Yeni Yılda Kaliteli Yaşam

Yılbaşı döneminde pek çoğumuz yeni yıla dair hedefler belirler, kararlar alır, yanlışları doğruları hatta hayatı tekrar sorgularız.
Yeni bir başlangıçla artılarımızı eksilerimizi değerlendirip, sağlıklı, mutlu, huzurlu ve kaliteli bir hayata sahip olmanın yollarını ararız. Bu kararlardan şüphesiz en önemlisi sağlıkla ilgili olanlarıdır. Yeni bir yıla girerken beden ve ruhunuza iyi gelecek hedefleri doğru seçmek hayat kalitenizi yükseltmekte çok önemlidir. İşte size yeni yılla ilgili kaliteli yaşama ve yaşlanma ipuçlarını bir araya toplayan bir sağlık rehberi:

• Düzenli Check-Up Yaptırın: Yeni yıla kendinize bir sağlık planı oluşturarak başlamanız sağlığınızı ve sağlık risklerinizi düzenli takip etmeniz açısından önem taşıyor. Genetik mirasınızda ne gibi riskler taşıdığınızı, yaşam şeklinizin size ne gibi fayda veya zararlar sağladığını incelemeniz gelecekte oluşacak muhtemel sağlık sorunlarını erkenden farkedip önlemeniz açısından şarttır. Bu nedenle düzenli aralıklarla yaşınıza, cinsiyetinize, genetik ve yaşam şeklinize uygun check-uplar yaptırmalısınız. Yeni yıla girerken yaptıracağınız bu sağlık kontrolleri hem sağlığınızın ne durumda olduğunu size gösterecek, hem de almanız gereken önlemler konusunda sizi motive edecektir.

• Sağlıklı ve Dengeli Bir Beslenme Planı Oluşturun: Beslenme şeklinin ve düzeninin genel sağlık üzerinde ne kadar etkili olduğunun anlaşılması beslenmenin geçtiğimiz yıllarda yükselen bir trende sahip olmasını sağladı. Beslenme tarzınız diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, kanser gibi hastalıklara karşı risklerinizi belirliyor, cinsel sağlığınızı bile etkiliyor. Yeni yılda özellikle antioksidan deposu meyve-sebzelerden daha çok yararlanın. Kalori tüketimini ilerleyen yaşlarla birlikte azaltın. Sık sık ama azar azar yiyin. Ara öğünleri unutmayın ve kalorisi az, posadan zengin atıştırmalar yapın. Beyaz şeker tüketiminizi kısıtlayın. Beyaz undan uzaklaşın ve tam tahıllara öncelik verin. Bu "iyi" yani glisemik indeksi düşük karbonhidratlar kan şekerinizi daha yavaş ve az yükselterek çabuk acıkmanızı engelleyecektir. Tam tahıllı ekmekler, bulgur, kepekli makarna, sebzeler, meyveler (muz, üzüm, hurma, kavun, karpuz, incir ve dut hariç) ve tam tahıllı kahvaltı gevrekleri iyi seçimlerdir. Kuru fasülye, nohut, mercimek, bezelye gibi bakliyatların bitkisel protein ve posadan zengin iyi karbonhidrat kaynakları olduğunu unutmayın. Hayvansal yağları mümkün olduğunca azaltın, zeytinyağı ve Omega-3 yağ asidi içeren yiyeceklerden daha çok faydalanın. Doymuş yağlardan ve özellikle pastanelik ürünler içinde olan trans-yağlardan uzak durun. Suyun yaşamın kaynağı olduğunu hatırlayın. Katkısız, taze ve doğal ürünlere öncelik verin. Kafein ve alkol tüketiminizi dikkatle izleyin.

• Kilo Verin: Kilo fazlalığı ve obezite hipertansiyon, şeker hastalığı, kalp krizi, inme, eklem hastalıkları ve daha pek çok sağlık sorununun hazırlayıcısı ya da tetikleyicisidir. Özellikle karın çevresi yağ depolanması, bel çevresi genişlemesi kalp-damar hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Bu nedenle beden kitle endeksinizi normal sınırlar içinde, bel çevrenizi erkekseniz 102, kadınsanız 92 cm’in altında tutun. En uygun ölçümlerin ise erkeklerde 94, kadınlarda 86 cm’in altında olduğunu bir kenara not alın. Eğer kilo fazlalığı sorunundan yakınıyorsanız doktorunuzun kontrolünde bir beslenme uzmanından yardım isteyin.

• Hareket Edin: Egzersiz denince akla hemen spor yapmak geliyor. Oysa hareket etmek için mutlaka bir spor salonuna üye olmanız gerekmiyor. Hareket etmenin en kolay yolu yürümektir. Ucuz ve kolay bu yöntemi yeni yılda hayatınızın bir parçası haline getirmeniz sizi kalp-damar hastalıkları, inme, depresyon, kanser ve diyabetten koruyacak, metabolizmanızı hızlandıracak, kilo vermenizi kolaylaştıracaktır. Bunun için tek yapmanız gereken haftada 3-4 kez en az 30-40′lık tempolu yürüyüşlerdir. Üstelik bu yürüyüşleri tek seferde yapmanız da gerekmiyor. Bu süreyi 10 dakikalık sürelere bölüp, gün içine yaymanız da fayda sağlıyor. Yapacağınız esneme ve ağırlık çalışmaları da bu yürüyüşlerin etkisini arttırıyor, kas ve kemik yapınızı güçlendiriyor. Bu nedenle yeni yılda tüm bahanelerinizden kurtulup hareket etmeniz gerekiyor.

