“yaylalardaki Bitki Çeşitliliği Paraya Çevrilmeli”

Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Genç Girişimciler Kurulu Başkanı ve Toyota Seçil Plaza Genel Müdürü Hasan Kamil Hayali, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan yaylaların, bitki çeşitliliğinin paraya çevrilmesi gerektiğini söyledi.

Trabzon’da ortak iş yapma becerisinin düşük olduğunu belirten Hayali, “Trabzon Genç Girişimciler Kurulu olarak, yeni dönemde, öncelikle ortaya elle tutulur, reel bir şeyler koymak için yola çıktık. Yönetim dönemimiz bittiğinde, somut olarak “Şunu yaptık” diyebileceğimiz projeler üzerinde çalışıyoruz. Hedefimiz para kazanmaktır. Para kazandıkça Trabzon’un sosyal yaşamına ve kültürüne daha fazla katkı sunacağımızı düşünüyoruz. Yaptığımız projeler, meyvesini vermeye başladı. Trabzon ve çevresinde, iş çevrelerindeki en önemli eksikliğin, ortak iş yapma becerisinin düşüklüğü olduğunu düşünüyoruz. Bu sebepten yeni dönemdeki en önemli projemiz, fizibilitesi yapılmış alanlarda anonim şirketler kurarak bunları profesyonel bir yönetimle idare etmektir. Bu işi Trabzon ve hatta tüm Türkiye için hayati olarak görüyoruz. Şu anda gündemimizde ‘Seracılık’ var” dedi.

Anadolu’nun en büyük sorununun sermaye birikimi olduğunu kaydeden Hayali, “Sermaye birikimi az olan insanların ya da şirketlerin, çok büyük sermayeye sahip uluslar arası şirketlerle tek başına rekabet etmesine imkan yoktur. Bu büyük şirketlerle rekabet edebilmenin tek yolu, özellikle bölge olarak çok geri kaldığımız, bir araya gelebilme ya da ortak iş yapma kültürünün oturmasıdır. Üretime katılıp iş yapmak ve para kazanmak isterken, eğer biz bir araya gelip zaten az olan sermayelerimizi birleştirip iş yapamaz isek, büyük sermayeli uluslararası şirketler bölgemize rahatlıkla girip, küçük sermayeli, yalnız iş insanlarımızı hallaç pamuğu gibi atacaklar. Bu gerçeği, bugün bölgemizde uluslararası yatırımla kurulmuş olan AVM’ler karşısında yerel esnafımızın düştüğü duruma baktığımızda çok rahat görebiliyoruz. İşte bunun önüne geçebilmek için, Trabzon Genç Girişimciler Kurulu olarak haftada bir toplanıyor ve toplantıda ‘Ne yapsak para kazanırız? Ne yapsak bölgemize para kazandırırız?’ sorularına cevap arıyoruz. Ortaya atılan fikirlerden bir tanesini seçiyor ve o fikirle ilgili fizibilite çalışması yapıyoruz. Eğer fizibilite sonucunda iş, gerçekten yapılabilir-para kazandırır bir iş olarak görünüyorsa, anonim şirketi kuruyor ve fizibilite raporuyla birlikte ortak arama çalışmalarına başlıyoruz. İş zaten bizim aklımıza yatan, para kazandırabilecek bir iş olduğundan, anlattığımız kişilere de mantıklı geliyor ve ortak oluyorlar. Çok ortaklı bir iş olduğundan, işe yatırılacak kişi başı sermaye de, risk de düşüyor, bu sebeple gelir düzeyi düşük olan insanlar bile ortak olabiliyorlar. Örnek olarak, son projemizde hisse başı tutarı, sadece 500 TL olarak belirledik. Toplam tutarı tek başımıza ya da 3-5 ortakla da karşılayabilirdik. Ancak amacımız ortak iş yapma kültürünü ortaya çıkartmaktı. Böylece örnek olarak daha farklı sektörlerde genç girişimcilerin ortaklık kültürüyle hem kendilerine hem de ülkeye katkı sağlamasına öncülük etmek istedik. Düşük hisse bedeli ve çok ortaklı katılımlarla da ekonomik riskleri de en aza indirmeyi planladık” ifadelerini kullandı.

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, altın madenleri üzerinde oturduklarını dile getiren Hayali, şunları söyledi:

“Bu altın madeni, Allah’ın bize bahşettiği yaylalarımızdaki bitki örtümüz ve biz bunun farkında değiliz. Ancak, bu durumu yabancılar çok uzun zamandır farkında ve bölgemizde çok ciddi tohum hırsızlığı yapılagelmiş. Yaylalarımızdaki bitki çeşitliliği, zenginliği dünyada başka yerde yok ve bu zenginliği paraya çevirebilmemiz gerekiyor. Şöyle bir artımız da var; Karadeniz Teknik Üniversitesi. Yıllardır üniversite - iş dünyası işbirliği diye konuşur dururuz, ancak bu konuşmalar panellerden, toplantılardan, plaket takdim törenlerinden öteye geçmez. İşte size üniversite - iş dünyası işbirliği için çok önemli bir fırsat. Şu anda KTÜ’deki know-how’ı, bilgi birikimini kullanarak, yaylalarımızda topladığımız bitkileri, seralarda üretilebilir hale getirebiliriz. Bu kadar net konuşmamın sebebi, yaklaşık bir senedir ilgili akademisyenlerle birebir yaptığım görüşmeler Üniversiteden gerekli know-how bilgisini alıp kullanarak bu bitkileri seralarımızda yetiştirmeye başladıktan sonra, özellikle medikal ve kozmetik sektörlerinde tüm dünyanın hammadde sağlayıcısı olabiliriz. Bu konuda, sayın valimiz ve sayın TTSO başkanımız Trabzon için bir şanstır. Bize büyük destekleri var, onlarla sürekli irtibat halindeyiz ve özellikle biyoteknoloji, endemik ürün üretimi konularında görüş alışverişinde bulunuyoruz.”

Trabzonlular'ın para kazandıkça toprağına daha fazla sahip olacağını söyleyen Hayali, “Eğer bu proje sağlıklı yürür ve çok ortaklı şirket mantığını oturtabilirsek, faaliyet gösterebilsin diye neredeyse tüm kentin zehir soluduğu kendi şehrimizdeki çimento fabrikasını, başka bir şehirden ya da ülkeden gelen büyük bir şirketin alması gibi ekonomik mantığa sığmayan ve bölgeye zarar veren işlere göz yummamız gerekmeyecek. Köyden kente, hatta Trabzon’dan büyük şehirlere para kazanabilmek umuduyla göç eden insanımızı bu bölgede tutma şansımız olacak. Trabzonlu para kazandıkça toprağına daha fazla sahip çıkacaktır. Kentten köye göçün de yolunu açmış olacağız. Geçmişteki yaş sebze-meyve ambarı olan Trabzon’un kaybolan bu özelliğini yeniden ortaya koymuş olacağız. Ayrıca, bu bizim son projemiz olmayacak, Trabzon Genç Girişimciler Kurulu, Trabzon’a katma değer sağlayacak başka projelerle de kamuoyu önüne çıkmaya devam edecektir. Şu anda, son dönemde Doğu Karadeniz bölgesinde bize büyük bir fırsat olarak görünen, ‘Turizm’ sektörü üzerinde çalışmaktayız” diye konuştu.