Yılbaşı öncesi sahte alkole dikkat

Yaklaşan yılbaşı öncesi artan sahte alkol vakaları vatandaşları tedirgin etti. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Şahin sahte ve kaçak alkole karşı vatandaşları uyararak, “Bir insana bilerek ’bunu al iç’ demek, doğrudan cinayettir” dedi.

Yeni yıla sayılı günler kala çarşı ve pazarlar hareketlendi. Yılbaşı dolayısıyla uygulanacak olan sokağa çıkma kısıtlaması yarın akşam 21:00’dan başlayıp 4 Ocak saat 05:00’e kadar sürecek. 2021’i evlerinde karşılayacak olan vatandaşlar 4 gün boyunca evde kalacak. Her yeni yıl yaklaşırken piyasaya sürülen sahte ve kaçak alkol sayısında artış gözlemliyor. Dönem dönem yaşanan ve ciddi sağlık sorunları nedeniyle gündeme gelen sahte ve kaçak alkol yıllardan bu yana yılbaşı öncesi süregelen en önemli sorunlardan başında yer alıyor. Ölüme yol açan alkol zehirlenmeleri son yıllarda sık yaşanan bir toplumsal sorun haline gelirken, son günlerde artış gösteren merdiven altı alkol üretimi birçok kişinin daha hayatını kaybetmesine yol açtı. ADÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Şahin sahte alkole karşı vatandaşları uyararak alkolün bir sürü çeşidi olduğunu kaydetti.

Prof. Dr. Şahin, “Tek karbonludan tutun 8-9 -10 karbona kadar gidiyor. Bunlardan en küçük karbonlu olan alkol metanoldur. Metanol; berrak, sıvı, çok uçucu ve iyi bir yanıcıdır. Diğer bir alkol ise bunun bir üstü olan iki karbonlu olan etanoldür. Bu iki alkolün fiziksel açıdan kaynama noktaları farklıdır. Metanol alkol damıtma açısından 64- 65 derecede kaynar iken, etil alkol ise 78-78.5 da kaynar. Bu iki alkol birbirine karışırsa en iyi ayırma yöntemi distilasyondur. Bu yöntemle kaynama noktası farkından yararlanarak alkolleri ayırt edilebilir. Bugünlerde sahte alkolden dolayı yaklaşık 80 insanımız hayatını kaybetti. Burada sahte alkol olarak dile getirilen metanolün neden olduğu zehirlenmeleridir. İnsanlarımızın ölme nedeni metil alkolün, etil alkolün içerisine karıştırılması sonucu şişelenmiş merdiven altı üretimlerdir” dedi.

Metanolün eski tarihte Mısırlılar tarafından kuru odunun damıtılmasıyla elde edilerek ölülerini mumyalama da kullanıldığını belirten Şahin, “Metanol günümüzde ise; temizlik dezenfektanlarında, tonerlerin sıvılaştırılmasında, yakıt olarak, biyodizelerde oktan vuruşunu düzenlemek yani motorun uğultusunu kesmek için kullanılır. Aynı zamanda cam temizlemede iyi bir temizleyicidir. Metanolün oksidasyonu sonucu ortaya çıkan iki tane önemli kimyasal bileşiğimiz mevcut ki, asıl ölüme sebep olan da bunlardır. Bunlar kimyasal olarak da önemli çıkış bileşikleridir. Metanolün yükseltgenmesinden formaldehit oluşur, bu da iyi bir anti bakteriyeldir. Bu bileşikten de formik asitte diğer adıyla karınca asidine geçmek mümkündür. Vücutta zehirlenmeye sebep olan asıl etken bunlardır” diye konuştu.

“Etil alkolle karıştırılarak şişelenip el altından satılıyor"

Prof. Dr. Şahin, metanol etil alkolle karıştırılarak şişelenip el altından satıldığı için ölümlere neden olduğunu ve resmen cinayet işlendiğini ifade ederek şunları aktardı; “Aslında metanol vücuda alındığında zaman doğrudan metanol toksidesi yapmıyor kendisi yükseltgenerek, diğer bir yükseltgenme ürünü olan formaldehitte dönüşüyor. Bu da özellikle göz retinasında ödemler oluşturarak körlüğe sebep oluyor. Daha sonra bu yönüyle de kalmıyor halk arasında karınca asidi olarak bilinen formik asitte yükseltgeniyor. Formik asit birikimi klinik semptomlar ile ilişkilidir ve toksiteden asıl formik asit sorumludur. Kanda asidoz artınca hücre bölünmesine engel olduğu için ölümlere kadar götürüyor. İnsanların hayatının kaybetmesinin sebebi doğrudan metanol değil vücuda alındıktan sonra bahis ettiğimiz dönüşüm ürünleridir. Metanol endüstriyel ve bilimsel çalışmalar için önemi bir bileşiktir ve bu önemden dolayı üretiliyor. Sanıyorum, metanol de alkol sınıfından olduğu için ve daha da ucuz üretilebildiğinden etil alkole karıştırılarak şişelenip el altından satıldığı için ölümlere neden oluyor. Aksi takdirde, bir insana bilerek bunu al iç demek, doğrudan cinayettir."

“Alkol fiyatlarının artışının ardından insanlar başka arayışlara girdi”

Alkol fiyatlarının artışının ardından insanların başka arayışlara girdiğini ve ölüm oranlarının artmamaya başladığını ifade eden Prof. Dr. Şahin, “Alkollerin fiyatı çok artığı için insanlar başka arayışlara girdi ve ölüm oranları artmaya başladı. Birçok alkol çeşitti var, sadece etil alkol vücutta metabolize olan yani karaciğer tarafından parçalanabilen bir alkol olduğundan içki yapımında kullanılan tek alkol türüdür, kesinlikle metanolün kullanılmaması gerekir. Üretici firmalar ne kullanılması gerektiğini bilirler. Maliyetleri yüksek olunca tüketiciler el altından daha ucuza, nasıl üretildiğini bilmedikleri alkollere ulaşıyorlar. Belki de maliyetin ucuz olması için metanol ve etanol karıştırılıyor. Metanolün üretimi diğer alkollere göre daha ucuzdur fakat kesinlikle içki endüstrisinde kullanılmaması ve vücuda alınmaması gerekir. Kıyafetinize metanol döküldü diyelim üzerinizdeki giysi bunu tutuyor ve vücuttan deriye nüfuz ederek de zehirlenmelere neden olabiliyor. Maalesef alkolü içeceklerin pahalılığı, kişilerinde alım gücünün düşük olması bu sahte içkilerin tüketimi, zehirlenmeleri ve ölümleri beraberinde getiriyor. Bu durumdan faydalanan fırsatçılar da kazanç için insan sağlığını tehlikeye atıyorlar” diye konuşarak ölümlere yol açan alkollü içeceklerin üretimi, tüketimi ve fiyatlandırılması ile ilgili mevcut durumun ciddi olarak gözden geçirilmesi gerektiğini belirtti.