Ayrık otu diğer bitkilere ve ağaçlara zarar vermesi sebebiyle bitki yetiştiriciler tarafından pek istenmeyen bir bitki türüdür ve üreticiler tarafından genellikle temizlenir. Fakat esasında ayrık otu, içinde bulundurduğu bileşenler ile yıllardır şifa niyetine kullanılan bir bitki çeşididir. Vücuttaki ağrılardan cilt lekelerine kadar birçok hastalığa karşı doğal bir çözüm sunar.
Ayrık otunu daha yakından tanımaya önce “Ayrık otu nedir?” sorusuyla başlayalım. Ayrık otu buğdaygillerden olan yabani bir yapısı bulunan bitki çeşididir. Mekke ayrığı olarak da bilinen bu bitki kendisine verimli bir alan bulduğu zaman yaklaşık olarak 1 metre çapında uzama özelliğine sahiptir. Ülkemizde yaklaşık yirmi farklı türü yetişen ayrık otu, ilkbahar ve sonbahar aylarında toplanır. Daha sonra kurutma işlemi gerçekleşir. Kurutma işleminde bitkinin kök kısmı kullanılır. Bu bitkinin faydası sarımtırak renkte olan kökünde bulunur.
Yabani bir ot türü olan ayrık otu, kısa sürede çoğalıp, geniş alanlara yayılabilen bir ottur. Bu ot bahçedeki diğer bitkilerin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Meyve ağaçları için de tehdit oluşturur. Özellikle yeni dikilmiş fidanların gelişimini engelleyebilir, hatta kurumalarına bile neden olabilir. Çoğu üretici bahçedeki diğer mahsullere zarar verdiği için ayrık otunu sevmez ve mümkün olan en kısa sürede kurtulmaya çalışır. Bu yüzden bahçe ile ilgilenen kişilerin en sık merak ettiği sorulardan biri “Ayrık otu nasıl temizlenir?” olmuştur. Özveri ve sabır gerektiren bu işlem sanıldığı kadar zor değildir. Ayrık otu temizliği için birçok yöntem bulunur. Bunlardan ilki el ile temizlemektir. Bu yöntemde dikkat edilmesi gereken nokta ayrık otunu köküyle birlikte sökmektir. Sadece yaprakları kesilerek topraktan ayrık otunu tamamen ayrıştırmak mümkün değildir. Çünkü yaprakları kesildiği yerden büyümeye devam edecektir. Bir diğer yöntem ise ilaçla temizlemedir. Bu yöntemde ilaç seçimi aşamasında çok dikkatli olunmalıdır. Zira kullanılacak ilaçlar bahçedeki diğer bitkilere zarar verebilir. Bir diğer önemli nokta ise bu ilacın sadece ayrık otunun bulunduğu kısma uygulanması gerektiğidir.
Alternatif tıpta kullanımı oldukça yaygın olan ayrık otu, uzun zamandır insan sağlığına sağladığı faydalar ile bilinir. Orta Çağ’da iltihaplı hastalıklara şifa olarak kullanılan bu otun kökeni Klasik Yunan dönemine kadar uzanır. Ve gün geçtikçe ayrık otu faydaları hakkında bilinenlere yenileri eklenmeye devam etmektedir. Ayrık otunun toprağın altında bulunan sarımtırak renkteki kökleri, bitkisel ilaç olarak kullanılır. İşte ayrık otunun en bilinen faydaları:
Besin değeri çok yüksek olan bu bitkinin faydalarından yararlanabilmek için en yaygın yöntemlerden biri onu çay olarak tüketmektir. Fakat ayrık otu çayı tüketilirken ölçüsüne dikkat edilmelidir. Fazla tüketimde bağırsaklar ve böbrek yorulacağı için organ hasarına neden olabilir. Bu yüzden uzmanlar tarafından günde 3 fincandan fazla ayrık otu çayı önerilmez. Bu tarif bir içecek olarak kullanılabileceği gibi diz ağrılarında ağrıyan bölgeye de uygulanabilir. Bu şekilde kullanmak için ise ayrık otunun demlenip, ılıması beklenmelidir. Ardından bez yardımıyla iyice dizlere sürülmeli ve düzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Gelelim böylesine faydalı çayın tarifine.
500 ml suyun içerisine atılan 2 yemek kaşığı ayrık otu 10 dakika kadar kaynatılır. Kaynama esnasında ve servis sırasında içine arzuya göre hem güzel bir tat hem de koku vermesi için limon dilimleri eklenir. İşte bu kadar. Afiyet olsun.