Yörük Kültürünü Kabak Kemaneyle Yaşatıyor

GÖKMEN YÜCE - Burdur'un Aziziye Köyünde 73 yaşındaki Şükrü Acar, Yörük kültürünü yaşatmak için evinde kabak kemane yapıyor. Yörüklerin yaşadığı Aziziye köyünde doğup büyüyen Acar, askerden geldikten sonra müzikle uğraşmaya karar verdi. Köyde daha önce sıkça çalınan ancak son dönemde unutulmaya başlanan kabak kemaneyi yaşatmak isteyen Acar, bu estrumanı evinin önünde oluşturduğu küçük bir mekanda yaparak, isteyenlere hediye ediyor. Acar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köyde yaşayanların 15-20 yıl öncesine kadar yaylalara göç ederek çadırlarda kaldıklarını ancak bu geleneğin zamanla yok olduğunu anlattı. Kendisinin de yaklaşık 20 yıldır kabak kemane yaparak Yörük kültürünü yaşatmaya çalıştığını belirten Acar, köy halkının da bundan mutlu olduğunu dile getirdi. - "Teknoloji eski kültürleri yok ediyor" Acar, eskiden köylerinde çeşitli eğlenceler düzenlendiğini ve ortaoyunları oynandığını söyledi. Bu tarz kültürel etkinliklerde kabak kemanenin sıkça kullanıldığını ifade eden Acar, "Şimdi gençler gitara saza yöneliyor. Teknoloji maalesef eski kültürleri yok ediyor. Şimdi kabak kemaneye yönelen az. Ben Yörük kültürünün yaşatılmasını istiyorum. Bunun için de yaptığım kabak kemaneleri isteyen herkese veriyorum. İsteyen herkesin bu estrumanı çalmasını istiyorum" dedi. Acar, kabak kemaneden önce köyde, telleri bağırsaktan yapılan "oyma tahta kemane" bulunduğunu, daha sonra telleri metalden yapılan kabak kemanenin üretilmeye başlandığını belirtti. Köy muhtarı Mehmet Ali Akman ise 385 haneli köyde 703 kişinin yaşadığını ve bu kişilerin büyük çoğunluğunun Yörük olduğunu ifade etti. Çok eskiden köye gelenlerin çeşmelerin yakınlarına çadır kurarak bölgeye yerleştiğini aktaran Akman, "Köyümüz ilk başta 15 Yörük çadırıyla kurulmuş. O zamanlar kültürümüz güzel bir şekilde yaşatılıyormuş. Oyma tahta kemane kullanılıyormuş. Sonra zamanla kabak kemane kullanılmaya başlanmış. Şimdi köyümüzde Şükrü amca dışında kabak kemane yapan yok. Onun sayesinde bu eski kültürü ayakta tutmaya çalışıyoruz" diye konuştu. - Kabak kemane nedir? Türk halk müziğinin telli, yaylı ve deri kapaklı çalgısı olan kabak kemane, özellikle Teke Yöresi olarak bilinen Burdur, Isparta, Antalya ve Muğla yöresi ile özdeşleşmiş çalgılardan biri. Teknesi su kabağından yapılan adını da bundan alan çalgı, eskiden tavşan, günümüzde ise yürek zarı ile kaplanıyor. Boy uzunluğu 60-70 santimetre arasında değişen kabak kemane, hegit, rubaba, ıklığ, kemança, kabak, gıcak gibi çalgılarla aynı kökten geliyor. Türk müziğinde Orta Asya'dan beri kullanılan kabak kemanenin sesi dinleyenler tarafından içli ve duygusal bulunuyor.