekim yapacaktır. Sular tamamen çekilirse pamuk ekiminde sakınca yoktur ama buğday şu anda su altında olduğu için ve sular çekildiğinde ani sıcaklık artışı olacağı için buğdayda sıkıntı yaşanacaktır. Ama tekrar söylüyorum yağışlar devam ederse pamuk ekiminde sorun yaşanabilir.” dedi.

"5 BİN 100 AİLE GEÇİMİNİ PAMUKTAN SAĞLIYOR"

Toplantıda konuşan Hatay Valisi Mehmet Celalettin Lekesiz ise pamuğun Hatay için vazgeçilmezlerden biri olduğunu belirterek, “Buna ilişkinde kırsal kanma ve tarım stratejik planımızda, yazılı proje, öneriler bulunuyor. Plandaki projelerimiz bir bir hayata geçiriliyor. Pamuk bizim için çok önemli. Çünkü il genelinde pamuktan 5 bin 100 aile ekmek yiyor, yılda yaklaşık 300 milyon ile 400 milyon lira arasında ilimize girdi sağlıyor.” dedi.

"KALİTEYİ HASAT PERİYODU ETKİLER"

Pamuk üretiminde kaliteyi ve elde edilecek kazancı etkileyen en önemli periyodun hasat dönemi olduğuna değinen Vali Lekesiz, “Kazanç açısından ürünün en kısa zamanda ve en az kayıpla toplanması gerekir. Halen yaygın olarak gerçekleştirilen elle hasat işlemi, üretim periyodu boyunca en fazla iş gücünün tüketildiği ve maliyeti diğer işlemlere göre en yüksek olan işlemdir.” dedi.

Hatay’da pamuk hasadının genellikle toplama işçileri tarafından iki üç seferde el ile yapıldığına dikkat çeken Lekesiz, “El ile toplamada pamuk koza içerisinden çekilerek alınıyor ve buda oldukça beceri isteyen bir iş olduğu için ürün ve kalite kaybı da oldukça fazla oluyor. Yüksek toplama bedelleri ve toplama bedelindeki sürekli artış eğilimi, toplamanın kirli ve bilinçsizce yapılması ve toplama işçisi bulmadaki zorluklar, pamuk üretimimizi zaman zaman olumsuz yönde etkileyebiliyor.” dedi.

El ile yapılan hasattaki bir sorunun da toplamanın naylon çuvallarla yapılması olduğunu belirten Lekesiz, “Buradan pamuğun arasına karışan yabancı parçalar, lif pamuğunun içine karışıp iplik fabrikalarına kadar gidiyor. Bu karışımların pamuktan ayrılmasına ciddi yatırımlar yapılmasına rağmen oldukça zor. Sırf bu nedenden dolayı bir kısım fabrika yerli pamuk alırken çekiniyor, sadece fiyat çok cazipse o pamuğu alıyor.” dedi.

Pamuk hasadının makine ile yapılmasının, elle yapılmasından daha uygun olduğuna dikkat çeken Vali Lekesiz, “Ancak pamuk hasat makinelerinin maliyetlerinin yüksekliği, ortak kullanıma uygun makine parklarının kurulması ve bu bağlamda pamuk konusunda çalışan tarım satış kooperatifleri birliklerinin de daha aktif hale getirilmeleri gerekir.” diye konuştu.

Ülkedeki iplik sektörünün Türk pamuğundan kaçınmasının ana nedeninin yabancı madde problemi olduğunu belirten Lekesiz, “Bu sorunda sadece toplama makineleri ile birlikte çözülebilir görünüyor. Bunun neticesinde makine ile toplanan pamuğun satış kabiliyetini de ithal pamuk karşısında güçlenebileceğini değerlendiriyoruz. Makineli hasat ortalaması 450 kilo ile 600 kilo arasındayken randıman 40 ila 44 arasında gerçekleşiyor. Elle toplama verim 550 kilo ile 700 kilo arasında değişirken randıman 25-38 arasında gerçekleşiyor.” diye konuştu.

Çırçır fabrikalarının makine ile toplanan pamuğu 1 ila 2 liradan alırken, elle toplanan pamuğu 80 kuruştan aldığını belirten Lekesiz, “Ayrıca el ile toplanan pamuktan belirli miktarda fire düşülüyor. El ile toplamada kilogram başına maliyet 0.30 ila 0.40 kuruş iken bu rakam makineli hasatta 0.14 ila 0.16 kuruşa düşmektedir. Makineli hasatta çiftçilerimizin el ile hasada göre hiçbir kaybı olmamakta, aksine işçiden ve zamandan kazanılarak ürün maliyeti de büyük oranda düşürülmektedir. Bu bakımdan ilimizde bu makinelerin zaman kaybedilmeden kullanılmasının daha iyi olur gibi görünüyor.” şeklinde konuştu.

Toplantıda bir sunum gerçekleştiren Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdür Vekili Abdulsettar Bayram da TÜİK 2010 verilerine göre 460 bin 600 dekar alanda 231 bin 390 ton pamuk üretimi ile pamuk üretiminin yüzde 10’nunun Hatay’da yetiştirildiğini ifade ederek, “Türkiye sıralamasında Şanlıurfa ve Adana illerinden ilimiz 3. sırada yer almaktadır. İl genelinde 5 bin 172 üretici pamuk yetiştiriciliğinden geçimini sağlamakta olup ilimiz yaklaşık 300 milyon TL katkı sağlamaktadır.” şeklinde konuştu.

Yapılan konuşmaların ardından toplantıda pamuk üretimi ve hasadı ile ilgili konular basına kapalı olarak değerlendirildi.