Yerli ve milli Kovid-19 tanı kiti 2022'nin ilk aylarında devrede

BURCU ÇALIK - Türkiye Sağlık Enstitüleri (TÜSEB) Başkanı Prof. Dr. Erhan Akdoğan, milli imkanlarla geliştirilen, diğer tanı kitlerine göre kısa sürede ve daha doğru sonuç veren yerli Kovid-19 tanı kitinin, 2022'nin ilk aylarında kullanıma sunulacağını bildirdi.

Akdoğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geliştirilen ve desteklenen Ar-Ge projeleri hakkında bilgi verdi.

TÜSEB bünyesindeki 9 enstitünün sağlık alanında, başta ilaç, aşı, tanı kiti ve tıbbi cihazları içerisine alan Ar-Ge projelerini gerçekleştirdiğini, aynı zamanda üniversiteler, kamu kuruluşları ve özel sektörün bu alandaki çalışmalarına destek sağlandığını anlatan Akdoğan, Kovid-19'a karşı şu an kullanıma sunulan TURKOVAC'ın yanı sıra 6 aşı projesinin de devam ettiğine dikkati çekti.

Akdoğan, bu projelerden bir kısmının hayvan deneyleri aşamasında olduğunu belirterek, "Örneğin, 'intranazal' (burundan uygulanan) sprey aşımız var, çok yeni bir teknoloji bu. Ar-Ge çalışmaları sürüyor. Biz onu Kovid-19 özelinde desteklemeye başlamıştık ama arkasını bırakmayacağız. Çünkü gelecek pandemilere hazırlık açısından kullanımı son derece pratik, üretimi kolay olan bazı teknolojileri desteklemeye devam edeceğiz." dedi.

- "Yerli Kovid-19 tanı kiti ürüne dönüşme aşamasında"

Prof. Dr. Akdoğan, aynı zamanda milli imkanlarla yeni bir Kovid-19 tanı kitinin geliştirildiğini söyledi.

Bu kitin mevcut tanı kitlerine göre çok daha yüksek performansla çalıştığını vurgulayan Akdoğan, "Yerli tanı kitimiz şu anda ürüne dönüşme noktasında. Patent başvuruları, marka tescilleri yapıldı." diye konuştu.

- "2022'nin ilk aylarında devreye girmiş olur"

Akdoğan, yerli Kovid-19 tanı kitiyle ilgili yürütülen çalışmalara ilişkin, şu bilgileri paylaştı:

"Ülkemizde özel sektör tarafından geliştirilmiş yerli tanı kitleri var, bunlardan bir tanesinin yaygınlaştırılması, ticarileştirilmesi noktasında destekler vermiştik. Bir de son dönemde TÜSEB olarak kendi bünyemizde de yeni bir yerli Kovid-19 tanı kiti geliştirdik. Farklı parametrelerde yaptığımız değerlendirmelerde bu kitin diğer tanı kitlerinden daha üst bir özelliğe sahip olduğunu, daha kısa sürede, daha doğru sonuç verdiğini gördük. Şimdi bu tanı kitinin Omicron varyantına yönelik versiyonu üzerinde de çalışıyoruz."

Akdoğan, yerli tanı kitinin kullanıma sunulma zamanına ilişkin de "Patentle ilgili başvurunun ardından ilk değerlendirme sonuçları çok olumlu geldi. 2022'nin ilk aylarında devreye girmiş olur." açıklamasında bulundu.

- Master ve doktora öğrencileri için hızlı destek programı

Prof. Dr. Erhan Akdoğan, 2022'de hayata geçirilmesi planlanan TÜSEB desteklerine ilişkin de şunları kaydetti:

"Şu anda 100'den fazla Ar-Ge projemiz devam ediyor. 2022 yılında yeni Ar-Ge destek programlarını da hayata geçireceğiz. Sağlık alanında özellikle akademi ve özel sektörde bazı hızlı destek programlarına ihtiyaç var. Girişimcilerimize yönelik programlarımız, master ve doktora öğrencilerine yönelik hızlı ve kısa süreli destek programlarımız aktif hale gelecek. Ayrıca büyük ölçekte, stratejik önemi haiz olan ürünlerde de belirli iş birliklerine biz özel destekler de vereceğiz."

- "Sürekli eğitim merkezi" modeli gündemde

Akdoğan, TÜSEB olarak aynı zamanda SMA, SSPE, DMD gibi bazı nadir hastalıklara ilişkin tanı kitleri ve ilaç geliştirilmesine ilişkin çalışmaları takip edip desteklediklerini dile getirdi.

Evlenecek çiftler için Türkiye genelinde başlatılan SMA taramaları konusunda da destek sağladıklarını vurgulayan Akdoğan, problemlerin çözümüne yönelik spesifik proje çağrılarında bulunduklarını ve biyoteknolojik ürün ekosistemine katkı sağlamayı hedeflediklerini aktardı.

Prof. Dr. Akdoğan, sağlıkta yapay zeka, hücre, aşı geliştirme gibi Ar-Ge çalışmalarında görev alan personele de araştırma laboratuvarlarında eğitimler verdiklerini, bu konuda "sürekli eğitim merkezi" modelinin de gündemde olduğunu ifade etti.