"Yüksek faiz hem tüketiciyi hem bankaları yakar"
ANKARA(ANKA)-Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, yıllık enflasyonun yüzde 8,4 olarak gerçekleştiği Türkiye'de kredi kartı borçlarına uygulanan yıllık faiz oranının yüzde 90 düzeyinde seyretmeye devam ettiğini belirterek, bu yüksek faizin ateşinin, son yıllarda geliri artmayan tüketicileri olduğu gibi bankaları da yakabileceği uyarsında bulundu.
Sinan Aygün, yaptığı yazılı açıklamada, kredi kartı faizlerinde üst sınırı belirleme yetkisi bulunan Merkez Bankası'nın, bu sınırı akdi faiz için aylık yüzde 5.55, gecikme faizi için de aylık yüzde 6,20 olarak belirlediğini ifade etti. Aygün, Türkiye'de müşterilerine kredi kartı veren 21 bankanın 10'unun akdi faizi, 13'ünün de gecikme faizini üst sınırdan uyguladığını belirtti. Akdi faizin yıllık bileşiğinin yüzde 90,1'i gecikme faizinin yıllık bileşiğinin de yüzde 105,8'i bulduğunu hatırlattı. Aygün, "Bankalar, gelirlerinden daha fazla tüketmeye özendirdikleri tüketicileri bu yüksek faiz oranlarıyla sömürdüler. Ancak bu gün gelinen noktada bu faiz oranları ABD'deki yüksek faizli konut kredilerini hatırlatıyor. Yüksek riski yüzünden yüksek faiz uygulan ve bu nedenle de geri ödemeleri yapılamayan konut kredilerinin dünya finans sistemini nasıl sarstığını birlikte yaşıyoruz. Bana göre Türk bankacılık sistemi için de yüksek kredi kartı faizleri benzeri bir risk oluşturuyor" dedi.
-DİĞER ÜLKELER VE BİZ
Sinan Aygün, Türkiye'de yüzde 90'ı bulan kredi kartı faiz oranının yıllık enflasyonun 10 katından fazla olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
"Biz kredi kartı faizlerinin yüksekliğinden şikâyet ederken, karşımıza hep diğer ülkelerde de kredi kartlarına yüksek faiz uygulandığı savunmasıyla karşı karşıya kalıyoruz. Bir araştırma yaptırdık, bizde yüzde 90 olan kredi kartı borçlarına uygulanan yıllık bileşik faiz örneğin Almanya'da yüzde 12 ile yüzde 17 oranları arasında değişiyor. ABD'de bankasına ve kartına göre değişmekle birlikte yüzde 9–16 oranları arasında yıllık faiz alınıyor. İngiltere'de kredi kartı faizleri yıllık yüzde 15–16 oranları arasında bulunuyor. Komşumuz Yunanistan'da kredi kartlarından yıllık yüzde 9–10 oranları arasında faiz alınıyor. Belçika'da bu oran yüzde 16 düzeyinde seyrediyor. İtalya'da kredi kartı borçlarından bankalar yıllık yüzde 12,68 oranında bileşik faiz alıyorlar."
Türkiye'de kredi kartı faizlerinin diğer ülkelerden yüksek olmasının enflasyonun yüksekliğiyle savunulduğunu hatırlatan Aygün, yüzde 70 civarında seyreden yıllık enflasyonun 2002 yılından sonra yüzde 7-8'lere kadar gerilemesine rağmen kredi kartı faizlerinin yerinde saydığını anlattı. Türkiye'de kredi kartı faiziyle yıllık enflasyon arasında 10 katlık bir fark bulunduğunu belirten Aygün, bu farkın ABD'de 2,5–4,5 kat, İngiltere'de 4 kat, Almanya'da 3,5-5 kat, Yunanistan'da 2,5 kat, Belçika'da 5,5 kat, İtalya'da 4,8 katta kaldığını anlattı.
Türkiye'de bankaların tüketici kredilerinin yıllık bileşik faizinin de yüzde 20 civarında olduğunu hatırlatan Aygün, "Türkiye'de kredi kartı faizleri tüketici kredisi faizlerinin yaklaşık yüzde 350 fazlası olarak uygulanıyor. Oysa diğer ülkelerde kredi kartı faizleri normal tüketici kredisi faizlerinden yüzde 20-100 oranları arasında fazla. Buna bakarsak Türkiye'deki kredi kartı faizinin yıllık yüzde 24–40 oranları arasına çekilmesi gerekiyor" diye konuştu.
-TÜKETİCİNİN GELİRİ ARTMIYOR
Türkiye'de ücretlerin ve diğer gelirlerin son birkaç yıldır en fazla enflasyon oranı kadar arttığını, bazı kesimlerin gelir artışının enflasyonun da altında kaldığını hatırlatan Aygün, bu nedenle bu aşamadan sonra yüksek kredi kartı faizlerinin tüketicilerden çok bankaların riski haline gelmeye başlayabileceği uyarısında bulundu. Aygün, geliri reel olarak artmayan tüketicilerin, refah seviyelerini bir süre kredi kartı borcu biriktirerek sürdürmek isteyebileceğini vurgulayarak şunları söyledi:
"Uygulanan gelirler politikası yüzünden ne yazık ki Türkiye'de insanlardın satın alma gücü azalıyor. Dolayısıyla tüketiciler giderek daha fazla borçlanarak harcama yapıyor ve geliri de yeterince artmadığı için borcunun tamamını zamanında ödeyemeyip faiz yükümlülüğü altına giriyor. Küçük bir çalkantı halinde, birçok tüketici kredi kartı borcunun daha yüksek bir kısmını ödeyemeyecek hale gelebilir. Gerekli koşulları taşımadığı için tüketici kredisi verilmeyen kişilere bile limitleri oldukça yüksek tutarlı kredi kartlarının verildiğini duyuyorum. Yüksek kredi kartı faizleri, ABD'deki riskli konut kredilerinin yarattığı krizi hatırlatıyor. Bu yüksek faiz oranları artık bankalar için büyük risk bir oluşturuyor. Bu yüzden kredi kartının ateşi tüketiciler gibi bankaları da yakabilir."(ANKA)
