Yeni teşvik sistemi eskiye ilgiyi azalttı

ANKA

27.12.2009 09:01

Listeye Ekle

İş dünyasından eski teşvik sisteminin uzatılmasına yönelik taleplerinin arttığı şu günlerde, Hazine Müsteşarlığı’nın verileri yeni teşvik sisteminin eski sisteme olan ilgiyi azalttığını ortaya koydu.

ANKARA (ANKA) -2009 yılının 11 aylık döneminde eski sisteme göre teşvike bağlanan yatırım tutarı 8 milyar 379.7 milyon TL olurken, Ağustos-Kasım döneminde yeni teşvik sistemi kapsamında teşvike bağlanan sabit sermaye yatırımı şimdiden 7 milyar 553.5 milyon TL düzeyine ulaştı.

Hazine Müsteşarlığı’nın verileri yeni teşvik sisteminin eski sisteme olan ilgiyi azalttığını ortaya çıkardı. 2009 yılının 11 aylık dönemde eski teşvik sistemi kapsamında teşvike bağlanan yatırım tutarı 8 milyar 379.7 milyon TL olurken, anılan dönemde yeni teşvik sistemi çerçevesinde 7 milyar 553.5 milyon TL tutarındaki sabit sermaye yatırımı teşvik kapsamına alındı. Yeni teşvik sistemi uygulamaya geçmeden önce, küresel ekonomik krizin de etkisiyle 2009 yılının 7 aylık döneminde teşvik kapsamına alınan yatırımların tutarı yüzde 7 milyar 961.9 milyon TL'yle sınırlı kaldı. Yeni teşvik sistemi çerçevesinde ilk belgelerin verilmeye başlandığı Ağustos ayında eski teşvik sistemine göre toplam 218 milyon 360 bin TL tutarındaki 59 yatırım projesi için teşvik belgesi düzenlenirken, yeni teşvik sistemine göre ise 827 milyon 288 bin TL sabit yatırım tutarındaki 88 yatırım projesi teşvik belgesine bağlandı. Eylül'de eski teşvik sistemine göre toplam 226 milyon 868 bin TL tutarındaki 15 yatırım projesi yatırım teşvik kapsamına alınırken, yeni teşvik sistemine göre ise 1 milyar 869 milyon TL sabit yatırım tutarındaki 222 yatırım projesi teşvikten yararlandı. Hazine Müsteşarlığı, Ekim’de eski teşvik sistemine göre toplam 808 bin TL tutarındaki 2 yatırım projesi için, Kasım’da 7 milyon 922.2 bin TL tutarındaki 2 yatırım projesi için belge düzenlerken, Ekim’de yeni teşvik sistemine göre 2 milyar 295 milyon TL sabit yatırım tutarındaki 248 yatırım projesine, Kasım’da 2 milyar 585 milyon TL sabit yatırım tutarındaki 242 adet yatırım projesine teşvik belgesi verildi. Böylece son 4 aylık dönemde eski sistem çerçevesinde verilen teşvik belgesi sayısı 78’le sınırlı olurken, yeni sistem çerçevesinde 797 teşvik belgesi verildi. Son dört ayda eski teşvik sistemine göre verilen teşvikler 453 milyon 953 bin TL’de kalırken, yeni teşvik sistemi çerçevesinde 7 milyar 553.5 milyon TL'ye ulaştı.

-ESKİ TEŞVİK SİSTEMİNDEN EN ÇOK İMALAT SANAYİ YARARLANDI-

Eski teşvik sistemine göre 11 aylık dönemde verilen 8 milyar 379.7 milyon TL tutarındaki teşvikin 3 milyar 64 milyon 660 bin TL’si imalat sanayine gitti. İmalat sanayinde 411 belge karşılığında 1.2 milyon dolarlık makine ve teçhizat ithal edilmesi ve 15 bin 14 kişilik istihdam yaratılması öngörüldü. İmalat sanayine yönelik verilen teşvik belgeleri alt sektörler itibariyle irdelendiğinde en büyük payı 458.3 milyon TL ile taşıt araçları aldı. Bunu 447.5 milyon TL ile gıda ve içki, 386.1 milyon TL ile dokuma ve giyim izledi. Ocak-Kasım döneminde hizmetler sektörüne yönelik düzenlenen teşvik belgesi tutarı 2 milyar 693.6 milyon TL olarak gerçekleşirken, bu sektöre yönelik 222 yatırım kapsamında 12 bin 62 kişilik istihdam yaratılması planlandı. Hizmetlere yönelik yatırımların 1 milyar 35 milyon TL'si turizm, 439.8 milyon TL’si ulaştırma, 362.1 milyon TL’si sağlık alanında gerçekleşecek. Enerji sektörüne yönelik olarak teşvik belgesine bağlanan yatırım tutarı ise 2 milyar 61.9 milyon TL oldu. Teşvik belgesine bağlanan 61 enerji yatırımı ile 682 kişiye istihdam yaratılacak.

