Yrd. Doç. Başaralı: “kanser Önlenebilir”

Mersin İl Sağlık Müdürü Yrd. Doç. Dr. Mustafa Kemal Başaralı, kanserlerin yüzde 30-40'ının potansiyel olarak önlenebilir olduğuna dikkat çekerek, kansere yakalanmanın sağlıklı yaşam davranışlarının benimsenmesi ile önemli ölçüde azaltılabildiğini belirtti.İl Sağlık Müdürü Başaralı, 4 Şubat Dünya Kanser Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, kanseri önlemek için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi. Kanserin, dünyada ve Türkiye’de en sık görülen ölüm nedenleri arasında kalp damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer aldığına dikkat çeken Başaralı, Türkiye'de her yıl 170 bin yeni kanser teşhisi konulduğunu ve yüzlerce insanın çeşitli kanser türleri nedeniyle hayatını kaybettiğini bildirdi. Kanserlerin yüzde 30-40'ının potansiyel olarak önlenebilir olduğuna işaret eden Başaralı, “Tütün kullanımı, aşırı alkol tüketimi, güneşe fazla maruz kalma ve obezite ile ilişkili kanserler için risk, bu risk faktörlerinden kaçınılması yanında sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ve enfeksiyonlardan korunma gibi sağlıklı yaşam davranışlarının benimsenmesi ile önemli ölçüde kansere yakalanma azaltılabilmektedir” dedi.Başaralı, Dünya Kanser Günü’nün, bu yıl tüm dünyada 100'den fazla ülkede 300'ün üzerinde üye kuruluşu bünyesinde toplayan, Dünya Kanser Deklarasyonu yoluyla kansere karşı küresel savaşta en önde gelen uluslararası sivil toplum kuruluşu olan Uluslararası Kanser Savaş Örgütü (UICC) önderliğinde "Kanser önlenebilir" sloganı altında yürütüldüğünü kaydetti.Kanseri önlemek ve daha sağlıklı, uzun bir hayat yaşamak için önerilerde bulunan Başaralı, kanserden ölümlerin yüzde 30'undan, akciğer kanseri vakalarının yüzde 87'sinden sigaranın sorumlu olduğunun altını çizdi. Sigaranın ağız, gırtlak, yemek borusu, karaciğer, pankreas, mide, böbrek, idrar kesesi kanserine de yol açtığını aktaran Başaralı, içinde 100'e yakın kansere yol açan madde içeren sigaradan uzak durmanın kanserden koruyucu önlemlerin başında yer aldığını ifade etti. Alkolün ise ağız, boğaz, gırtlak, yemek borusu, karaciğer, kalın bağırsak, pankreas ve meme kanserinin bilinen sebeplerinden biri olduğuna vurgu yapan Başaralı, şöyle devam etti: “Özellikle sigara ile beraber alkol almak kanser riskini oldukça artırmaktadır. Ayrıca, güneş ışığına yani ultraviyole ışınlarına uzun süre maruz kalmak deri kanserine yol açmaktadır. Uzun süre solaryuma girmek de kanser riskini artırmaktadır. Yine dünyada tüm kanserlerin 1/5'i kronik enfeksiyonlara bağlıdır. Human papilloma virüsü rahim ağzı kanserine, hepatit b virüsü karaciğer kanserine neden olmaktadır. Ayrıca AIDS hastalığı olanlarda birçok kanser daha fazla görülmektedir. Güvenli bir cinsel yaşam ve aşılanma ile bu enfeksiyonlardan ve kanserden korunulabilir.”Sağlıklı beslenmenin önemine de değinen Başaralı, kanser riskini artıran gıdalardan uzak durmak ve kısa zamanda yüksek ateşte pişirme gibi yöntemlerden kaçınmak gerektiğinin altını çizdi. Başaralı, “Kanserle savaşan besin ögeleri içeren gıdalar tüketilmeli, günde en az 2-2.5 litre su içilmelidir. Sucuk, salam, sosis gibi işlenmiş et ürünlerinden uzak durulmalıdır. Günde 6 gramdan fazla tuz tüketmemek gerekir. Her gün düzenli olarak en az 30 dakika egzersiz yapanlarda meme, kalın bağırsak, rahim ve prostat kanseri daha az görülmektedir. Aşırı kilolar başta meme kanseri olmak üzere kalın bağırsak, rahim, yemek borusu, böbrek, pankreas, prostat ve yumurtalık kanseri ile çok yakın ilişkilidir. Kilo vermek ile kanser riski belirgin olarak azalmaktadır” ifadelerine yer verdi.“KANSERİN ERKEN BELİRTİ VE BULGULARINI BİLMEK GERİYOR”Erken teşhisin önemi üzerinde duran Başaralı, kanserin belirti ve bulgularına da dikkat etmek gerektiğini kaydetti. Açıklanmayan kilo kaybı, ateş, halsizlik, ağrı, deri değişiklikleri, bağırsak ve idrar alışkanlıklarındaki değişiklikler, beklenmedik ve anormal kanamalar ile akıntılar, iyileşmeyen yaralar, vücutta ele gelen kitleler, şişlikler, yutma güçlükleri, hazımsızlık ve ses kısıklığının kanserin belirtileri olabileceğini aktaran Başaralı, bu belirtiler fark edildiğinde en kısa zamanda doktora başvurulmasını istedi. Herhangi bir şikayet olmasa bile belli yaşlarda yapılan tarama testleri ile kanserin erken evrede saptanabildiğini dile getiren Başaralı, Mersin’de aile sağlığı merkezlerinde kanser tarama testleri yapıldığı bilgisini verdi.Stresin de dolaylı olarak kanseri tetikleyebildiğine işaret eden Başaralı, şunları kaydetti: “Egzersiz, meditasyon, danışmanlık ve konuşma tedavileri, grup terapileri, sosyal destek, depresyon ve anksiyete giderici ilaçların kullanımı gibi yaklaşımlar stresle başa çıkmak için önemli yöntemlerdir.”