Yok olmaya yüz tutan özel taş ve eğe bıçak bileme

Kurban Bayramına sayılı günler kala vatandaşlar bıçaklarını biletmeye başlarken, bunun için motorlu makineler yerine sadece özel taş ve eğe kullanan bıçakçı Fahrettin Yüzekaya "Bıçağın daha uzun süre keskin kalması ve çeliğini kaybetmemesi ancak eğe ile mümkün, bu sebeple bu yöntemi tercih edenlerin sayısı artıyor" dedi.
Bıçak bilenmek için kullanılan motorlu makinelerinin yaygın olmadığı eski günlerde, köylerden kentlere kadar tercih edilen taş ve eğe ile bileme sistemi, artık yol olmaya yüz tuttu. Makine ile bilenme çağında eğe ile bilenmesi pek çok yaygın değilse de, faydalarını bilen vatandaşlar hala bunu tercih ediyor. Bıçağın suyunu kaybettirmeden, ancak fazla zaman ve yüksek emek sarf edildikten sonra ortaya çıkan bilenmiş bıçakların, makine ile bilenen bıçaklarından daha kalıcı ve keskin olduğu belirtiliyor. Eskişehirliler, bu yıl Kurban Bayramından önce bıçaklarını eğe ile bilenmesine daha fazla yöneldiği kaydediliyor.

Özel taş ve eğe ile bileme daha emek istiyor
Kültür olarak yok olmaya yüz tutan bu bilenme sistemini yaşatacak ustalarının da artık pek bulunmadığı kentte, bıçakçı Fahrettin Yüzekaya bu geleneği yaşatıyor. Fiyat olarak diğer tür bilenmeden 1 lira fazla ücretle özel taş ve eğe sistemiyle bıçakları bileyen Yüzekaya, bu tercihte artış olduğu dile getirdi. Yüzekaya, “Makine ile bileme bıçağın çeliğini kaybettiriyor. Biz özel taş ve eğe ile biliyoruz. Eskişehir’de bunlardan artık pek kalmadı. Bildiğimiz kadarıyla tek biz varız. Ben, eğe ile el işçiliğiyle bileme işlemini yapıyorum. Bu işler normal makine ile yapılanlara göre fazla vakit ve emek alıyor. Vatandaşlar da gayet memnun bu tip bilenmeden. Makine ile bilenler kısa süre sonra memnun kalamıyor, çünkü bu tip bileme yüzünden bıçaklar çabuk köreliyor ve bıçağın çelik suyunu kayıp ettiriliyor. Eğer kullanıcı biliyorsa eğe ile bilemeyi, o da evde yapabilir. Makine ile 3 liraya bilenirse biz 4 liraya yapıyoruz, ama bizim ki daha kalıcı oluyor. Ancak dediğim gibi Eskişehir’de pek yok eğe ile bilenenler. Onun için mecbur makine ile yaptırılıyor. Diğer yandan biz saatte en fazla 10 tane bıçak eğliyoruz. Çünkü hem zaman alır hem de emek alır. Ancak makine 1 saatte 50’dan fazla yapabiliyor. Onun için tabi fazla vakti olmayan vatandaşlar orayı daha çok tercih ediyor. Eskişehir’de eğe ile bileme yoktu. Biz kaç yıl önce yeni başlattık. Çoğu insan, özellikle gençler bu bileme sistemi hakkında bilgi sahibi değil. Bu kültürümüzün bir parçasıdır. Ancak son zamanlarda kulaktan kulağa haber olunca bize gelen talepler arttı. Vatandaşlar da artık eğe ile bilemeyi tercih etmeye başladı. Geçen sene kurban bayramından önce 100 bıçak yaptıysak, bu yıl 250-300 bıçak yapıyoruz. Arife gününe kadar bu talepler daha da artacaktır” şeklinde konuştu.

“Bıçak fiyatlarında zam yok, ama ucuz bıçak alınmasın”
Ülke genelinde yaşanan ekonomik krizi nedeniyle birçok sektörde zam yapılması söz konusuyken bıçakçı Yüzekaya, enflasyona rağmen bıçak sektörünün geçen seneye göre hiç fiyat farklığı getirilmediği belirtti. Yüzekaya, “Geçen seneye göre fiyatta her hangi bir değişiklik yok. Zam yapmadık. Geçen sene 40 liraya verdiğimiz bıçak, bu sene de 40 liraya veriyoruz. Normalde yaşadığımız zorluklar nedeniyle zam yapmamız gerekiyor, ama biz vatandaşları düşündük. Karımızdan indirerek onları hizmet ediyoruz. Piyasada birçok fiyatta bıçak bulunur. Ancak kurbanlık kesimi için bizden vatandaşlara tavsiye, en az 40-70 lira arasında bulunan bıçaklarını tercih etsinler. Çünkü öbür türlü bıçaklar et kesimi için uygun olmayabilir” diye anlattı.