Zabıtalık son yılların popüler hale gelen mesleklerinden biridir. Yerel yönetimler bünyesinde belediyelere bağlı olarak çalışan zabıtalar, çeşitli denetimler yapar ve belediye adına yaptırımlar uygulayabilirler. Sizler için zabıtalık hakkında kapsamlı bir yazı hazırladık. Zabıta nasıl olunur, 2020'de şartları nelerdir? KPSS ile zabıta nasıl olunur? Sözleşmeli zabıta nasıl olunur? İşte aklınıza takılan bütün yönleriyle zabıta memurluğu hakkında detaylar...
Zabıta Nedir?
Zabıta, yerel yönetimler bünyesinde belediyelere bağlı olan bir teşkilattır. Zabıtalar, polis ve belediye zabıtası olarak ikiye ayrılırlar. Belediye sınırları içerisinde huzuru ve güvenlik ortamını sağlayan zabıta memurları kanunlar çerçevesinde oluşturulmuş emir ve yasakları denetlemekle görevlidirler.
Zabıta Rütbeleri Nelerdir?
Zabıta teşkilatında göreve yeni başlayan kişiler zabıta olur. Teşkilatta yer alan rütbeler şunlardır:
- Zabıta Memuru
- Zabıta Amiri
- Zabıta Daire Başkanı
- Zabıta Komiseri
- Zabıta Müdürü
- Zabıta Şube Müdürü
Zabıtalar Ne Yapar?
- Zabıtalar il ve ilçe gibi mahalli idarelerde belediyelere bağlı olarak çalışırlar. Zabıtalar belediyelerin tahsis ettiği araç ve kıyafetlerle hizmet verirler. Görevleri genel olarak kontrol, gözetim, takip, izin, kanuni işlem ve yasaklayıcı hususları yerine getirmektir.
- Sokak satıcılığında vergi vermeyen çalışanlara izin verilmez.
- Gıda ürünlerinin imalathanelerinde gerekli koşulların sağlanıp sağlanmadığı denetlerler. Bu yerlerin izin belgelerini ve ruhsatlarını denetlerler.
- Ruhsatsız olarak ya da ruhsata aykırı olarak işletilen iş yerleriyle ilgili İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre işlem yaparlar.
- Zabıtanın imar ve trafik kapsamında birçok görev ve yetkisi vardır. Zabıta memurları; bağlı bulunduğu belediyenin verdiği görevleri yerine getirebilmek için söz konusu bölgedeki sınırlar içinde yer alan halka açık yerlere, imalathanelere girebilirler. Satışları kontrol edebilir ve gerekli görürlerse belgeler ister, tutanak düzenleyebilirler.
Zabıta Nasıl Olunur?
Ülkemizde zabıta olmak için memur statüsünde atama yapılması gerekiyor. Bu yüzden öncelikle 657 sayılı kanunun 48/a maddesi gereğince istenen genel şartları taşımalısınız.
Zabıtalığa başvuruda bulunacağınız belediyenin zabıta alım ilanlarına başvuru yaparak geçebilirsiniz. Halihazırda başka alanda memursanız naklen geçiş de yapabilirsiniz. Aynı zamanda TSK mensupları da istifa ederek zabıta memuru olmak için başvuru yapabilir. Zabıta olmak için sizden şunlar isteniyor:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmanız gereklidir.
- Adli sicil kaydınız bulunmamalıdır.
- Erkeklerin askerlikle ilişiği olmamalıdır.
- Boyunuzun erkeklerde 1.67 cm, kadınlarda ise 1.60 cm’den daha az olmaması gerekiyor.
- Boyunuz ve kilonuz arasındaki dengenin belirlenen standartları aşmaması gerekiyor.
- En az lise veya dengi okullardan mezun olmalısınız.
- 25 yaşını bitirmemiş olmalısınız (Yaş şartı ilana göre değişebilir).
Bu şartları sağlıyorsanız memur olmak için KPSS sınavında geçerli puan olan 70′i almanız gerekiyor. Yukarıdaki koşullarla birlikte 70 puan üzerinde KPSS puanı alan kişiler belediyelere zabıta memuru olmak için başvurabilirler. Belediyeler bünyelerinde zabıtalık sınavları açıyor, böylece şartları sağlayan kişiler bu sınavlara giriyorlar. KPSS sınav puanının yüzde 50’si, sözlü mülakatın yüzde 50’si alınıp toplanarak en yüksek puanı alan kişiler zabıta memuru olmaya hak kazanırlar.
