Tüketimin artmasına neden olan başlıca 7 başlık ise şu şekildedir:
Geniş taban lastik kullanılması
Üreticiler araçların yol tutuş-tüketim dengesinin optimum şekilde gerçekleşebilmesi için taban genişliğine özel önem verirler. Lastik tabanı genişledikçe kuru havada yol tutuş artar ve aracın genel görünümü de daha oturaklı olur. Ancak bu avantajlarının yanında lastik tabanının genişletilmesi yol ile olan teması ve dolayısıyla sürtünme yüzeyini de artıracağı için yakıt tüketiminin yükselmesine ve performansın da azalmasına neden olur. Fabrikanın önerdiği lastik ölçüleri arasında bile tüketim farklılıkları olmaktadır.
Genel bir değer vermek gerekirse modelden modele ve lastikten lastiğe değişse de her 10mm lastik genişlemesi %2 oranında yakıt tüketimini yükseltir.
Örnek: 205/55 16 ölçüsünün karşılığı 225/45 17 ölçüsüdür. Üreticiler aynı araç için bu iki ölçüyü de önerebilmektedir. Ancak 225 taban 205 tabana göre 20mm daha geniştir. Bu da 225/45 17 ölçüsüne sahip aracın %4 daha fazla yakıt tüketmesi anlamına gelir.
Geniş tabana sahip lastiği (225/45 17) 50,000km boyunca kullandığımızı varsayalım. Aracımız kilometrede yaklaşık 30 kuruş yakıt tüketsin.
30 kuruş = 0.30 TL
50,000km x 0.30 TL = 15000TL (50000km boyunca tüketeceğimiz yakıt bedeli)
15,000TL x 0,04 = 600 TL ( %4 daha fazla yakıt tüketilmesi nedeniyle çıkan yakıt bedeli)
Sonuç olarak 205mm taban ebadı yerine 225mm taban ebadı seçilirse 50,000km sonucunda cebimizden 600 TL fazla ödemiş oluruz.
Düşük lastik basıncı ve kış lastiğinin yazın kullanılması
Lastik basıncı taşıtlarda yakıt tüketimini etkileyen oldukça önemli bir parametredir. Lastik havasının fabrika verilerinden az olması lastiğin yola daha fazla temas etmesine neden olur ve bu da geniş taban lastik kullanımında olduğu gibi daha fazla sürtünme demektir. Daha fazla sürtünme sonucunda da yakıt tüketimi artar. Ayrıca düşük lastik basıncı lastiğin çabuk ve dengesiz aşınmasına ve sürüş esnasında gereğinden fazla ısınarak yarılmasına neden olabilir. Kışlık lastikler ise 7 derecenin altında yumuşak kalabilmeleri için farklı kauçuk hamurları ile üretilirler. Yaz sıcaklıklarında bu hamur iyice yumuşar. Bu yumuşama nedeniyle yuvarlanma direnci artar ve yakıt tüketimi de artar.
Araçta gereksiz yük ve yolcu taşınması
Aracınıza bakıp da 3-5 kilogramlık bir eşyanın tüketim üzerinde etkisi olmadığını düşünmeyin. Aracınızda taşınan her 100 kg ekstra yük yaklaşık olarak tüketimin % 5 artmasına neden olur. Bu rakamlardan yola çıkarsak sürücünün şişman bir kişi bile olması tüketim değerini etkilemektedir. Ayrıca binen her yolcu ve bagajı da aracımızın ekstra yakıt tüketmesine neden olur.
Örnek Aracımızla Ankara – İstanbul arasında 450km seyahat edeceğimizi var sayalım. Yanımıza 2 arkadaşımızı ve bagajlarını da alalım. Her bir arkadaşımız 80 kg ve bagajları da 20kg olsun. Toplamda aracımıza 200 kg ekstra yük almış oluyoruz. Her 100kg % 5, 200kg ise tüketimi %10 artıracaktır.450 km boyunca aracımızın ortalama 100km’de 7 litre tüketirse bu mesafede 32 litre benzin tüketir. Bu da yaklaşık toplamda 140 TL yapar. %10 fazla yakıt tüketimi ise 14 TL’ye karşılık gelir. Sonuç olarak 2 arkadaşımızın araçta neden olduğu 200kg ekstra yük bizim 14 TL fazla ödememize neden olmuştur.
