YSK Başkanı'ndan açıklama

Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Sadi Güven, "Onların yapmış oldukları bir hata nedeniyle bizim seçmenimizin anayasal oy verme hakkını engellememe yönünde YSK böyle bir karar almıştır" dedi.

Kemal Kılıçdaroğlu'ndan referandum açıklaması

YSK Başkanı Güven, YSK'nın verdiği tartışmalı mühürsüz pusula ve zarf kararına ilişkin, "Sandık kurulu başkan ve üyeleri siyasi partilerden oluşuyor. Onların yapmış oldukları bir hata nedeniyle bizim seçmenimizin anayasal oy verme hakkını engellememe yönünde YSK böyle bir karar almıştır. Bu karar ilk kez bizim yüksek seçim kurulumuzun aldığı bir karar değildir" dedi.

-Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, "Sisteme girilmeyen sandıklardaki seçmen sayısı 594 bin 76, 'Evet' ve 'Hayır' oyu arasındaki 1 milyon 252 bin 361 olduğu, yurt içi seçmen sayısı olan 55 milyon 319 bin 222 seçmene yurt dışı ve gümrüklerde kullanılan 1 milyon 422 bin 360 seçmen eklenmesiyle toplam 56 milyon 740 bin 582 seçmenin sonucunun sisteme girilmesi gerektiği, 23 itibariyle açılan sandıklardaki seçmen sayısının 56 milyon 147 bin 506 olduğu, 'Evet' oyları toplamının 24 milyon 763 bin 516 olduğu, 'Hayır' oyları toplamının da 23 milyon 511 bin 155 olduğu anlaşılmıştır. Bu sonuca göre halkoylamasında 'Evet' çıkmıştır. Kesin sonuçlar itiraz süreleri dikkate alındığında, en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır" dedi.

AKP'li Şahin'den 'sitemli' yorum

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, "Maç oynarken kural değiştirmedik. Orada sandık kurulu başkan ve üyeleri siyasi partilerden oluşuyor, onların yapmış oldukları bir hata nedeniyle bizim seçmenimizin anayasal oy verme hakkını engellememe yönünde YSK böyle bir karar almıştır" dedi.

YSK Başkanı Güven, Anayasa referandumuna ilişkin basın toplantısı düzenledi. Yurtdışında kullanılan oyların Türkiye'ye getirildiğini ve bugün yurtiçinde kullanılan oylarla birlikte "büyük oranda" sayıldığını söyleyen Güven, "Halkoylamasında ilk defa yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin oy verme günlerinde bulundukları yerlerdeki temsilciliklerde kurulan sandıkların dışında başka yerlerdeki sandıklarda da oy kullanabilmelerine imkan tanınmış olup, bu kapsamda bağlı bulundukları temsilcilik görev çevreleri dışında oy kullanan yurt dışı seçmen sayısı 167 bin 829'dur" diye konuştu.

-"SİYASİ PARTİLERİN SANDIK KURULU ÜYELERİNE EĞİTİM VERDİK"-

İl ve ilçe merkezlerinde bulunan bina sorumlularına seçim torbalarının oy verme günü saat 05.00'te teslim edildiğini anlatan YSK Başkanı Güven, "Böylece seçim torbalarının dağıtımı esnasında daha önceki seçimlerdeki istenmeyen görüntülerin önüne geçtik. Siyasi partilerin görevlendirdiği sandık kurulu üyelerine daha önceli seçimlerde olduğu gibi bu seçimde de eğitim verdik. Bugün sandıklar açılmaya başlandıktan sonra sonuçlar kurulumuza ve siyasi partilere intikal etmeden önce, bazı sandık kurullarının seçmene oy pusulası ve zarflarını sandık kurulu mührüyle mühürlemeden verdikleri yolundaki yoğun şikayetler ve AK Parti temsilcisinin talebi üzerine kurulumuz sandık kurulu mührü taşımayan oy pusulası ve zarfların dışarıdan getirilerek kullanıldığı kanıtlanmadıkça geçerli sayılmasına karar vermiştir" şeklinde konuştu.

