Yeşil vatanı alevlere karşı savunan "kırmızı köpük" ihracat yolunda

İZMİR (AA) - HALİL ŞAHİN - Türkiye'nin orman varlığının korunması amacıyla tamamı yerli imkanlarla üretilen yangın geciktirici ürün, çeşitli ülkelerden de ilgi görüyor.

Orman yangınlarında ağaçların yanmasını yavaşlatan, alevlerin henüz ulaşmadığı yerlerde ise ağaçların tutuşmasını geciktiren yerli yangın geciktirici, yeşil vatanın alevlere karşı savunulmasında rol oynuyor.

İzmir'de yüzde 100 yerli imkanlarla geliştirilen sıvı, tatbikatlarda elde edilen başarılı sonuçların ardından 1 Haziran'dan bu yana yangınla mücadelede kullanılıyor.

Rengi nedeniyle kamuoyunda "kırmızı sıvı", "kırmızı köpük" olarak bilinen ürün, yangın sırasında uçaklarla hem yanan bölgeye hem de alevlerin yaklaştığı bölgelerin üzerine boşaltılıyor. Kırmızı köpük alevlerin sardığı alanda yanmayı yavaşlatıyor, alevlerin henüz ulaşmadığı bölgede de ağaçların tutuşmasını geciktirerek yangına "kırmızı hat" çekiyor. Böylece yangını tamamen söndürecek yer ekiplerine zaman kazandırılıyor.

- Türk mühendisler geliştirdi

Yerli yangın geciktiriciyi üreten Neuvatec Teknoloji'nin Yönetim Kurulu Başkanı Özay İpek, AA muhabirine, yaklaşık 10 yıldır çeşitli alanlarda Ar-Ge çalışmaları yaptıklarını, geçen sene Muğla ve Antalya'da yaşanan yangınlardan sonra yangın geciktirici ürün çalışmalarına hız verdiklerini anlattı.

Doğa dostu bir ürünle orman yangınlarının engellenmesi, durdurulması ya da en kısa sürede söndürülmesi amacıyla yola çıktıklarını ifade eden İpek, "Bu sezonun başına mevcut ürünümüzü yetiştirdik. Orman Genel Müdürlüğümüz gerekli testleri yaptıktan sonra 1 Haziran'da yangın söndürme uçaklarının havalandığı her yangında, bir iki yangın istisna olmak üzere ürünümüz kullanıldı." dedi.

Yangına havadan müdahalelerde buharlaşma ve rüzgar nedeniyle boşaltılan suyun tamamının etkili olamadığını kaydeden İpek, şöyle konuştu:

"Birinci faydası bu. İkinci faydası orman teşkilatının zorlandığı hususlardan biri olan tepe yangını denilen ağaçların uç noktalarından çok hızlı yayılan yangının aşağıya indirme özelliği olması. Bunun dışında yangının rüzgara doğru ilerleme yönüne bir hat oluşturuluyor. Kırmızı olmasının sebebi bu, fark edilmesi. O hatta kadar yangın gidiyor. O hatta geldiğinde yangın enerjisini kaybederek ya sönüyor ya da kara ekiplerinin müdahalesine ciddi bir zaman kazandırıyor. Ama orman yangınlarındaki kesin sonuç kara müdahalesiyle mümkün. Buradaki en önemli unsurlardan biri hava araçlarının burada bir set oluşturarak kara ekiplerine zaman kazandırması."

- "Stratejik bir ürün"

Benzer özelliğe sahip yangın geciktiricinin ABD'de de üretildiğini hatırlatan İpek, ABD'nin ham maddesini dışarıdan aldığı için sadece birkaç ülkeye bu ürünü verdiğini dile getirdi.

Ürünlerinin ham maddesinin Türkiye'den olduğunun altını çizen İpek, "Bizim ürünümüz Türk mühendisleri tarafından Türk madenleri ve ham maddeleri kullanılarak geliştirildi. Bu ürün stratejik bir ürün. Maalesef birtakım gerekçelerle ülkeler kritik ham maddeleri birbirine vermiyorlar, imtina ediyorlar, yasaklıyorlar ihracını. O yüzden bu tarz ürünlerin, yerli kaynaklarla yerli mühendisler tarafından geliştirilmesi çok önemli. Bunun önemini önümüzdeki yıllarda daha fazla göreceğiz." ifadelerini kullandı.

Avrupa Birliği ve Akdeniz ülkelerinin orman yangınlarıyla mücadele için ortak bir platform oluşturmaya çalıştığına işaret eden İpek, iklim değişikliği kaynaklı çok daha büyük yangınlar öngörüldüğü için yeşil alanı kaybetmeden çözüm geliştirmek zorunda olduklarını vurguladı.

İpek, küresel iklim değişikliğinin tüm dünyada ormanları tehdit ettiğine dikkati çekerek, bu nedenle ürünün yurt dışından da ilgi gördüğünü bildirdi. İpek, ürünün yeni olması nedeniyle bu yıl sadece yurt içine yönelik üretim yaptıklarını ancak gelecek yıldan itibaren ihracata da yöneleceklerini aktararak "Önümüzdeki sezon için yaptığımız anlaşmalar var. Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkeye önümüzdeki yıl ürünümüzü ihraç ediyor olacağız." ifadelerini kullandı.

- Kara araçlarında da kullanılması hedefleniyor

Orman yangınlarına hava karardıktan sonra havadan müdahalenin çok mümkün olmadığını ifade eden İpek, bu nedenle kara araçlarında da kırmızı sıvının kullanılabilmesi için çalıştıklarını kaydetti.

İpek, ürünün kara araçlarından atılan versiyonunun gece boyunca da bir hat oluşturulmasına ve çok daha az kayıpla orman yangınlarını bitirmeye yardımcı olacağını sözlerine ekledi.