Yılmaz: Geri Kalmış Bölgeler Kullanılmamış Potansiyellerdir

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, bölgesel kalkınmayı sağlamak adına kamunun üzerine düşeni yaptığına işaret ederek, özel sektörden destek beklediklerini söyledi. Yılmaz, “Özel sektör, henüz eski alışkanlıklarını kırabilmiş değil. Belli bölgelere, belli sektörlere yoğunlaşmış durumda. Geri kalmış bölgeler kar edilmeyecek yöreler değildir. Bu bölgeler kullanılmamış potansiyellerdir. Size daha fazla karlılık sağlayabilecek alanlardır. Sermayenin kıt olduğu, karlılığın yüksek olduğu bölgelerdir.” dedi.

TÜRKONFED’in işbirliği ve ANGİAD’ın ev sahipliğinde ‘16’ıncı Girişim ve İş Dünyası Zirvesi’ Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Yılmaz, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, Orta Gelir Tuzağı’na değindi. Bu konunun uzun zamandır tartışıldığına işaret eden Yılmaz, duyurulan ‘Orta Gelir Tuzağı’ndan Çıkış: Hangi Türkiye’ isimli raporda bu konuya yeni bir perspektif getirildiğini kaydetti. “Özellikle bölgesel boyutun orta gelir tuzağı ile ilişkilendirilmesi sektörel boyuta, mekansal boyuta taşınması önemli.” diyen Yılmaz, orta gelir tuzağını kıran ülkeler olduğunu kaydetti. Bunu Türkiye’nin de yapabileceğini söyledi. Bu noktada, reform yapan, yenilik yapan iradenin korunması ve devam etmesi gerektiğini aktaran Yılmaz, “Rehavete kapılırsanız bu tuzağa düşersiniz. Burada alışkanlıkların kırılması da çok önemli. Orta gelir tuzağını aşmak istiyorsak alışkanlıklarımızı sorgulamak durumundayız.” diye konuştu.

Türkiye’nin son 10 yılında hem istikrar hem de reformun bulunduğunu söyleyen Yılmaz, “Bu en temel başarı faktörümüzdür.” ifadesini kullandı. Bakan Yılmaz, gelir dağılımını inceleyen ‘Gini Endeksi’nde ciddi bir iyileşme görüldüğünü dile getirerek, “En zengin diye baktığımız yüzde 20’lik payın gelirden aldığı pay yüzde 50’den yüzde 45’e indi. Geriye kalan grupta gelirden alınan payın arttığını görüyoruz.” dedi. Geçtiğimiz gün yayımlanan Eurostat’ın çalışmasına da değinen Yılmaz, kişi başına milli gelirde Türkiye’nin AB ortalamasına oranının yüzde 36’dan yüzde 52’ye yükseldiğini söyleyerek, “16 puanlık bir iyileşme söz konusu. Bu müthiş bir iyileşme.” dedi. Medya’nın bu durumu ‘AB’nin yarısını biraz geçtik’ şeklinde gündeme taşımasını haksızlık olarak niteleyen Yılmaz, “Birçok ülke bunu daha uzun bir zamanda yapıyor. Türkiye bunu kendi emeği, gücü ve reformlarıyla başardı. Ayrıca burada 2 AB ülkesinden; Romanya ve Bulgaristan’dan daha iyi durumdayız.” şeklinde konuştu.

Bölgesel politika konusunda kapsayıcı bir algıdan yana olduklarını ifade eden Yılmaz, her ilin kendi potansiyeline uygun stratejiler geliştiren bir kamusal çerçeveyi ortaya koyduklarını dile getirerek, şunları söyledi:

“GAP, DAP, DOKAP, KOP, bu bölgelere 2002’de kamu yatırımları içinde ayrılan pay yüzde 20 civarındaydı. Bu yıl itibariyle bu oran yüzde 35’e çıkmış durumda. Kamu üzerine düşeni yaptı. Ancak özel sektör henüz eski alışkanlıklarını kırabilmiş değil. Belli bölgelere, belli sektörlere yoğunlaşmış durumda. Geri kalmış bölgeler kar edilmeyecek yöreler değildir. Bu bölgeler kullanılmamış potansiyellerdir. Size daha fazla karlılık sağlayabilecek alanlardır. Sermayenin kıt olduğu, karlılığın yüksek olduğu bölgelerdir.”