Bir zarftan iki 'evet' çıktı

-"OY PUSULALARI VE ZARFLARI FİLİGRANLI OLUP KURUL TARAFINDAN ÖZEL OLARAK ÜRETİLMEKTEDİR"-

YSK Başkanı Güven, referandum başladıktan sonra bazı sandık kurullarına "Tercih" mührü yerine "Evet" mührü dağıtıldığını ve bu mühürlerle oy kullanıldığını, bazı sandıklarda sandık kurulu mührünün oy pusulasının arka yüzü yerine ön yüzüne basıldığını, bazılarında ise arka yüzüne basılmakla birlikte mühür izinin ön yüze çıktığı bilgisinin kendilerine ulaştığını belirterek şöyle konuştu:

"Kurulumuz, oylamada kullanılan 'Evet' mührünün seçmenin iradesini yansıtan işaret niteliğinde olduğu, kanunda yer alan mühürlerden biri yerine diğerinin kullanılmış olması, seçmenin iradesini etkileyecek nitelikte görmeyerek, 'Evet' mührüyle mühürlenmiş oy pusulalarını da geçerli saymıştır. Oy pusulalarını sandık kurulu mührü ile mühürlenmesinin amacının oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemek olduğu, bu amacı gerçekleştirmeye yönelik mührün sandık kurulu tarafından sehven oy pusulasının ön yüzüne basılmış olması, veya arka yüzüne basılmış olmakla birlikte mürekkep fazlalığı nedeniyle ön yüze yansımış olmasının oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte görmeyerek, bu nitelikte oy pusulalarını geçerli saymıştır. Zira seçimlerde kullanılan oy pusulaları ve zarfları filigranlı olup kurul tarafından özel olarak üretilmektedir.

Referandum sonuçları açıklandı, evet-hayırda son durum ne?

-"SANDIK KURULLARININ EN AZ 5 TANESİ SİYASİ PARTİ TEMSİLCİLERİNDEN OLUŞMAKTADIR"-

Sandık kurulları seçim başlamadan önce teslim aldığı oy pusulası ve zarflarını seçim sabahı sayıp tutanağa bağlamakta seçim bittikten sonra, sayıma geçilmeden önce oy pusulası zarf sayısı ile oy kullanan seçmen sayısı sağlamasını yapmaktadır. 7 kişilik sandık kurullarının en az 5 tanesi siyasi parti temsilcilerinden oluşmaktadır. Sandık kurullarının tamamına yakınında AK Parti, CHP'li üyeler görev yapmakta ve onların tuttuğu ıslak imzalı tutanaklar Yüksek Seçim Kurulu'na geldiği anda siyasi partilerle paylaşılmaktadır ve bu akşam da paylaşılmıştır."

-"HALKOYLAMASINDA 'EVET' ÇIKMIŞTIR"-

YSK Başkanı Güven, saat 23.00 itibariyle elde edilen kesin olmayan sonuçları şöyle duyurdu:

"Sisteme girilmeyen sandıklardaki seçmen sayısı 594 bin 76, 'Evet' ve 'Hayır' oyu arasındaki 1 milyon 252 bin 361 olduğu, yurt içi seçmen sayısı olan 55 milyon 319 bin 222 seçmene yurt dışı ve gümrüklerde kullanılan 1 milyon 422 bin 360 seçmen eklenmesiyle toplam 56 milyon 740 bin 582 seçmenin sonucunun sisteme girilmesi gerektiği, 23 itibariyle açılan sandıklardaki seçmen sayısının 56 milyon 147 bin 506 olduğu, 'Evet' oyları toplamının 24 milyon 763 bin 516 olduğu, 'Hayır' oyları toplamının da 23 milyon 511 bin 155 olduğu anlaşılmıştır. Bu sonuca göre halkoylamasında 'Evet' çıkmıştır. Kesin sonuçlar itiraz süreleri dikkate alındığında, en geç 11-12 gün sonra açıklanacaktır."

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Sivil siyaset eliyle yönetim sistemimizi değiştiriyoruz

-SANDIK KURULLARININ İHMALİ-

YSK Başkanı Güven, açıklamalarını şöyle sürdürdü:

"Saat 16.00'da açılan sandıklarda, sandık sonuçları sisteme girilmeden ve partilerle paylaşılmadan önce kurulumuzca bu surette kullanılan oyların sandık kurullarının ihmali nedeniyle meydana geldiği ve seçmenin iradesinin tecellisinden sonra seçmenden kaynaklanan bir kusur olmaması nedeniyle geçerli olmasına karar vermiştir. Sayın döküm cetvelleri ve sandık sonuç tutanakları sandık kurullarında görev yapan 5 siyasi partili üye tarafından sandık kurulu başkanı ve diğer üyelerle birlikte ıslak imzalı olarak tutanak altına alınmakta ve imzalanmaktadır.

