Yaşayan tarih Beypazarı'ndaki asırlık konaklar restore edilmeyi bekliyor

Ankara'nın, tarihi evleri ile ünlü Beypazarı ilçesinde meydana gelen yangında üç katlı tarihi konağın kül olması, gözleri, restore edilmeyi bekleyen binlerce ahşap yapıya çevrildi. Beypazarı Belediyesi'nin çabalarıyla bugüne kadar 3 bin 200 tarihi konaktan 600’ü, devlet ve özel sektör eliyle restore edilirken, 2 bin 600 tarihi ev ise onarılmayı bekliyor.
Bu evlerden 200’ünün harabe durumunda olduğu öğrenilirken, ahşap konakların her an bir yangında tarih olabileceği belirtildi.
Ahşap konaklar konusunda yangına birkaç dakika içerisinde müdahale edebilecek şekilde itfaiye ekipleri oluşturan Beypazarı Belediyesi, küçük araçlarla girilen sokaklarda, su vanaları ile alevlerin başka binalara sıçramasının önüne geçmeye çalışıyor. 2006 yılında hükümetin aldığı kararla Beypazarı'nda tarihi konakların bulunduğu alan sit alanı ilan edilirken, ilçe, şimdi kültür ve yapıların gelecek kuşaklara aktarılması için konakların restore edilmesini bekliyor.

DÜNYANIN GEÇİCİLİĞİ KONAĞIN BİR YERİ EKSİK BIRAKILARAK ANLATILIYOR
Beypazarı'ndaki tarihi konaklar, ilçe kadar Türk kültürü için de büyük önem taşıyor. Osmanlı'dan günümüze gelen birçok geleneğin yaşatıldığı ilçede evler bu gelenekleri için özel olarak inşa edilmiş. İki ya da üç katlı olan konaklar, zemin katları taş, üst katları ahşap iskelet içine ahşap veya kerpiç dolgu sistemi kullanılarak inşa edilirken, konaklar bahçesiz ve bahçeli olarak çeşitlilik gösteriyor. Cumbalı veya guşganalı konakların en üst kısmında bulunan guşganalarda kışlık erzaklar hazırlanıp, saklanıyor. Evin sahibi, konağı inşa ederken, dünyanın geçici olduğunu ifade etmek için konağın bir tarafını eksik bırakıyor. Konak sahibinin maddi durumu ise evdeki pencere sayısının çokluğundan anlaşılıyor. Konakların büyük kısmında hayat denen büyük avlu yer alıyor.

HAYIR DOLABI İLE İHTİYAÇ SAHİPLERİ RENCİDE EDİLMİYOR
Konaklarda ihtiyaç sahipler için özel bölümler de bulunuyor. Konağın sokağa bakan kısmına yapılan hayır dolabı, ihtiyaç sahiplerinin rencide olmadan yardım almasına imkan veriyor. Mutfakta pişirilen yemekler, yarısı kapalı olan dolap vasıtasıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırılıyor. Bu sistem sayesinde veren el, alan eli görmüyor.
Konakların kapılarında yer alan ince ve kalın tokmak ise misafirin, evin hangi sakinine geldiğini belirliyor. İnce tokmaktan ses geldiği zaman evin hanımı, kalın tokmaktan ses gelince de evin erkeği kapıya yöneliyor. 1950’li yıllarda büyük bir yangın geçiren ilçedeki konakların büyük kısmı 200 yıllık. İlçedeki kültür ise Selçukluya kadar uzanıyor. Belediye, konakların muhtemel bir yangında zarar görmemesi için itfaiye ekiplerini ilçenin dört bir yanında konuşlandırıp, gerekli tesisatı kurarken; ilçedeki tarihi konaklara daha çok sahip çıkılması için bir an önce onarılıp turizme kazandırılması bekleniyor.