Zabıta Olacak Adaylardan Nasıl Belgeler İstenir?
- Nüfus cüzdanı ve onaylı sureti gerekir.
- Askerlik durum belgesi gerekir. Başvurmak için askerlik görevinizi tamamlamış olmalısınız.
- Okulunuzdan alacağınız onaylı belge ya da diploma gerekir.
- Görevinizi devamlı yapabileceğinize dair beyanınız olmalıdır.
- Sabıka kaydınız olmadığını gösteren adli sicil kaydınız gerekir.
Zabıta Mülakatlarında Neler Sorulur?
Zabıta mülakatlarında şu konular hakkında sorular sorulur:
- Türkiye Cumhuriyeti anayasası
- Atatürk ilkeleri ve inkılapları
- 657 sayılı devlet memurları kanunu
- Mahalli idarelerle ilgili temel kavramlar ve mevzuat kanun maddeleri ile ilgili sorumlu konular
Zabıta Amiri Nasıl Olunur?
Zabıta amiri olmak için 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 51'nci maddesine dayalı Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 'Görevde yükselme şartları' başlıklı 17'nci maddesine göre şartları yerine getirmeniz gerekiyor. Zabıta amiri olabilmek için;
- En az lise mezunu olmanız,
- Dört yıllık yüksek öğrenim mezunları için iki yıl; iki yıllık yüksek okul mezunları için üç yıl, lise ve dengi okul mezunları için dört yıl zabıta komiseri olarak çalışmış olmanız,
- Yüksek öğrenim mezunu olanların 1-4 dereceli kadrolara atanmaları için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmette bulunması,
- Son üç yıllık sicil notu ortalamanızın en az iyi derecede olması,
- Görevde yükselme sınavında başarılı olmanız,
- Kadro durumunun da elverişli olması gerekiyor.
Zabıta Komiseri Nasıl Olunur?
Zabıta komiseri olmak için 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 51'nci maddesine dayalı Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 'Görevde yükselme şartları' başlıklı 17'nci maddesine göre şartları yerine getirmeniz gerekiyor. Zabıta komiseri olabilmek için;
- Dört yıllık yüksek öğrenim mezunları için iki yıl; iki yıllık yüksek okul mezunları için üç yıl, lise ve dengi okul mezunları için dört yıl zabıta memuru olarak çalışmış olmanız,
- Son üç yıllık sicil notu ortalamanızın en az iyi derecede olması,
- Görevde yükselme sınavında başarılı olmanız,
- Kadro durumunun elverişli olması gerekiyor.
Zabıta Müdürü Nasıl Olunur?
Zabıta şube müdürü olmak için 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 51'nci maddesine dayalı Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 'Görevde yükselme şartları' başlıklı 17'nci maddesine göre şartları yerine getirmeniz gerekiyor. Zabıta şube müdürlüğüne atanabilmek için;
- Meslekle ilgili yüksek öğrenimi bitirmeniz veya en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olmanız,
- En az iki yıl zabıta amiri olarak çalışmış olmanız,
- Son üç yıllık sicil notu ortalamanız en az iyi derecede olmalı,
- Görevde yükselme sınavında başarılı olmanız,
- Kadro durumunun elverişli olması gerekiyor.
Zabıta Maaşları Ne Kadardır?
Zabıta maaşları, zabıtaların görev yaptıkları belediyenin büyüklüğüne göre değişir. Zabıtalar çalışma saatleriyle ilgili olarak 600 TL civarında ekstra ödeme alırlar. Genel olarak zabıta maaşları 3500 TL’nin altında değildir. Mesleğinde 25 yılını doldurmuş zabıta amirleri 1/4 kapsamındaki memurlar sınıfına girdiğinden diğer memurlara oranla daha yüksek maaş alırlar. Büyükşehir belediyelerinde görevli olan zabıtalar ve küçük belediyelerde zabıtalık yapan memurların maaşlarında farklılık vardır. Zabıta maaşlarında evlilik ve çocuk olup olmaması da etkilidir. Özetle bir zabıta 2020 yılı itibariyle 3.500–4.500 TL arasında maaş alabilir.