-"YSK BU KARARI İLK KEZ ALMAMIŞTIR"-

Yurt dışında kurulan 166 bin 679 sandık kurulunda AK Partili 166 bin 211, CHP'li 157 bin 314, MHP'li 133 bin 67, HDP'den 63 bin 890, Saadet Partisi'nden 56 bin 241, Vatan Partisi'nden 6 bin 70 sandık kurulu üyesi görev yapmıştır. Görüldüğü gibi sandıkların tamamına yakınında AK Partili ve CHP'li üyeler görev yapmış, oyları saymış, tutanağa bağlamış, tutanakları ıslak imzalarıyla imzalamışlardır. Yüksek Seçim Kurulu sandık kurulu tarafından mühürlenmemiş yani bu siyasi partili üyeler tarafından mühürlenmemiş, oy pusulası ve oy zarflarının geçerli olduğuna ilişkin kararı ilk kez almamıştır. Çok sayıda karardan birkaç tanesini saymak istiyorum. YSK'nın 03.04.2004 tarihli 935, 02.04.1994 tarihli 334, 31.08.1990 tarihli 283 ve buna benzer birçok kararında oy zarflarının ve oy pusulalarının mühürlenmesi gerekmekte ise de sandık kurulunun ihmali nedeniyle oy pusulası ve oy zarfları mühürlenmeden kullandırılmış ise bu şekil noksanlığından dolayı oyların geçersiz olamayacağına karar vermiştir yani bizden önceki kurulların da 2014 mahalli idarelerde aksine bir karar var onun dışındaki geçmiş döneme yönelik tüm YSK kararlarında bu şekildedir.

Yıldırım'dan referandum açıklaması: Son sözü millet söyledi evet dedi noktayı koydu

-"SADECE YOĞUNLUK NEDENİYLE 6 DAKİKALIK BİR SÜRE KAYIT VERİLMEMİŞTİR"-

Kurulumuzun bugün almış olduğu kararda da oy pusulalarının sandık kurulu mührü ile mühürlenmesinin amacı, oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemek için olup bu amacı gerçekleştirmeye yönelik mührün sandık kurulu tarafından sehven oy pusulasının ön yüzüne basılmış olması veya arka yüzüne basılmış olmakla birlikte mürekkep fazlalığı nedeniyle ön yüzüne yansımış olması ve seçmene mühür verilmesi, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden bu nitelikte olan oy pusulalarının geçerli sayılmasına karar verilmiştir. Bir kez daha üzerine başara söylemek istiyorum, kurulumuz bu kararı oy verme işlemi sonuçları sisteme aktarılmadan ve oy birliğiyle alınmıştır. Bugün bizim sistemimizden bazı siyasi partilerin kayıt alamadıkları söylenmektedir ancak tüm siyasi partilere, sistemi uygun olan tüm siyasi partilere sistemden sorguladıkları takdirde tüm bilgiler verilmiştir. Sadece yoğunluk nedeniyle bir ara 6 dakikalık bir süre kayıt verilmemiştir. Bunun dışında on binlerce kayıt tüm siyasi partilere YSK'ya geldiği anda aktarılmıştır."

-"YSK SEÇMENİMİZİN OY VERME HAKKINI ENGELLEMEME YÖNÜNDE KARAR ALMIŞTIR"-

Gazetecilerin CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Maç oynanırken kural değiştirilmez" eleştirisini Güven'e hatırlatmasının üzerine, "Maç oynarken kural değiştirmedik" diyen YSK Başkanı Güven, sözlerini şöyle sonlandırdı:

"Bu sadece bizim şu andaki YSK'nın aldığı bir karar değil bundan önceki seçim kurullarında da aynı şekilde vatandaşın anayasal seçim hakkını engelleyecek şekilde sandık kurulu başkan ve üyelerinin ki onlar siyasi partilerin sandık kurulu başkan ve üyeleri orada YSK yok. Orada sandık kurulu başkan ve üyeleri siyasi partilerden oluşuyor, onların yapmış oldukları bir hata nedeniyle bizim seçmenimizin anayasal oy verme hakkını engellememe yönünde YSK böyle bir karar almıştır. Bu karar ilk kez bizin şu andaki YSK'nın aldığı bir karar değildir. Dikkat edilirse biraz önce örnek üç beş tane karar okudum, onlarca bu şekilde siyasi partiler isterse kararları kendilerine vermeye de hazırız."

Devlet Bahçeli'den referandum sonucuna dair ilk açıklama

ANKA