-TEŞVİKLİ YATIRIMLARIN YÜZDE 34'Ü MARMARA BÖLGESİNE GİTTİ-

Eski teşvik sistemi çerçevesinde verilen teşviklerin coğrafi bölgelere göre dağılımına bakıldığında, teşvikli yatırımlarda Marmara yüzde 34.1, Karadeniz yüzde 15.9, Ege yüzde 15.5, Akdeniz yüzde 13.5, İç Anadolu yüzde 10.4, Güneydoğu Anadolu yüzde 6.7, Doğu Anadolu yüzde 3.4, muhtelif bölgeler yüzde 0.6 pay aldı. Bu oranlarla Marmara 2 milyar 854.5 milyon TL'lik yatırımla ilk sıradaki yerini korumaya devam etti. Bölgeye yönelik teşvik kapsamına alınan 249 yatırımla 9 bin 609 kişilik istihdam yaratılacak. Karadeniz Bölgesi 1 milyar 331.7 milyon TL yatırımla ikinci sırada yer alırken, bu bölgeyi 1 milyar 297.3 milyon TL yatırım ile Ege Bölgesi, 1 milyar 129.4 milyon TL yatırımla Akdeniz Bölgesi, 869.7 milyon TL ile İç Anadolu Bölgesi, 561.1 milyon TL ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 283.3 milyon TL ile Doğu Anadolu Bölgesi izledi. Yılın 11 aylık döneminde düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında Güneydoğu Anadolu’da 3 bin 653, İç Anadolu’da 4 bin 515, Ege’de 4 bin 303, Akdeniz’de 4 bin 754, Karadeniz’de 2 bin 372, Doğu Anadolu’da ise bin 631 kişilik istihdam yaratılacak.

-EKONOMİK KRİZ NEDENİYLE TEŞVİKLER YÜZDE 36 GERİLEDİ

Küresel ekonomik kriz nedeniyle yatırım teşvik belgeleri 2009 yılının Ocak-Kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36 azaldı. 2009 yılının 11 aylık döneminde eski ve yeni teşvik sistemi kapsamında 2009 yılında verilen toplam yatırım teşviki tutarı 15 milyar 933.1 milyon TL’yi bulurken, geçen yıl aynı dönemde 24 milyar 904.1 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı teşvik kapsamına alınmıştı. 2009 yılının 11 aylık döneminde eski ve yeni sistem kapsamında teşvike bağlanan yatırımlar karşılığında 63 bin 401 kişinin istihdamı öngörülürken, ithal edilecek makine ve teçhizat tutarı ise 4 milyar 490.6 milyon dolar olacak. Geçen yılın aynı döneminde verilen yatırım teşvik belgeleri kapsamında 90 bin 919 kişinin istihdamı öngörülmüştü.

/**

Eski ve yeni teşvik sistemi çerçevesinde Ağustos-Kasım döneminde verilen teşvikler

Aylar Eski Teşvik Sistemi Yeni Teşvik Sistemi

Belge Sabit İthal edi. İstihdam Belge Sabit İthal edi. İstihdam

Sermaye Makine Sermaye Makine ve

Tutarı Teçhizat Tutarı Teçhizat

(bin TL)(bin dolar) (bin TL)(bin dolar)

Ağustos 59 218.360 66.860 1.38 88 827.288 237.572 2.600

Eylül 15 226.868 43.008 46 222 1.869.041 523.926 7.605

Ekim 2 808 - 13 248 2.295.379 605.655 11.190

Kasım 2 7.922 1.494 91 242 2.585.300 741.682 11.331

**/