Zeki Mayi ”1944 Adet Proje Nerde?”

Milliyetçi Hareket Partisi’nin 2011 Genel Seçimlerinde Rize’den 1.sıra milletvekili adayı olan ve Rize İl Başkanlığı görevini yürüten Salih Zeki Mayi son zamanlarda iktidar partisi olan Ak partiye çıkışlarıyla gündemdeki yerini korumaya devam ediyor. Yaptığı basın açıklamasında 12 Mayıs 2012 Cumartesi günü yapılan AK Parti Rize İl kongresinde gerçekleşen toplu açılışları eleştirerek “1944 adet projesiyle özellikle köylülere yönelik alt yapı yatırımlarını içeren 1884 adet proje ki maliyeti 83 milyon TL olduğu açıklanmıştı, Rize’nin hangi köylerinde hayata geçirilmiş olduğunu, köy muhtarları başta olmak üzere köylerde ikamet eden hemşerilerimiz de tespit edemediğini gördük” dedi.

Sözlerine devam eden Mayi “Şimdi buradan AKP Rize Milletvekilleri başta olmak üzere, AKP Rize il yöneticilerine Rizeliler adına soruyoruz : 1884 adet proje Rize’nin hangi köylerinde ve hangi öncelik kriterleri dikkate alınarak planlanmış ve hayat geçirilmiştir ? Geride kalan 60 adet proje ise Rize’in hangi ilçe ve mahallesinde “tesis – yapı” aşaması tamamlanarak hizmete açılmıştır ? Ayrıca Rize’nin 347 adet köyü olduğunu dikkate aldığımızda söz konusu 1884 adet proje ki köy başına ortalama 5 Adet proje düşmesi gerekir, söz konusu bu 1884 projenin tam listesi ile birlikte bulundukları köy mevkilerinin isimleriyle birlikte açıklanması zor olmasa gerektir” diyerek hizmet yapıldığı söylenen köylerin isimlerinin açıklanması gerektiğini savundu.

“Rize’de Kafein Üretim Tesisi Kurulmalıdır”

“Günümüzde dünya kafein tüketiminin %70’e yaklaşan kısmı kolalı içeceklerde ile enerji içeceklerinde, geri kalan kısmı ilaç sanayinde kullanılmaktadır” diyen Salih Zeki Mayi “Dünyada doğal olarak birçok bitkide bulunmakla beraber, genellikle ticari olarak iki çeşit bitkiden üretilmektedir. Bu bitkilerden en önemlileri kahve ve çaydır. Kafein büyük oranda sentetik yollarla endüstriyel laboratuarlarda elde edilmektedir.

Dünya kafein üretiminin %45’i doğal kaynaklardan (dekafeinize kahve üretiminden ve çay atıklarından) geri kısmı ise sentetik yollarla elde edilmektedir. Ülkemiz kafein ihtiyacının tamamını ithalatla karşılamaktadır. Gerek ilaç sanayinin gelişmesi gerekse soğuk içeceklerin üretim ve tüketimindeki artışlarla ithal edilen kafein miktarı devamlı yükselme göstermektedir. Bu nedenle, Çay atıklarındaki kafeini çıkaracak bir tesisin kurulması Ülkemiz ihtiyacı olan kafeinin tamamının öz kaynaklardan üreterek kafein ithalatına gerek kalmayacağı düşünceleri 1960’lı yıllardan beri tartışılmakta ve akademik çalışmalarda önerilmektedir. Özellikle 1987 yılında Rize’de Gazi Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitelerinin Eczacılık Fakültelerinin ortaklaşa yapmış oldukları araştırma ve bu araştırmanın sonucunda Rize’de bir kafein üretim fabrikasının kurulmasını açıkça önerilmektedir.

Basit bir hesaplama ile, sadece ÇAYKUR’a ait çay esaslı ham madde atığını (çay lifi, çöpü, tozu) işleme oranı yılda en az 20.000 ton olan bir kafein üretim tesisinden, ortalama çay atıklarının ihtiva etmiş olduğu %1 – 1,43 kafein hesabına göre yılda 286 ton “saf (doğal) kafein” elde edilebilecektir ki bunun yanında, sentetik yolla üretilen toz kefin’in kilogram fiyatının 2011 yılı rakamlarına göre 64,50 ABD Doları olduğu dikkate alındığında sadece çay atıkları kullanılarak yıllık brüt 18 Milyon ABD Doları’nda bir ekonomik kaynak elde edilmesi mümkündür. Ayrıca kafein üretim fabrikası yılın 12 ayı çalışacaktır, çünkü çay üretim dönemi dışında kalan aylarda kimya endüstrisi başta olmak üzere Türkiye’nin ihtiyacı olan sentetik kafein üretimini yapacaktır. Kafeini alınan çay atıkları tekrar organik gübre katkı maddesi olarakta değerlendirilebilir. Bu hem ülke ihtiyacına hemde ihracata yönelik önemli bir ekonomik kaynak oluşturacağı gibi Rize’de yaratacağı istihdam dikkate alındığında önemi daha iyi anlaşılmış olacaktır” dedi.