ANKARA (İHA) - Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Zahid Akman, çanak antenler aracılığıyla ile pornografik, terör, irtica ve misyonerlik yayınlarının denetimsiz olarak evlerde izlenmesinin kabul edilemez olduğunu belirterek, bu konuda yeni yasal düzenleme yapılması gerektiğini söyledi. Akman, evraklarını tamamlayan yayın kuruluşlarının Ocak ayı içerisinde belirlenen lehçede yayına başlayabileceklerini bildirdi.
RTÜK Başkanı Akman, RTÜK Konferans Salonu'nda düzenlediği basın toplantısında, Türkiye'de bin 500 tane özel televizyon ve radyo bulunduğuna dikkat çekerek, bunların denetiminin de çok güç ve sıkıntı verici olduğunu belirtti. Bu konuya çözüm bulmak için TÜBİTAK ile görüştüklerini ve önümüzdeki günlerde bir protokol imzalayacaklarını belirten Akman, protokolle yerel, bölgesel ve ulusal yayınların RTÜK'e ulaşım, arşiv ve analiz imkanlarının sağlanacağını söyledi. Bu sayede bugüne kadar yayın ve yayıncılık sektöründe denetim noktasında yaşanan adaletsizliğin ortadan kaldırılacağını ifade eden Akman, bu etkin denetim sistemi sayesinde halihazırda 257 noktaya dağılmış tüm yayınların merkezden denetiminin sağlanacağını vurguladı. Akman, yayın içerikleri konusunda izleyicilerden gelen bilgilere son derece önem verdiklerine dikkat çekerek, "Üst Kurul, kamuoyunun radyo ve televizyon yayınlarıyla ilgili eğilimlerinin belirlenmesi amacıyla hizmet veren 178 Alo RTÜK Sistemi'nin revize edilmesini de acil gündem maddeleri arasına alındı. Türk Telekom ile yapılan görüşme sonrasında bu hattın ücretsiz olması konusunda çalışma yapıyoruz. Böylece Türkiye'nin her yerinden vatandaşların yayınlarla ilgili beğeni ve şikayetlerini Kurulumuza ulaştırmaları sağlanacaktır. Bugün itibariyle günde 100 dolayında başvuru sayısını bine çıkarmayı amaçlıyoruz" diye konuştu.
RTÜK Başkanı Akman, ayrıca yayın kuruluşlarının olumsuz yayınlarından dolayı sürekli ceza vermek yerine, Türkçe'yi güzel kullanan, çocuklar ve gençlerin olumsuz yayınlardan etkilenmemesini sağlayan yayın, kurum ve yayıncılara uzman jürinin tespitleri sonucunda, her yılın sonunda ödül vereceklerini söyledi. Akman, yayınların denetiminde de ihtisaslaşmaya önem verdiklerini, ancak denetimin cezalarla değil karşılıklı diyalog yoluyla ve de yayın kuruluşunun iç denetimi yoluyla çözüleceğini söyledi. Bu nedenle medya okur yazarlığı adı altında bir proje başlattıklarını belirten Akman, RTÜK'ün çocukların ve gençlerin zararlı yayınlardan korunmasına, onların televizyon programları arasında bilinçli seçimler yapmaları için Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu ile birlikte bir çalışma başlattıklarını anlattı. 2006 Eğitim döneminde başlayacak pilot proje sayesinde yayınların olumsuz etkilerinden kurtulmanın yollarının anlatılacağını belirten Akman, aynı amaçla Hollanda ile birlikte bir proje daha başlattıklarını belirterek, bu projeyle "Akıllı İşaretler" adlı koruyucu sembol sistemini biran önce uygulamaya başlayacaklarını kaydetti.
"TÜRKİYE'DE YAKLAŞIK 5 MİLYON ÇANAK VAR" Akman, Telekomünikasyon Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de yaklaşık 5 milyon çanak anten olduğuna dikkat çekerek, uydu kanalıyla iletilen ve çanak antenlerle alınabilen yurtdışı kaynaklı yüzlerce sakıncalı yayının evlere serbestçe ulaşabildiğini söyledi. Çanak antenlerin gelişmemiş yörelerde daha yaygın olarak kullanıldığını ve bu yayınların çoluk çocuk herkes tarafından izlendiğini ifade eden Akman, "Yalnızca ülkemizde yayın yapan radyo ve televizyonları denetlemekle görevli olan RTÜK'ün çanak antenlerle iletilen yurtdışı kaynaklı yayınları denetlemesi veya önlemesi hukuken ve teknik olarak mümkün değildir. Bu konuda gerekirse yeni yasal düzenleme kapsamında önlem alınması gerekir" şeklinde konuştu.
Akman, toplantı sonrası gazetecilerin konuyla ilgili soruları üzerine ise çanak antenlerle pornografik, terör, irtica ve misyonerlik konusunda yayın yapan televizyonların evlere hiçbir denetimden geçmeden girmesinin kabul edilemez olduğunu söyledi. Akman, yerel dilde yayın konusuna da değinerek, ulusal bazda yayın yapan kuruluşların yerel dilde yayın yapmaları için izin çıktığını ve TRT'nin yayına başladığını belirterek, "Bu konuyla ilgili çalışmalarımızı tamamladık. Evraklarını tamamlayan yayın kuruluşları Ocak ayı içerisinde belirlenen lehçede yayına başlayabilecekler" dedi.
Akman, öte yandan yerel yayıncılığın geliştirilmesi ve güçlendirilmesine önem verdiklerini belirterek, hükümetin de sorunların aşılması noktasında yerel televizyonlara teşvik vereceğini söyledi. Akman, TV yayınlarında izleyicilerin etkisini ölçmek bakımından özellikle İletişim Fakülteleri'ndeki araştırmaları da teşvik edeceklerini belirterek, bunun sonucunda 2 aylık periyotlar halinde izleyici beklentileri doğrultusunda sempozyum ve toplantı düzenleyeceklerini söyledi. Basın mensuplarının sorularını da cevaplayan Akman, frekans bedelini nasıl tahsil edeceklerinin sorulması üzerine şöyle konuştu:
"Frekans konusu yasada açık bir şekilde yer alıyor. Haberleşme Yüksek Kurulu dijital yayınlardan dolayı ihale açmadı, ancak bu açmayacağı anlamına gelmez. Kanun ve yönetmelikle 15 yıl bedel ödemeden frekans kullanan kanallardan bedelinin alınacağı açıkça yer alıyor."
Önceki RTÜK yönetiminin basın yayın kuruluşlarının sahiplik konusunda aldığı kararın yasaya aykırı olup olmadığının sorulması üzerine Akman, önceki yönetimin görevi devretmeden birkaç gün önce acelece finansal kuruluşlarla ilişkisi bulunun basın yayın kuruluşlarının bir ay içerisinde kapanacağı konusunda karar aldığını belirterek, "Ulusal yayın yapan kuruluşların yüzde 95'i bu durumdan etkilenecekti. Bu konuyu tekrar değerlendirdik ve kararın iptaline karar verdik. AB'ye uyum sürecinde yayın kuruluşlarının tamamını etkileyecek bir karar almanın doğru olmayacağı düşüncesindeyiz" diye konuştu.
Akman, sponsor kuruluşların reklam amaçlı kullanımıyla ilgili olarak ise yasaya göre sponsorlardan reklam payı almanın yanlış olacağı görüşünde birleşildiğini söyledi.