Gereğinden büyük jant ve replika jant kullanılması
Taşıt jantlarının çapı ve genişliği büyüdükçe ağırlıkları da artar. 16 inch çapında bir otomobil jantı ortalama 8 kg civarında ağırlığa sahipken 19 inch çapında bir jant ortalama 13kg ağırlığa sahiptir. 16 inch – 19 inch dönüşümü sonucu 4 jantın ağırlığındaki toplam artış 20 kilogramı bulmaktadır. Bu hem aracın genel ağırlığında artışa neden olur. Bunun sonucu olarak da tüketim artar ve direksiyonda düşük hızlarda ağırlaşma meydana gelir.
Örnek: Bir önceki maddede her 100kg ağırlığın tüketimi % 5 yükselttiğinden bahsetmiştik. 16 inch jant – 19 inc jant değişimi yapılan bir araçta 20kg ağırlık artışı meydana gelir. Bu nedenle sadece jantlardan kaynaklı olarak %1 tüketim artışı meydana gelir. Bu da 50.000km boyunca 150 TL fazla tüketim anlamına gelir.
Replika jantlar ise fabrika verileri ile aynı ölçüde kullanılsa bile daha ağırdırlar. Fabrika çıkışı 16 jant ile replika 16 jant aynı ağırlıkta değildir. Bu da tüketimin artmasına neden olur. Ayrıca replika jantlar kırılmaya daha müsaittir.
Uyumsuz gövde kiti ve spoyler takılması
Rüzgarlık (spoyler) ve gövde kitlerinin esas amacı aracın aerodinamiğini iyileştirerek yol tutuşun artmasını sağlamaktır. Özellikle arka spoyler sayesinde yüksek hızlarda rüzgar aracın arkasının yere bastırılmasını sağlar ve bu sayede yol tutuş artar. Bazı otomobil modellerinde ise rüzgar direncini en aza indirebilmek için gövde kitleri kullanılır ve bu sayede hava ile olan sürtünme azalır ve tüketim düşer. Üreticiler bu sonuçları elde etmek için önemli çalışmalar ve masraflar yaparlar.
Ancak bir çok kullanıcı gövde kitlerini ve spoylerleri sadece görünüm amaçlı kullanmaktadırlar. Tamamen görsel olarak yapılan bu bilinçsiz uygulamalar aracın aerodinamiğini bozar ve rüzgara karşı olan direnç artar. Bunun sonucunda yakıt tüketimi artar. Ayrıca eklenen parçaların belli bir ağırlığı da vardır ve bu tüketime negatif bir etki yapar.
Yanlış zamanda klima veya cam açılması
70km üzerindeki hızlarda klima kullanmak cam açmaya göre daha ekonomiktir. Klima yakıt tüketimini 70km üzerinde %10 civarında yükseltirken cam açmak yaklaşık %20 yükseltir. Cam açmak aracın aerodinamiğini bozacağı için daha fazla tüketime neden olur. Bunu aracın içerisine giren rahatsız edici rüzgar şiddetinin ve rüzgar sesi seviyesinin artmasından da anlayabiliriz. 70km altında hızlarda serinlemek için cam açmak klima açmaya göre daha ekonomiktir. Özellikle dur kalkın sık olduğu şehir trafiğinde klima kullanmak yakıt tüketimini %20 değerinden daha fazla yükseltebilir.
Bakım zamanının geçmesi ve kalitesiz bakım malzemesi
Hava filtreleri ise emilen havanın filtre edilmesinden sorumlu parçalardır. Kullanıma şartlarına bağlı olarak 10.000-15.000km sonunda hava filtrelerinin gözenekleri dolar ve istenilen miktarda havayı filtre edemezler. Bu nedenle de gerekli olan hava miktarından daha az hava silindirler içerisine gider. Düşük hava miktarı fakir karışıma neden olur ve silindirler içerisindeki yanma verimli olmaz. Bu da yakıt tüketiminin artmasına neden olur. Periyodik bakımda kullanılan motor yağı ve filtrelerin kalitesiz seçilmesi de hem motorun verimsiz çalışmasına neden olabilir hem de tahmin edilen zamandan daha önce kullanım ömürleri dolabilir.