• Besin Desteklerinden Faydalanın: Hızlı yaşama temposu, modern şehir yaşamı derken sağlıklı ve dengeli beslenmek için fazladan bir özen gerekiyor. 65 yaşını geçtiyseniz, bir sağlık sorununuz varsa, hamile veya emziriyorsanız, vejetaryen bir beslenme şekli uyguluyorsanız doğru beslenseniz de gerekli vitamin, mineral ve antioksidanları alamıyor olabilirsiniz. Bu nedenle yeni yılda özellikle ihtiyacınız olan besin desteklerini belirlemeniz gerekiyor. Bunun için doktorunuza başvurmanız ve gerekli incelemelerden sonra size özel bir takviye programına başlamanız uygun olacaktır. Sorununuz ister hafızanızı güçlendirmek, ister stresle başetmek isterse kemiklerinizi ya da bağışıklığınızı desteklemek olsun yeni yılda eş-dost-komşu tavsiyesi ile değil, doktorunuzun uygun gördüğü takviyeleri, uygun doz ve sürelerde kullanmanız size en doğru faydayı sağlayacaktır.

• Stresinizi Yenin: Stres hayat kalitesini etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Çeşitli sağlık sorunları için risk kabul edilen stres sadece bedeninizi değil, beden-akıl-ruh işbirliğinizi de etkiliyor. Stres vücudunuzda kortizol ve diğer stres hormonlarını devreye sokuyor. Bu yolla bellek, kan basıncı, kalp damar sağlığı ve sindirim sisteminizi olumsuz yönde etkiliyor. Hipertansiyon, inme, bazı kanserler, reflü, ülser, gastrit, sinirsel kolit gibi sağlık sorunlarının oluşumda stres büyük bir rol oynuyor. Modern hayat içinde stresi azaltmak mümkün olmasa da onunla başetmek mümkün gibi görünüyor. Bu nedenle yeni yılda kaliteli yaşamanın bir yolu da stresinizi kontrol altına almanızdan geçiyor. Eğer "ben stresle başetmeyi bir türlü başaramıyorum" diyorsanız bir stres yönetimi uzmanından yardım almanızda fayda var.

• Uykunuz Kaçmasın: Uykunun fizyolojik bir ihtiyaç olduğu, bir yenilenme ve yeniden yapılanma süreci olduğu biliniyor. Yeni yılda kendiniz için yapacağınız en iyi şeylerden biri uyku hijyeninizi tekrar sağlamak olacaktır. Tiroid bezi hastalıkları özellikle hipotiroidi, kalp ve solunum yetmezliği, ağrılı romatizmal hastalıklar, ateşli hastalıklar, rahatsız ayak sendromu, prostat büyümesi, şeker hastalığı, uykuda solunum durması sorunu, ilaçlar (tiroid hormonları, kortizon, antidepresanlar, beta-blokerler, doğum kontrol hapları), depresyon, anksiyete bozukluğu, stres, alkol ve madde bağımlılığı gibi psikolojik sebepler uykuyu kaçıran sağlık sorunlarının başında geliyor. Alkolü ve kafein tüketiminizi azaltmanız, uyuduğunuz ortamın ısısını, ışığını ayarlamanız, yatmadan önce duş almak, kitap okumak, müzik dinlemek gibi sakinleştirici aktivitelerde bulunmanız uykunuzu düzenlemenize yardımcı olacaktır. Eğer bu önlemlere rağmen uykusuzluk çekiyorsanız herhangi bir sağlık sorununuz olup olmadığını anlamak için doktorunuza başvurmayı, doğal destekler ve ilaçlar hakkında bilgi almayı unutmamalısınız.

• Sigarayı Bırakın: Sigaranın kalp-damar ve akciğer sağlığını tehdit ettiği, pek çok kansere davetiye çıkardığı biliniyor. Bu nedenle yeni yılda sigarayı bırakın, içmiyorsanız içilen ortamlardan uzak durun.

• Ruhunuzu Dinlendirin: Kaliteli bir yaşam için bedeninize gösterdiğiniz önemi ruhunuza da göstermeniz gerekiyor. Yeni yılda huzura odaklanın, mutlu olmanın kolay yollarını araştırın. Kendinize, ailenize, dostlarınıza daha fazla vakit ayırın. Çalışırken dinlenmeyi unutmayın. "Keşke"lere ve geçmişe değil geleceğe odaklanın. Size sağlıklı, mutlu, huzurlu bir 2008 diliyorum.

Dr. Ece Hattat
ece.hattat@mynet.com
Paylaş
BloggerDeliciousDiggFacebookFriendFeedG Bookmarks
LinkedInLiveTechnoratiTwitterY!Bookmarks
iVillage Türkiye
Son Eklenenler

* İşte Cinsel Sorunların Anahtarı
* Kadınların En Çok Yaptığı Seks Hataları
* Uzun Yaşamın Sırları
* Yaşlandım Cinselliğim Bitti mi?
* İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Yeni Çaresi
* SICAKLARDA YÜKSEK TANSİYONLA NASIL BAŞ EDECEKSİNİZ?
* UYKU VEREN YİYECEKLER!
* HAFIZANIZI TEST EDİN
* MENOPOZ DÖNEMİNDE HANGİ EGZERSİZLERİ YAPACAKSINIZ?
* MUTSUZ BAĞIRSAKLARINIZA BİRAZ HUZUR VERİN