Yönetmelik Tamam, Koruyucu Ailenin Yanına Verilen Çocuklar Sürekli Denetlenecek

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın hazırladığı ‘Koruyucu Aile Yönetmeliği’ tamamlandı. Koruyucu aile olmak isteyenler, ilk etapta çocuklarla vakit geçirecek ve aile-çocuk arasında uyum sağlayacak. Uyum sürecinin ardından, sözleşme yapılarak koruyucu aile yanına verilen çocuklar sürekli denetlenecek. Koruyucu ailelerin yanında istismar, çocuğun öz ailesi ile arasındaki ilişkileri zedeleyecek davranışların tespit edilmesi halinde, çocuk, koruyucu ailenin yanından hemen alınacak. Çocukların bakım, eğitim ve yetiştirilmeleri ile iglili koruyucu ailenin talep etmesi halinde, Bakanlıkça belirli oranlarda para ödemesi yapılacak.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Koruyucu Aile Yönetmeliği’ yürürülüğe girdi. Korunmaya muhtaç çocukların korunmalarını gerektiren süre içerisinde aile ortamında yetiştirilmesine yönelik koruyucu aile hizmetlerinin uygulama esaslarını, Bakanlık ile koruyucu ailenin yetki ve sorumluluklarını belirlemek, hizmetin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla hazırlanan yönetmelik, çocuğun durumuna en uygun koruyucu aile seçimini, koruyucu ailenin eğitimini, sorumluluklarını, idare ile olan ilişkilerini, hizmetin işleyişini, koruyucu aileye talep halinde, bu hizmetin karşılığı olarak yapılacak ödemeler ve izlemeye ilişkin esasları kapsıyor.

Koruyucu aile hizmeti, bakanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, il veya ilçe müdürlüklerinde oluşturulan komisyonlar ile bu hizmet kapsamında görevlendirilen sosyal çalışma görevlisi tarafından yürütülecek. Öncelikle haklarında acil korunma veya bakım tedbiri alınması zorunlu görülen çocuklar koruyucu aile yanına yerleştirilecek. Çocuklardan, her ay koruyucu aileye yerleştirilebilecek olanların fotoğrafları, ad ve soyadı, doğum yeri, doğum tarihi ve korunma veya bakım tedbiri veya acil korunma kararı nedenlerini kapsayan liste ile birlikte sağlık durumu, psiko-sosyal ve fiziksel gelişimlerini gösteren, çocuğun alışkanlıkları, davranış kalıpları ve özel gereksinimlerini içeren durum değerlendirme raporu, kuruluşlar tarafından il veya ilçe müdürlüğüne gönderilecek.

Sosyal çalışma görevlisi tarafından koruyucu aile adayının sosyal incelemesi tamamlandıktan sonra, hakkında durum değerlendirme raporları düzenlenmiş çocuklar arasından eşleştirme yapmak üzere ilgili kuruluşa veya birime ziyaret yapılacak. Dosya bilgileri incelenip, çocuğun tanınması amacıyla ilgili personel ve çocukla gerekli görüşmeler yapılacak. Aile ve çocuğun özellikleri görülerek yapılan eşleştirme önerisi, yazılı olarak komisyona sunulacak.

ÇOCUKLAR KORUYUCU AİLENİN YANINA SÖZLEŞME İMZALANARAK YERLEŞTİRİLECEK

Çocukların uygun koruyucu aileler ile eşleştirilmesi, koruyucu aile hizmetinin amaçları ve esasları kapsamında il veya ilçe müdürlüğünde oluşturulan komisyonca değerlendirilecek. Çocuk, komisyonca uygun görülen koruyucu aile yanına, koruyucu aile sözleşmesi imzalanarak, mahalli mülki amirin onayı ile yerleştirilecek.

