Yatırlara en çok kimler gidiyor?
ADANA (İHA) - Adana'da, 30'u aşkın yatırda halk hekimliği kültürünün bütün canlılığıyla sürdüğü bildirildi. En fazla çocuğu olmayan ve sağlıklı doğum yapmak isteyen kadınların gittiği yatırları, belli hastalıklara şifa arayanlar da ziyaret ediyor.
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Türkoloji Araştırmaları Merkezi'nin yaptığı araştırmada, Adana'da velilere ait 30'u aşkın yatır, türbe ve ziyaret yeri bulunduğu tespit edildi. Bazı ziyaret yerlerinde bir çok hastalığa şifa aranırken, bazı ziyaret yerlerinde de belli hastalıkların şifası aranıyor.
Bu arada yatırlara en çok çocuğu olmayan kadınların gittiği öğrenildi. Çocuğu olmasını dileyen kadınlar, genellikle ziyaret sırasında türbe yada yatırlara patik asıyor,
bezden beşik yapıyor.
Adana'da hastalıkların çeşitlerine göre seçilen ziyaret yerleri şöyle:
Çocuğu olmayanların gittikleri ziyaret yerleri: Cabbar Dede, Derviş Hoca, Çoban Dede, Bilal-i Habeşi, Yedi Kardeşler, Cafer El Tayyar, Sultan Habibin Nacar, Bulamaç Dede, Ağca Baba, Gaffar Baba, Sadık Sultan. Zilli Dede, Durhasan Dede, Hurmalı Dede, Mutlu Dede, Bulut Dede, Sait Dede, Arpacı Dede, Muhittin Dede.
Çeşitli hastalıklara şifa aramak için gidilen ziyaret yerleri: Derviş Hoca, Bilal-i Habeş, Yedi Kardeşler, Hz. Hıdır, Cafer-El Tayyar, Nuh Nebi, Halil İbrahim, Bulamaç Dede, Ağca Baba, Sadık Sultan, Ali Dede, Durhasan Dede, Karataş Dede, Bulut Dede.
Sağlıklı doğum yapmak için gidilen ziyaret yeri: Sultan Habibin Nacar.
Felçli hastalara şifa için gidilen ziyaret yeri: Çoban Dede.
Boğaz hastalıklarına şifa için gidilen ziyaret yeri: Süleyman Efendi.
Deliliğe şifa için gidilen ziyaret yeri: Çoban Dede.
Görme özürlülere şifa için gidilen ziyaret yeri: Çoban Dede.
YATIR ZİYARET GÜNLERİ Araştırmaya göre, yatırlardaki evliyalara belli günlerde gidildiğinde kerametlerinin gerçekleşeceğine inanılırken, genellikle adaklar için Cuma günleri tercih ediliyor. Ziyaret yerlerinden şifa umanların bu takvime uydukları ancak son yıllarda ziyaretlerin tatil günlerine kaydığı belirlendi.
Adana'daki yatır ziyaret günleri ise şöyle:
Her gün gidilen ziyaret yerleri: Cabbar Dede, Bulut Dede, Derviş Hoca, Çoban Dede, Hz. Hıdır, Bulamaç Dede, Gaffar Baba, Sadık Sultan, Zilli Dede, Durhasan Dede, Hasan Nuh Dede,
Salı günü gidilen ziyaret yerleri: Bilal-i Habeşi.
Çarşamba günü gidilen ziyaret yerleri: Nuh Nebi.
Perşembe günü gidilen ziyaret yerleri: Yedi Kardeşler, Ağca Baba, Ali Dede.
Cuma günü gidilen ziyaret yerleri: Süleyman Efendi, Sait Dede, Yedi Kardeşler, Hz. Hıdır, Halil İbrahim, Bulamaç Dede, Sadık Sultan, Ali Dede, Hurmalı Dede.
Cumartesi günü gidilen ziyaret yerleri: Hz. Hıdır, Cafer- El Tayyar, Hurmalı Dede.
Pazar günü gidilen ziyaret yerleri: Yedi Kardeşler, Hz. Hıdır, Cafer-El Tayyar, Nuh Nebi Sadık Sultan, Hurmalı Dede.
ZİYARETLERDE ADAKLAR
Adaklar ise Cuma günleri gerçekleştiriliyor. Ziyarete dilekte bulunan kişi, dileği yerine gelirse adak adıyor. Adak kurbanı olarak genellikle koç, horoz kesiliyor. Hastalıktan kurtulan, dileği yerine gelen ziyaretçiler kurbanı getirerek ziyarette kesiyor. Kimileri, kurbanı fakirlere et olarak, kimileri de yemek yaparak dağıtıyor. Kurbanın dışında Kur'an, mevlit okutma, günlük, mum yakma, ziyarete yeşil örtü, bayrak örtme, halı, kilim, seccade, havlu, baş örtüsü getirme, helva yapıp dağıtma, fakirlere yiyecek giyecek dağıtma, şeker, aşure dağıtma, tabak, tencere, çaydanlık, çay, şeker ve ziyaret bakıcısına para verme şeklinde de adaklar adanıyor.
Önemli bir adak da belirli bir süre saç uzatılması şeklinde gerçekleştiriliyor. Çocuğu olmayan aileler, Derviş Hoca Ziyaretinde çocuk sahibi olmayı diliyor ve çocukları olması halinde, 7 yaşına gelene kadar çocuğun saçını uzatıyor. 7 yaşına gelince ziyarete kurbanla gelen aile çocuğun saçını ve kurbanı kesiyor. Çocuğun kesilen saçları orada bırakılıyor.
