Yer Altı Sularının Çekilmesi, Tulumba Satışını Etkiledi

HÜSEYİN YİĞİNER - Son yıllarda yer altı sularının çekilmesi ve yaşanan kuraklık, tulumba satışlarını durma noktasına getirdi. Çubuk’ta aile boyu demircilik yapan 56 yaşındaki sıcak demir ustası Mustafa Demirci, dede mesleğine saban demiri, kazma, kürek, pulluk, borana gibi ürünler yaparak başladığını daha sonra yer altı sularının çıkartılmasında kullanılan tulumba imalatıyla devam ettiğini söyledi. Ancak son beş yıldır yer altı sularının çekilmesi ve küresel kuraklıkların yaşanmasına bağlı olarak tulumba satışlarının da durma noktasına geldiğini söyleyen Demirci, şöyle devam etti: "İş makinelerinin gelişmesiyle artık köylünün kullandığı orak, kazma, bel, çapa, satır, yaba ve tırmık gibi el araçları kalmadı. Daha sonra tulumba üretmeye başladık ve bugüne kadar devam ettik. Dört yıl öncesine kadar her yıl, 400 tulumba ve ekipmanını bu tezgahta üretiyor ve satıyorduk. Ürettiğimiz tulumbalar başta Ankara olmak üzere Konya, Antalya ve Çankırı bölgelerinde kullanılıyordu. Bizim ürettiğimiz tulumbaların emiş gücü 9 metreye kadardır. Şimdi kuraklık nedeniyle taban sularının çekilmesi gibi sebeplerden dolayı biraz daha az satılıyor. Dört yıl önce yaptığımız 400 tulumbayı daha halen satamadık." Demircili mesleğinin artık bittiğini kaydeden Demirci, "Bu işimizin yanında başka işlere ağırlık vermeye başladık. Şimdi geçimimizi cıvata satarak sağlamaya çalışıyoruz. Gelen müşteriye yok dememek için bu aylarda azda olsa üretim yapıyoruz" ifadesini kullandı. Mesleğin bitmesinde ucuz ve kalitesiz malların çok büyük etkisi olduğunu kaydeden Demirci, "Bu meslek çok güzel bir meslek. Peygamber mesleği. Ama şimdi artık geçersiz bir meslek oldu. Biz ailece Hazreti Davud'un mesleğinin son temsilcilerindeniz. Çırak gelmiyor. Ama biz çocuklarımızda bu mesleği öğretmeye devam ediyoruz’’ diye konuştu. Önceden ahırlara toka ve hayvanlara zincir ürettiklerini aktaran Demirci, "Bundan 5 yıl önce, zincir yaptırmak için insanlar sıraya girerlerdi. Bir yaptıran an az 200-300 tane birden yaptırırdı. Bu ocakta gece gündüz devamlı bundan üretirdik. Şimdi hazır zincirler alıyorlar. O da 2 günde tokası kırılıyor, kendisi kırılıyor atıyorlar" diye konuştu. Hayal ettikleri her şeyi demirden yapabileceğini iddia eden Demirci, geçmişte demirden birçok süs eşyası yaptığını hatırlatarak, "Hep hazıra dönüldü. Bizim yaptığımız işleri preslerle yapıyorlar. Bizim el emeğimiz boşa gidiyor. İşin açıkçası ocak tava geldi, kömür tükendi. Akıl başa geldi, ömür tükendi" ifadesini kullandı.