“14 ŞEHİR DÜNYA'YLA 27 ŞEHİR YOKSULLUKLA MÜCADELE EDİYOR”

TÜRKONFED Başkanı Süleyman Onatça, kamuoyu ile paylaşılan söz konusu ‘Orta Gelir Tuzağı’ndan Çıkış: Hangi Türkiye’ isimli rapor ile orta gelir tuzağı sorununun ilk kez bölgesel boyutta ele alındığını dile getirerek, “Türkiye’nin 14 şehri dünyayla yarışırken, 27 şehri yoksullukla mücadele ediyor. Çalışmamız, bölgeler arasındaki gelir düzeyi farklılıklarını dikkate alarak, Orta Gelir Tuzağı riski açısından üç farklı Türkiye desenini ortaya koyuyor. Ankara, İstanbul, Bursa, Kocaeli gibi 14 şehirde orta gelir tuzağı riski bulunmuyor. Antalya, Balıkesir, Mersin, Adana’nın da aralarında bulunduğu 40 şehrin yer aldığı ikinci Türkiye, orta gelir tuzağı riski ile karşı karşıya. Üçüncü Türkiye’de yer alan 27 şehirde ise sadece orta-gelir değil aynı zamanda bir yoksulluk riskiyle de karşı karşıyayız.” diye konuştu.

Orta gelir tuzağı riski olmayan bölgelerde teknoloji yoğun alanlara odaklanılması gerektiğini dile getiren Onatça, şunları söyledi:

“Arz odaklı teşvik politikaları tercih edilmeli. Orta gelir tuzağı riski olan bölgelerin ise, yüksek gelirli bölgelerle olan ulaşım altyapıları geliştirilmeli ve orta-düşük, orta-ileri teknolojili üretim desteklenmeli. Diğer bölgelerde ise tarım sorununun çözülmesi yönünde tedbirler alınmalı, geçimlik ekonomiden endüstriyel üretime geçiş sağlanmalı. Bu bölgeler tarafından üretilen ürünlere yönelik talep yönlü teşvikler sağlanmalı.”

BOYNER: KİŞİ BAŞI MİLLİ GELİR YÜZDE 50 ARTMALI

TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner de orta gelir tuzağından çıkışın en önemli aracının ekonomik istikrar olduğunu söyledi. Boyner, kişi başına düşen milli geliri yüzde 50’nin üzerinde artırılmaması durumunda Türkiye’nin orta gelir tuzağına yakalanma ihtimalinin yüksek olduğunu bildirdi.

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, orta gelir tuzağına düşen ülkelerin düşük yatırım oranlarına sahip olduğunu belirterek, “Ülkemizde yatırım oranları, Doğu Asya ülkelerine göre düşük olmakla birlikte endişe verecek kadar düşük değildir. Ancak, yatırımların yüksek getirili alanlara yönlendirilme ihtiyacı bulunmaktadır. Yeni Teşvik Sistemi, bu yönde atılmış önemli bir adım. Buna ek olarak, orta gelir tuzağına düşen ülkelerde imalat sanayiinde büyümenin yavaş olduğu görülmekte. Ülkemizde sanayinin büyüme hızı, ekonomik dalgalanmalara paralel olarak önemli bir istikrarsızlık göstermektedir.” diye konuştu.

GÜÇLÜ: GELİŞMİŞ İLLER GELİŞMEMİŞ İLLERE AĞABEYLİK YAPSIN

İÇASİFED Başkanı Nihat Güçlü, orta gelir tuzağını Türkiye’nin uzun zamandır yaşadığını söyleyerek, bu tuzağı aşmak için bilim ve teknolojiye yatırım ile katma değeri yüksek üretim yapmak gerektiğini söyledi. ANGİAD Başkanı Abdullah Değer, Ankara’nın artık sanayi ve bilimin de başkenti olduğunu belirtti. Değer, “Gelişmiş iller gelişmemiş illere ağabeylik yapsın. 2013’te gelişmemiş illere fabrika kuralım.” teklifinde bulundu.