Koruyucu ailenin, Türk vatandaşı olması ve Türkiye’de sürekli ikamet etmesi, 25-65 yaş aralığında bulunması, en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olması, düzenli gelire sahip olması gerekiyor. Başvuru sahipleri evli iseler eşleriyle birlikte, koruyucu aile olmak üzere yerleşim yerlerindeki il veya ilçe müdürlüklerine başvurabilecek. Çocuk ile koruyucu aile olacak eşlerden yaşı küçük olan arasındaki yaş farkı on sekiz yaştan az olamayacak. Öncelikle akrabalara ya da belli bir süredir devam eden ana-baba-çocuk ilişkisinin kurulduğu yakın çevre ailelerden uygun olanlara koruyucu aile olmaları yönünde teklifte bulunulacak. Bu kişilerin koruyucu aile olmak istemesi durumunda, yapılacak sosyal inceleme sonucuna göre komisyon tarafından uygun görülmesi halinde yaş ve eğitim şartı aranmayacak. Çocuğun anne veya babası ya da vasisi, koruyucu ailesi olamayacak.

Koruyucu aile olmak isteyen ve belirtilen şartları taşıyan adaylara ve mevcut koruyucu ailelere eğitimler verilecek. Eğitim programına sürekli devam eden ve tamamlayan adaylara ‘Koruyucu Aile Eğitimi Katılım Belgesi’ verilecek. Komisyon tarafından eşleştirilmesi uygun bulunan koruyucu aile sözleşmesi imzalanıncaya kadar, çocuk ve ailenin birlikte zaman geçirmeleri, birbirlerini tanımaları ve alışmalarına uygun ortam sağlanması planlanacak. Bu süreçte çocuk önce saatlik, daha sonra günlük, haftalık ve iki haftalık gibi sürelerle, çocuk ile koruyucu ailenin uyumuna göre toplamda iki ayı geçmeyecek şekilde koruyucu aileye izinli verilebilecek. Süreçte olumlu kanaat oluşması, çocuğun ve ailenin de istemeleri halinde yerleştirme işlemi başlatılacak.Uyum süreci sonunda il veya ilçe müdürlükleri ile yanına çocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında sözleşme imzalanacak ve mahalli mülki amir tarafından onaylanacak.

Koruyucu aile ve yanına yerleştirilen çocuk, görevli sosyal çalışma görevlisi tarafından, ilk yıl en az her ay bir defa olmak üzere düzenli olarak izlenecek. Çocuğun koruyucu aile yanında kalmasının uygun görülmesi durumunda ikinci yıldan itibaren izlemeler yılda en az dört defadan az olmamak üzere düzenli olacak. Koruyucu ailenin tatil, gezi gibi nedenlerle il dışı seyahatlerinde çocuğu beraberinde götürmek istemesi halinde; çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışma görevlisinin uygun görüşü ve il veya ilçe müdürünün onayı ile izin verilecek.

ÇOCUK İSTİSMAR EDİLİRSE KORUYUCU AİLENİN YANINDAN ALINACAK

Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukla koruyucu aile arasındaki sağlıklı iletişimin, yapılan mesleki çalışmalara rağmen kurulamaması veya devam ettirilememesi halinde, çocuk ailenin yanından alınacak. Koruyucu aile tarafından çocuğun istismar edildiğinin tespit edilmesi, koruyucu ailenin, çocuğun öz ailesi ile ilişkilerini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunduğunun ve bu doğrultuda ifadeler kullandığının belirlenmesi, çocuk için hizmetten beklenen yararın gerçekleşmediğinin yapılan izlemelerde tespit edilmesi, çocuğun koruyucu aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması, çocuğun yararlanacağı hizmet modelinin değişmesi veya koruma kararının kaldırılması ve koruyucu ailenin herhangi bir nedenle hizmet vermekten vazgeçmesi halinde çocuk koruyucu ailenin yanından alınacak. Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukların bakım, eğitim ve yetiştirilmelerine ilişkin harcamalara karşılık olmak üzere talepte bulunan koruyucu ailelere çocukların yaşlarına göre belirli ödemeler yapılacak. 0-3 yaş grubu çocuklara devlet memuru aylığının yüzde elli, 4-5 yaş grubuna devlet memuru aylığının yüzde yetmiş beş, 6-14 yaş devlet memuru aylığının yüzde seksen,15-18 yaş devlet memuru aylığı, yüzde seksen beş, 19+yaş devlet memuru aylığının yüzde doksanı ödenecek. Özel zorlukları veya ihtiyaçları bulunan ya da engelli çocuklar için aylık bakım ücreti özür ve yaş durumu dikkate alınarak belirtilen miktar yüzde elli artırılacak.